Trong bối cảnh dân số ngày càng giảm, xe tự lái cấp độ 4 hoặc lái xe hoàn toàn tự động trong một số điều kiện nhất định được xem là một phương tiện giao thông đầy hứa hẹn ở Nhật Bản.

Tuy nhiên, dịch vụ xe tự lái cấp độ 4 ở thị trấn Eiheiji, tỉnh Fukui, miền Trung Nhật Bản, đã bộc lộ những trở ngại cần được giải quyết.

Camera xe tự lái không nhận diện được xe đạp

Ngày 28-5-2023, dịch vụ này đã được khai trương trên đoạn đường đi bộ dài 2km ở Eiheiji với lịch trình hoạt động vào thứ bảy, chủ nhật và các ngày lễ quốc gia. Đây là dịch vụ đi một chiều trên xe 7 chỗ, với tốc độ tối đa 12km/h, mất khoảng 10 phút.

Hoạt động tự lái cấp độ 4 đã có thể thực hiện được trên các tuyến đường công cộng khi luật giao thông đường bộ sửa đổi, có hiệu lực vào tháng 4-2023. Một công ty công - tư ở Eiheiji đã trở thành đơn vị đầu tiên ở Nhật Bản được cấp phép cho các hoạt động như vậy để điều hành dịch vụ xe tự lái trong thị trấn.

Theo thống kê của thị trấn, tính đến tháng 4 vừa qua, đã có 1.348 lượt khách, chủ yếu là khách du lịch, sử dụng dịch vụ này. Nhiều công ty và quan chức chính quyền địa phương đã đến thị trấn để kiểm tra dịch vụ.

Tháng 10-2023, một xe tự lái cấp độ 4 đã đâm vào bàn đạp của một chiếc xe đạp đang dừng. Sự cố xảy ra do camera của xe tự lái không nhận diện được xe đạp. Mặc dù không có hành khách nào bị thương nhưng dịch vụ đã bị đình chỉ. 

Sau đó, dịch vụ này được hoạt động trở lại vào tháng 3 năm nay sau khi các biện pháp được thực hiện nhằm cải thiện hiệu suất nhận dạng hình ảnh của phương tiện.

Giá vé không đủ bù phí vận hành

Ông Ryuji Inoue, 61 tuổi, một cư dân thị trấn từng sử dụng dịch vụ này, cho rằng: "Sẽ tốt hơn nếu dịch vụ xe tự lái này đến được các siêu thị và bệnh viện trong tương lai, nhưng phương tiện tự lái khác với ô tô và xe buýt ở chỗ chúng chạy chậm".

Chính phủ Nhật Bản hy vọng sẽ cung cấp dịch vụ vận tải sử dụng phương tiện tự lái tại 50 địa điểm trên khắp đất nước vào năm tài chính 2025, coi các dịch vụ này là cần thiết để duy trì mạng lưới giao thông công cộng trong khu vực và giải quyết tình trạng thiếu tài xế. Hiện xe tự lái cấp độ 4 không thể qua điểm giao lộ vì vấn đề kỹ thuật và pháp lý.

Tuy nhiên, một vấn đề đau đầu khác đối với dịch vụ Eiheiji là làm thế nào để đảm bảo lợi nhuận. Để phù hợp với chi phí dịch vụ giao thông công cộng trong khu vực, giá vé cho dịch vụ tự lái cấp độ 4 được quy định ở mức 100 yen (64 cent)/người lớn. Một quan chức của nhà điều hành dịch vụ cho biết mức giá vé này "gần như không đủ để trang trải chi phí vận hành".

Trong khi đó, phó giáo sư Kensaku Tanaka của Đại học Kanazawa, một chuyên gia về địa lý giao thông, nhận định xe lái tự động "có thể góp phần giảm lượng lao động cần thiết để vận hành các dịch vụ vận tải và hợp lý hóa hệ thống giao thông".

Theo ông, chính quyền trung ương, chính quyền địa phương và các nhà điều hành dịch vụ cần tổ chức thảo luận với người dân địa phương, đưa ra tầm nhìn của mình để hiện thực hóa việc sử dụng phù hợp với nhu cầu địa phương.

Nhật Bản: Sẽ có băng thông độc quyền cho xe tự lái cấp độ 4

Kết hợp với thông tin từ cảm biến và camera, việc liên lạc trực tiếp với các phương tiện khác sẽ giảm tối đa nguy cơ va chạm trên đường.