Phóng to

Ông Bùi Hải trước những ngôi mộ không có hài cốt của thân nhân - Ảnh: Tr.Tân

Chúng tôi theo chân ông Bùi Hải, người có hai phần mộ thân nhân an táng tại nghĩa trang hồ Đại La, ra khu vực nghĩa trang đã bị san ủi. Giữa khoảng đất rộng gần 1.000m² có hai phần mộ đất còn mới, bia bằng bêtông khắc tên tuổi, năm sinh, năm mất. Ông Hải ngậm ngùi nói: “Đắp đất, dựng bia lên vậy để thỉnh thoảng chúng tôi ra thắp hương tượng trưng chứ hài cốt đã bị người ta bốc đi mất rồi”...

Đào mộ lấy đất mặt tiền

Theo kết quả điều tra, Bùi Quốc Thanh (chủ doanh nghiệp tư nhân sản xuất - thương mại - dịch vụ Quốc Thanh, phường Nghĩa Thành, thị xã Gia Nghĩa) có mảnh đất ở khu vực nghĩa trang hồ Đại La. Vì cần mặt bằng xây dựng kho bãi nên Bùi Quốc Thanh đã chỉ đạo Nguyễn Đình Trung, Bùi Anh Tuấn, Nguyễn Văn Thanh đưa máy đến múc đất và bốc đi bảy ngôi mộ chôn tại đây, trong đó có hai phần mộ thân nhân của ông Bùi Hải. Trần Đình Biết là người có đất cạnh đất của Bùi Quốc Thanh nên đã nhờ Thanh giới thiệu và thuê Nguyễn Quốc Việt, Phạm Văn Toản, Mai Văn Thành đưa máy xúc đào bới, bốc trộm chín ngôi mộ khác cùng với giá 1,2-1,5 triệu đồng/mộ. Chính Trần Đình Biết còn đi đánh dấu từng ngôi mộ để đồng bọn đi bốc trộm mộ.

Ngày 22-11-2010, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thị xã Gia Nghĩa đã ra các quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với tám đối tượng nói trên về tội xâm phạm mồ mả, hài cốt. Ngày 17-2-2011, ông Dương Thành Bắc - viện trưởng Viện KSND thị xã Gia Nghĩa - đã ký quyết định truy tố cả tám bị can. Thế nhưng ngày 29-8-2011, ông Bắc lại ra quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ điều tra đối với nhóm Bùi Quốc Thanh, Nguyễn Đình Trung, Bùi Anh Tuấn và Nguyễn Văn Thanh. Chỉ có bốn bị cáo còn lại là Trần Đình Biết, Nguyễn Quốc Việt, Phạm Văn Toản và Mai Văn Thành bị TAND thị xã Gia Nghĩa xét xử, tuyên phạt từ 6-9 tháng cải tạo không giam giữ về tội xâm phạm mồ mả, hài cốt.

Ông Hải cho biết: “Hiện nay gia đình chúng tôi không biết hài cốt thân nhân ở đâu để thờ cúng, còn những đối tượng làm mất hài cốt vẫn nhởn nhơ. Viện KSND thị xã Gia Nghĩa cho rằng cơ quan cảnh sát điều tra không chứng minh được máy xúc của doanh nghiệp ông Bùi Quốc Thanh đã múc đi hài cốt hai em của tôi hay không. Vậy không lẽ hai ngôi mộ tự bay đi nơi khác trong khi gia đình chúng tôi chưa hề cải táng từ lúc chôn đến nay...”.

Về phần dân sự, ông Bùi Quốc Thanh đã bồi thường cho thân nhân các ngôi mộ khác 15-30 triệu đồng, riêng ông Bùi Hải đòi bồi thường 100 triệu đồng/mộ nên ông Thanh không chịu.

Chỉ là vô ý?!

Ông Dương Thành Bắc cho biết: “Đây là vụ án phức tạp, nhạy cảm nên chúng tôi đã thỉnh thị ý kiến cấp trên xin hướng giải quyết vụ án. Ngày 21-6-2011, Viện KSND tỉnh Đắk Nông đã có văn bản hướng dẫn nghiệp vụ xử lý vụ án này là phải đình chỉ điều tra nên tôi mới ra các quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can với các đối tượng trên. Văn bản của Viện KSND tỉnh nêu lý do: việc thực hiện các hành vi múc đất làm mất mồ mả của Bùi Quốc Thanh và đồng phạm là lỗi vô ý, chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

Ngoài ra, kết luận điều tra của Công an thị xã Gia Nghĩa không chứng minh được hành vi cố ý của Thanh và đồng phạm. Hơn nữa, xét thấy hành vi của Bùi Quốc Thanh và các đối tượng trên không còn nguy hiểm với xã hội nữa nên có thể miễn trách nhiệm hình sự... Còn việc Bùi Quốc Thanh bồi thường cho các gia đình thân nhân có mộ bị mất, bị xâm phạm tại khu vực này là do tâm linh của anh ta...”.

Tuy nhiên, bản kết luận điều tra ngày 20-1-2011 của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thị xã Gia Nghĩa đã xác định Bùi Quốc Thanh và Trần Đình Biết là người đứng ra thuê và có vai trò giúp sức các đối tượng khác trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội. Trần Đình Biết và Bùi Quốc Thanh là những kẻ cầm đầu, chủ mưu cố ý xúc phạm mồ mả của nhiều gia đình, cần trừng trị nghiêm minh... Thượng tá Vi Đức Bảo, phó thủ trưởng Cơ quan điều tra Công an thị xã Gia Nghĩa, cho biết thêm: “Khi TAND thị xã Gia Nghĩa trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung, chúng tôi vẫn giữ nguyên quan điểm. Còn việc viện trưởng Viện KSND thị xã Gia Nghĩa ra các quyết định miễn trách nhiệm hình sự các đối tượng trên, chúng tôi không đồng tình”.