Tội “tham ô tài sản” và tội “nhận hối lộ” là các tội phạm đặc trưng nhất về tham nhũng, nó nguy hiểm cho xã hội ở chỗ những kẻ phạm tội phải là người có chức vụ, quyền hạn. Đặc biệt là thủ đoạn phạm tội thường rất tinh vi, rất khó phát hiện, gây thiệt hại rất lớn cho xã hội cũng như niềm tin của nhân dân vào chế độ.

Theo quy định của Bộ luật hình sự, đối với tội tham ô, khung hình phạt được quy định khá rộng. Cụ thể là chiếm đoạt từ 500 triệu đồng trở lên hoặc gây hậu quả nghiêm trọng thì có thể bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Đối với tội nhận hối lộ, quy định người nhận của hối lộ có giá trị từ 300 triệu đồng trở lên, hoặc gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng khác thì bị phạt tù 20 năm, chung thân, tử hình. Theo hướng dẫn của TAND tối cao, trong trường hợp không có tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ thì xử phạt tử hình nếu của nhận hối lộ có giá trị từ 2 tỉ đồng trở lên.

Tuy nhiên, thực tế xét xử cho thấy rất ít vụ án tham nhũng được tòa án áp dụng hình phạt tử hình. Đây cũng là điều mà dư luận xã hội cho rằng pháp luật còn nương nhẹ với các tội phạm tham nhũng, khiến nhiều kẻ phạm tội có tâm lý “cố đấm ăn xôi”.

Việc xử phạt nghiêm minh đối với các tội phạm tham nhũng nói chung, đối với tội phạm tham ô, nhận hối lộ nói riêng, tất nhiên sẽ có tác dụng răn đe, phòng ngừa, làm bài học nhãn tiền cho các quan tham chưa bị lộ phải biết chùn bước. Luật pháp càng nghiêm minh thì càng có tác dụng bảo vệ xã hội, bảo vệ công lý và đạo lý.

Trong tương lai, hình phạt tử hình sẽ dần thu hẹp lại, nhưng trong công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng như nước sôi lửa bỏng hiện nay thì việc áp dụng tử hình đối với các kẻ phạm tội tham nhũng lớn sẽ có tác dụng tốt nhằm ngăn chặn và trừng phạt loại tội phạm được coi như quốc nạn này.