Ảnh: Getty Images

* Những người được hưởng lợi:

- Công ty công nghệ

Cuộc đua này được khởi đầu bởi bộ phận phát triển xe tự lái của Google (sau này phát triển thành công ty con Waymo). Ngay cả trước khi những sản phẩm đầu tiên của công ty này ra mắt thì Morgan Stanley đã định giá công ty này lên tới 70 tỉ USD.

Trong khi đó, công ty chuyên sản xuất chip và máy ảnh cho các loại xe tự lái Mobileye đến từ Israel với doanh thu chỉ 300 triệu USD mỗi năm đã được Intel mua lại với giá 15,3 tỉ USD. Còn Uber thì đang khẩn trương phát triển công nghệ xe tự lái của riêng mình nhằm gia tăng lợi nhuận.

Richard Cuerden, giám đốc viện nghiên cứu TRL ở Anh về giao thông vận tải cho biết: "Rất có thể chúng ta sẽ không mua xe hơi và sở hữu cá nhân như hiện nay. Các công ty sẽ kiếm tiền thông qua những thứ như chia sẻ dữ liệu hoặc quảng cáo".

- Hành khách

Với một tương lai đầy những chiếc xe tự lái, hành khách sẽ được hưởng lợi khi những chuyến đi trở nên ngắn hơn, an toàn hơn và hiệu quả hơn. Không có người lái xe nghĩa là chiếc xe thuộc sở hữu chung, cũng như việc sử dụng không gian giao thông sẽ trở nên hiệu quả hơn thông qua các phương tiện thông minh và kết nối giúp giảm kẹt xe.

- Truyền thông trực tuyến và bán lẻ

Ngày càng ít người trẻ mua xe hơi, không phải vì họ không có tiền mà bởi vì điện thoại thông minh và máy tính bảng giúp họ có những chuyến đi bằng xe buýt và xe lửa thú vị hơn. 

Ông Cuerden nói: "Bạn không phải lái xe nữa. Bạn được giải phóng khỏi thời gian dành cho việc đó nữa. Bạn sẽ có thời gian để xem Netflix, đăng ảnh lên Instagram, mua sắm trên mạng…"

Một chiếc xe tự lái ở Greenwich, Anh. Ảnh: PA

- Công ty vận tải

Elon Musk vừa giới thiệu chiếc xe tải tự lái chạy điện, và chiếc xe sẽ thu hút sự chú ý của các công ty vận tải. Khoảng một phần ba chi phí dành cho ngành công nghiệp vận tải Mỹ là dành cho lương tài xế (khoảng 7 tỉ USD).

Trong khi đó, ở Anh, mức lương cho tài xế xe tải đã tăng lên do thiếu tài xế. Hiện Anh đang thiếu tới 35.000 tài xế so với số xe tải sẵn có. Do đó, với sự ra đời của chiếc xe tải tự lái, đây sẽ là phúc âm đối với các công ty vận tải.

- Những công ty khai thác lithium

Tương lai của xe tự lái gắn chặt với xe điện, do đó, những ngành công nghiệp liên quan đến pin và sạc điện cũng sẽ được hưởng lợi từ xu hướng này. 

Theo các nghiên cứu thị trường, thị trường pin lithium-ion sẽ gia tăng gấp đôi giá trị trong vòng 7 năm tới, lên khoảng 75 tỉ USD khi doanh số bán xe điện tăng. Các nguyên tố như coban hay lithium sẽ trở nên hút hàng, và các nhà sản xuất xe hơi sẽ phải cạnh tranh nhau để tìm nguồn cung.

Những chiếc xe tự lái trong tương lai sẽ khiến nhiều người vui, nhưng không ít người buồn. Ảnh: Getty Image

* Những người bị thiệt hại:

- Các nhà sản xuất xe hơi truyền thống

Nhiều người tin rằng số xe hơi thuộc sở hữu cá nhân sẽ giảm xuống. Trong khi đó, các nhà sản xuất xe hơi đã phải thuê các chuyên gia về phần mềm và công nghệ cao làm giám đốc. Chúng ta đang chứng kiến giá trị của Tesla vượt qua Ford và General Motors trong năm nay.

