Tình trạng "xe dù, bến cóc" - xe khách dừng, đón trả khách sai quy định không những gây kẹt xe mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn.

Thực trạng nhức nhối cuối năm

Theo ghi nhận, vào những ngày cận Tết, tại khu vực quốc lộ 1 ở Thủ Đức (nay là đường Đỗ Mười), hàng loạt xe khách đã lợi dụng các vị trí vỉa hè hoặc trước các cửa hàng xăng dầu để đón, trả khách. Tình trạng này xảy ra nhiều vào giờ cao điểm, khi lượng xe về Tết tăng cao, tình hình giao thông trở nên hỗn loạn.

Có xe dừng giữa đường, bất chấp luật giao thông để đón thêm khách hoặc bốc xếp hàng hóa. Một số người vì ngại đi xa, không muốn vào bến xe đã chấp nhận đợi xe tại những bến cóc này, tạo điều kiện để xe dù hoạt động mạnh mẽ. Còn lại nhiều người muốn vào bến xe đi nhưng nhà xe… không đón.

Nguyễn Thu Thủy (27 tuổi, quê ở Buôn Ma Thuột) cho biết đã thử gọi điện để đặt xe khách về quê và mong muốn được đón ở bến xe Miền Đông (quận Bình Thạnh), nhưng không được. Nhà xe T. tuyến TP.HCM - Đắk Lắk khẳng định không vào bến mà chỉ đón tại địa chỉ nhà xe hoặc trên quốc lộ 13 ở tỉnh Bình Dương.

Từ 21 tháng chạp đến nay, xe dù hoạt động rầm rộ ngay trước cổng bến xe Miền Đông mới (bến lớn nhất nước). Cứ vài phút là có một xe tấp lề đón khách, biến bến cóc đó không khác gì một "phân khu" của bến xe Miền Đông mới.

Theo ông Nguyễn Lâm Hải - phó giám đốc bến xe Miền Đông mới, những ngày cận Tết, lượng khách đến bến xe đã tăng so với bình thường, nhưng so với công suất của một bến xe lớn bậc nhất nước thì vẫn chưa như kỳ vọng. Trong 10 ngày cao điểm trước Tết, dự báo lượng khách thấp hơn so với một số bến khác. Mà nguyên nhân lớn dẫn đến thực trạng này do "xe dù, bến cóc".

Bên cạnh đó tình trạng này còn tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh với các doanh nghiệp vận tải chính thống. Nhiều nhà xe đã đầu tư vào bến bãi, xe đạt chuẩn và dịch vụ chuyên nghiệp, nhưng lại phải đối mặt với việc mất khách vào tay những "xe dù".

Theo kết quả rà soát gần đây của Thanh tra Sở Giao thông vận tải TP.HCM, TP Thủ Đức là địa phương có nhiều nhất các điểm đón trả khách không đúng quy định (tổng cộng 22 điểm). Trong đó, dọc quốc lộ 1, quốc lộ 13, Kha Vạn Cân, gần bến xe Miền Đồng cũ và trước bến Miền Đông mới vẫn là những điểm nóng.

Xử lý "xe dù, bến cóc": vai trò của ai?

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online ngày 25-1, đại diện Sở Giao thông vận tải TP.HCM, cho biết đã chỉ đạo Thanh tra Sở Giao thông vận tải tiếp tục rà soát các điểm có hoạt động đón, trả khách không đúng nơi. Kết quả mới đây đã ghi nhận 79 điểm.

Căn cứ vào các chỉ thị trước đó, Sở Giao thông vận tải đề nghị Công an TP.HCM, UBND TP Thủ Đức và các quận huyện tăng cường bảo đảm trật tự, an toàn giao thông. Đặc biệt, rà soát mục đích sử dụng đất, xử lý dứt điểm các bến bãi có tổ chức đón trả khách không đúng quy định, đảm bảo môi trường kinh doanh vận tải lành mạnh, đúng quy định pháp luật.

Do đó sở đã gửi danh sách các điểm "xe dù, bến cóc" và đề nghị các đơn vị nêu trên kiểm tra, xử lý và thông tin kết quả về Sở Giao thông vận tải để tổng hợp báo cáo UBND TP.HCM.

Theo thượng tá Lê Mạnh Hà - phó trưởng Phòng Tham mưu (Công an TP.HCM), chỉ tính từ ngày 25-11-2024 đến hơn nửa tháng 1-2025, có hơn 1.850 trường hợp vi phạm liên quan đến vận tải hành khách, tước 122 bằng lái và phạt tiền trên 1,5 tỉ đồng. Trong đó 1.125 trường hợp dừng đậu sai quy định, 31 vi phạm về hợp đồng, 90 trường hợp đón trả khách sai quy định…

Công an TP.HCM đã và đang phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra các giấy tờ về kinh doanh vận tải hành khách tại các điểm nóng (gồm danh sách Sở Giao thông vận tải thông tin). Cách để xử lý căn cơ hơn là lắp đặt, trích xuất camera giám sát, tra cứu hành trình, bí mật ghi hình… đang được thực hiện.

Qua thực tế Công an TP.HCM nhận thấy các nhà xe thường móc nối với các hộ dân gần đó để xe, giữ xe, nhưng vẫn để khách lên, xuống xe bên trong bãi.

"Việc hoàn thiện dần cơ sở dữ liệu hành trình, chia sẻ về lực lượng cảnh sát giao thông các cấp sẽ giúp cho các đơn vị xử lý căn cơ hơn. Các lỗi liên quan sẽ được phát hiện nhanh thông qua việc trích xuất cơ sở dữ liệu hành trình xe để làm căn cứ xử lý vi phạm", ông Hà cho hay.

TP.HCM cần có một tham mưu trưởng để xử lý ‘xe dù, bến cóc’

Ngày 29-1, đoàn công tác của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia đã kiểm tra việc bảo đảm trật tự an toàn giao thông dịp Tết tại TP.HCM. Nội dung quan trọng mà đoàn lưu ý là xử lý “xe dù, bến cóc”.