Phóng to

Núi Bà Tài được đánh giá cao về đa dạng sinh học - Ảnh: L.H.T.

Cuối năm 2011, UBND tỉnh Kiên Giang đã cấp chứng nhận đầu tư cho Công ty TNHH Hương Hải (trụ sở tại Hà Nội) đầu tư dự án nhà máy sản xuất vôi hóa và gạch nhẹ chưng áp, chế biến vật liệu xây dựng. Theo đó, Công ty Hương Hải được phép khai thác ba mỏ đá vôi ở núi Nhỏ, núi Lò Vôi Lớn và núi Túc Khối, huyện Kiên Lương. Cuối năm 2012, Công ty Hương Hải đề nghị được khai thác thêm cả núi Bà Tài với lý do công suất nhà máy lớn, không đủ nguồn nguyên liệu.

Tại cuộc họp mới đây do UBND tỉnh Kiên Giang tổ chức để xem xét kiến nghị của Công ty Hương Hải về việc khai thác núi Bà Tài, ông Nguyễn Xuân Lộc, giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường tỉnh Kiên Giang, cho biết núi Bà Tài nằm trong khu vực quy hoạch cấm khai thác khoáng sản của UBND tỉnh Kiên Giang. Tuy nhiên, theo ông Lộc, dự án nhà máy của Công ty Hương Hải lại nằm ngay gần chân núi Bà Tài nên nếu giữ núi Bà Tài để bảo tồn cũng rất khó. Ông Lộc cũng cho biết dự án của Công ty Hương Hải khi khai thác hết công suất có thể đóng góp cho địa phương 100 tỉ đồng/năm. “Bảo tồn cũng cần, mà tiền cho ngân sách cũng rất cần, theo tôi là nên cho khai thác” - ông Lộc nói.

Ông Lê Khắc Ghi, giám đốc Sở Kế hoạch - đầu tư tỉnh, cho biết tỉnh đã cấp chứng nhận đầu tư cho Công ty Hương Hải với thời hạn 50 năm để khai thác ba mỏ đá vôi ở ba núi nói trên, nhưng theo tính toán của doanh nghiệp, ba mỏ đá này chỉ đủ cung cấp nguyên liệu cho nhà máy hoạt động khoảng bảy năm. “Nếu không cho phép khai thác núi Bà Tài thì sau bảy năm họ lấy gì để sản xuất?” - ông Ghi đặt vấn đề.

Trong khi đó, ông Lương Thanh Hải, giám đốc Sở Khoa học - công nghệ Kiên Giang, đề nghị giao cho Công ty Hương Hải khai thác một phần núi Bà Tài, chỉ giữ lại một phần núi phía biển để bảo tồn.

Riêng đại diện Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn Kiên Giang đề nghị không nên giao núi Bà Tài cho Công ty Hương Hải khai thác. “Cho doanh nghiệp quả núi này tỉnh cũng không thu được bao nhiêu, không khai thác thì chúng ta cũng không nghèo hơn nên tôi đề nghị nên giữ lại” - bà Trần Thị Hằng, phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn, nói.

Do còn nhiều ý kiến khác nhau nên ông Trần Thanh Nam, phó chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang, cho biết sẽ báo cáo thường trực UBND tỉnh quyết định.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, núi Bà Tài không có tên trong quy hoạch thăm dò và khai thác khoáng sản để làm ximăng hay làm vật liệu xây dựng đến năm 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Công ty Hương Hải được UBND tỉnh Kiên Giang cấp chứng nhận đầu tư thời hạn 50 năm với công suất giai đoạn 1 là 200.000 tấn sản phẩm/năm, khi hoàn thiện có thể đạt 1 triệu tấn/năm. Phải chăng chính UBND tỉnh Kiên Giang đã bị “hớ” khi cấp chứng nhận đầu tư với quy mô quá lớn để doanh nghiệp có cớ xin được giao thêm núi Bà Tài? Điều đáng lưu ý khác là Bộ Xây dựng xác nhận núi Bà Tài không nằm trong quy hoạch thăm dò, khai thác, nhưng khi nhận được văn bản xin khai thác núi này của Công ty Hương Hải, bộ này vẫn có công văn “Chuyển văn bản của công ty để UBND tỉnh Kiên Giang hướng dẫn xem xét cấp phép hoạt động khoáng sản mỏ đá vôi núi Bà Tài”.

Trong một diễn biến khác, ngày 16-1, Viện Sinh thái học miền Nam đã có văn bản đề nghị lãnh đạo UBND tỉnh Kiên Giang quan tâm đặc biệt để sớm hình thành khu bảo tồn thiên nhiên núi đá vôi Kiên Lương nhằm bảo toàn đa dạng sinh học của khu vực này. Theo Viện Sinh thái học miền Nam, một số loài động, thực vật đặc hữu đến nay chỉ mới tìm thấy ở khu vực núi đá vôi Kiên Lương, trong đó có loài lan bầu rượu chỉ phát hiện ở núi Bà Tài và một loài thu hải đường được đặt tên khoa học Begonia bataiensis, theo tên núi Bà Tài.