Ông Đặng Công Ngữ - Ảnh: H.K.

* Thưa ông, để tưởng niệm, tri ân những người đã ngã xuống vì biển đảo quê hương, nhiều người mong muốn làm một công trình về Hoàng Sa?

- Người dân muốn có một công trình về Hoàng Sa là điều hết sức chính đáng, đó là ý tưởng tốt đẹp mà chúng ta cần trân trọng. Thực tế lâu nay chúng ta đã cố gắng làm rất nhiều việc để tiếp tục khẳng định Hoàng Sa là của VN, kể cả công tác tuyên truyền, sưu tầm các bằng chứng lịch sử... Tuy nhiên theo tôi, chúng ta cần phải làm nhiều hơn nữa, phải đi vào thực chất hơn nữa. Nếu bây giờ chúng ta ngồi yên không làm gì thì ngày mai chúng ta không có cái gì cả. Tôi nghĩ chúng ta làm bất cứ những gì có thể ngay từ bây giờ vì chúng ta có lịch sử chứng minh, có công lý và bên cạnh chúng ta có luật pháp quốc tế thì chúng ta phải làm ngay.

* Như ông nói, những việc làm về Hoàng Sa thời gian tới phải thực chất hơn, vậy cụ thể chúng ta sẽ làm gì?

- Một công việc cực kỳ quan trọng, một công trình rất tâm huyết của chúng tôi và chắc chắn người dân cả nước đã chờ đợi bấy lâu nay: đó là nhà trưng bày Hoàng Sa. Hiện UBND TP Đà Nẵng đã quyết định cấp cho huyện một mảnh đất rộng 700m2 mặt tiền hướng ra biển Đông ở quận Sơn Trà để chúng tôi xây nhà trưng bày. Vừa qua, huyện cũng đã tổ chức cuộc thi thiết kế phương án kiến trúc.

Điều bất ngờ đã đến khi chúng tôi nhận được hàng chục phương án thiết kế. Các kiến trúc sư đến với chúng tôi với lòng yêu nước, họ mong làm được một điều gì đó đóng góp cho Hoàng Sa.

Ngoài ra, chúng tôi nhận được một đồ án của Công ty Raito Sekkei đến từ đất nước Nhật Bản. Bên cạnh yếu tố chuyên môn, chúng tôi cảm nhận sâu sắc sự tâm huyết của giới kiến trúc sư nước nhà đối với Hoàng Sa.

Tất cả phương án kiến trúc đều mang theo tình cảm đặc biệt của các kiến trúc sư đối với Hoàng Sa, đối với chủ quyền, biển đảo của Tổ quốc thông qua những ý tưởng độc đáo, sáng tạo và đầy tinh thần yêu nước.

Đầu tháng 4-2014, chúng tôi sẽ báo cáo với Hội đồng quy hoạch kiến trúc TP để lựa chọn đồ án kiến trúc cuối cùng. Và chắc chắn chúng tôi sẽ khởi công xây dựng nhà trưng bày Hoàng Sa, đó là công việc quan trọng nhất của UBND huyện Hoàng Sa trong năm 2014 này.

* Ông có thể nói cụ thể hơn về công trình này có điểm gì đặc biệt?

- Chúng tôi mong muốn nhà trưng bày Hoàng Sa sẽ như một cột mốc để khẳng định chủ quyền Hoàng Sa là của VN. Đó là không gian lịch sử để chúng ta giáo dục thế hệ trẻ và bất cứ ai là người VN cũng phải biết về Hoàng Sa, phải ghi ơn những người đã ngã xuống để xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, chống quân xâm lược.

Ở đó chúng tôi trưng bày tất cả hiện vật chúng tôi có về Hoàng Sa. Những tư liệu, hình ảnh, nhân chứng... những người ngã xuống vì Hoàng Sa mà chúng tôi có được thông tin. Và một điều mong đợi của chúng tôi là nhà trưng bày sẽ ghi công những ai có đóng góp vì Hoàng Sa. Nơi này cũng có không gian để mọi người thắp hương tri ân mọi thế hệ đã ngã xuống vì Hoàng Sa...

Đồng thời đây cũng sẽ là điểm tâm linh mà ngư dân có thể đến đó thắp nén hương trước khi ra khơi hoặc lúc trở về từ vùng biển Hoàng Sa thuyền đầy ắp cá.

* Thưa ông, bấy lâu người dân đã có đóng góp vật chất thiết thực để xây dựng Trường Sa và trong lòng người dân vẫn khát khao được góp một phần công sức cho Hoàng Sa.

- Nếu bây giờ Nhà nước bỏ tiền ra để xây dựng một công trình như nhà trưng bày Hoàng Sa thì đó là việc rất bình thường. Tôi nghĩ lần này mình phải làm khác, công trình nhà trưng bày Hoàng Sa phải là công trình của mọi người dân VN.

Ở đó nó thể hiện sự đóng góp cả vật chất, tinh thần, là ý chí, là quyết tâm khẳng định chủ quyền Hoàng Sa là của người VN. Vì vậy, trong suy nghĩ sắp tới UBND huyện Hoàng Sa sẽ phát động một cuộc đóng góp để kêu gọi sự chung tay của người dân ở 63 tỉnh thành và bà con người Việt ở nước ngoài để xây dựng nhà trưng bày Hoàng Sa.

* Vậy ông có nghĩa rằng qua việc đóng góp này khiến những tấm lòng yêu nước xích lại gần nhau hơn trong cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền?

- Tôi nghĩ chắc chắn là có. Chúng ta gần nhau được vì một mục tiêu chung là sự toàn vẹn của lãnh thổ, vì Hoàng Sa là của VN. VN là một, Hoàng Sa của VN là sự đoàn kết cao nhất, mà truyền thống dân tộc đã bao đời nay như thế chứ không phải đến bây giờ.

Để xây dựng một xã hội, công sức đóng góp không phải của một người mà là toàn dân nên tôi thấy rằng việc đó chúng ta phải làm cho tốt hơn. Làm tốt việc đó cộng đồng dân tộc mới đoàn kết, mới xây dựng một nhà nước vững mạnh được. Tôi nghĩ đó là mục tiêu mà chính quyền nào cũng cần vươn tới.

HỮU KHÁ thực hiện