Sự hợp tác giữa Ford và Lyft – đối thủ của Uber, cũng như liên minh Uber và Volvo đang chứng minh về việc các nhà sản xuất xe hơi truyền thống đang cố gắng thay đổi. 

"Doanh số bán xe truyền thống đang giảm đi khi người ta bắt đầu thuê xe nhiều hơn. Ford và BMW đang phải phát triển mô hình kinh doanh chia sẻ xe hơi. Thách thức là ở chỗ họ phát triển được một mô hình kinh doanh hiệu quả", ông Philippa Oldham, người đứng đầu Khoa vận tải của Học viện Cơ khí Anh cho biết.

- Công ty bảo hiểm

Phần lớn các vụ tai nạn xe hơi là do lỗi của người lái. Nhưng với việc xuất hiện của xe tự lái, các vụ tai nạn sẽ giảm từ 80 đến 95%. Công ty tư vấn KPMG cho rằng chi phí dành cho bảo hiểm xe hơi sẽ giảm 50% trong thập kỷ tới.

Mặt khác, trong giai đoạn đầu chuyển tiếp giữa xe tự lái và xe do người lái, các tranh cãi pháp lý khi xảy ra tai nạn sẽ nổ ra gây khó khăn cho các công ty bảo hiểm.

Không những thế, ông Martyn Thomas, giáo sư về CNTT của Trường đại học Gresham cảnh báo: "Làm thế nào họ định giá được nguy cơ của việc hacker tấn công một lỗ hổng an ninh mạng của chiếc xe? Việc này sẽ khiến các công ty bảo hiểm phải đau đầu".

Nhưng Nick Reed, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu về vận tải của Bosch cho rằng: "Mô hình kinh doanh sẽ thay đổi. Người tiêu dùng luôn cần một sự đảm bảo rằng trong trường hợp có sự cố, họ sẽ nhận được bồi thường".

Với xe tự lái, con người sẽ có thời gian để thư giãn trong những chuyến đi thay vì phải căng thẳng lái xe. Ảnh: Youtube

- Trạm dịch vụ và khách sạn

Hệ thống các trạm sạc điện có thể sẽ không hoạt động giống các trạm xăng như ngày nay, nơi xe hơi phải vào bên trong để tiếp nhiên liệu. Tuy nhiên, trong thời đại của xe tự lái, nếu hành khách được cho phép uống rượu trong xe, các điểm dừng có thể trở nên đắt khách.

Bên cạnh đó, đối với một chuyến đi xa, chiếc xe tự lái với bố trí chỗ ngủ một cách thoải mái sẽ khiến cho các khách sạn, nhà nghỉ trên đường cao tốc trở nên ít khách hơn.

- Tài xế chuyên nghiệp

Chỉ riêng ở Anh, sẽ có khoảng 1 triệu tài xế có nguy cơ mất việc và phải được đào tạo lại. Và tính ở phạm vi toàn cầu, con số này có thể lên tới cả trăm triệu người.

Tuy nhiên Cuerden không tin rằng sẽ có quá nhiều việc làm bị mất đi: "Mặc cho sự tiến bộ nhanh chóng của công nghệ, vẫn có khá nhiều phương tiện vẫn cần tài xế. Trong dài hạn, họ sẽ có thời gian để chuyển đổi nghề nghiệp".

Ông cũng tin rằng đến năm 2030, phần lớn các phương tiện sẽ có thể tự lái, nhưng một sự đảm bảo do con người đứng đằng sau tay lái vẫn cần thiết. Nhiều công ty taxi vẫn đánh giá cao về phương thức giao tiếp trực tiếp giữa người với người. Do đó, những tài xế bây giờ có thể trở thành người quản lý.