Một mô hình du lịch mới đang mở ra cơ hội nơi đây…

Phóng to

Du khách nước ngoài tham gia trải nghiệm làm nông tại Đà Lạt - Ảnh: Chí Tài

Lê Kim Phúc, phụ trách tổ chức tour của Công ty du lịch dã ngoại TAT (Đà Lạt), cho biết những tour này xuất phát từ đề nghị của nhiều du khách trẻ.

“Những chuyến tham quan nhanh các làng rau, làng hoa không thỏa sự tò mò của du khách, họ đề nghị được tham gia tất cả quy trình từ nhân giống đến trồng trọt và chăm sóc để hiểu và trân trọng hơn cái nghề vất vả này” - ông Phúc kể.

Được vã mồ hôi

Chiếc xe chở khách du lịch loại lớn vừa đỗ xịch trước khu vực trồng hoa của làng hoa Thái Phiên thì cách đó không xa, những chiếc xe cày chuyên chở rau cũng vừa tới nơi. Du khách bước lên xe và được chở thẳng đến nông trại trồng rau của ông Mai Văn Khẩn, nằm sâu bên trong Hòn Bồ, một khu vực trồng rau hoa mới của Thái Phiên.

Xe vừa chạy lên đỉnh dốc Hòn Bồ, cả đoàn người đã reo lên thích thú khi nhìn thấy thung lũng bạt ngàn nhà kính, những khóm cúc, những mảnh vườn rải rác bên sườn đồi. Du khách mang ủng và găng tay, bắt đầu cuộc sống nông dân trong một ngày đêm.

Nhà vườn đã chuẩn bị sẵn một khoảnh đất vừa thu hoạch rau còn nguyên cỏ dại, giao nhiệm vụ đầu tiên cho 30 “nông dân” là làm sạch. Sự bối rối, lóng ngóng của những “tiểu thư”, “quý tử” thành phố là đương nhiên.

“Cầm cuốc sao đây, coi chừng lưỡi cuốc ăn vô chân”... Lúc này nhà nông thứ thiệt Mai Văn Khẩn mới ra tay, lưỡi cuốc lướt nhẹ nhàng đi đến đâu cỏ sạch đến đấy. Trang trại của ông Khẩn rộng hơn 10ha với nhiều loại rau củ quả như xà lách, cà chua, củ dền tím…

Hết làm cỏ, những “nông dân” mới lại chuyển sang tưới nước, tỉa lá. Chỉ những đốm trắng xuất hiện rất nhiều trên mặt đất, ông Khẩn giải thích: “Đất bị bệnh rồi đấy, do dư đạm. Sau vụ này phải phá bỏ nguyên khoảnh này để cải tạo lại”. 9 giờ sáng, ngoài trời gió thổi rít quanh rừng thông, bên trong nhà kính “nông dân” ướt đẫm mồ hôi.

Du khách đến Đà Lạt tham gia hái dâu, trước đó họ đã tham gia tỉa lá bị bệnh - Ảnh: Nguyễn Lộc

Phóng to

Nhóm du khách đến từ TP.HCM tham gia thu hoạch khoai tây - Ảnh: Nam Vinh

Học cấy mô với nông dân

Những “nông dân” Sài thành khi làm nông bỗng trở nên giống hệt trẻ con, việc gì cũng hỏi. Tiếng bước chân lụi hụi chạy vang khắp vườn rau, tiếng cười khi có người té vào luống rau, tiếng la hét vì mở vòi tưới tự động không đúng cách bị nước phun vào mặt…

Hết hai giờ chăm sóc vườn, mặt mày các “nông dân” đỏ gay gắt, mồ hôi nhễ nhại, nhưng hứng thú lại lên cao khi được bảo đi hái rau về tự nấu ăn và được người làm vườn hướng dẫn cách chọn những lá rau ngon nhất trong vườn.

Giữa thung lũng Hòn Bồ lạnh mướt, sương mù dày đặc, những du khách trẻ ồ lên ngạc nhiên vì thời gian thức giấc quá sớm, 4 giờ sáng bởi vai người nông dân vẫn chưa diễn tròn nếu thiếu khoảnh khắc thu hoạch. Mặc dù đã được hướng dẫn rất kỹ nhưng rất nhiều cây xà lách buộc phải đưa sang khu vực hàng thứ phẩm.

“Ai nói làm nông dễ hở trời, cắt mười bắp xà lách mà không đạt hết tám bắp”, một bạn buột miệng than. 7 giờ sáng, công việc buổi sáng của người “nông dân” tạm xong sau khi chuyển rau vào khu vực sơ chế và cả đoàn người tỏ ra mệt mỏi ngồi bệt trên những bờ ruộng rau thưởng thức bữa sáng ngon lành.

Ở vườn hoa, các “nông dân” được yêu cầu tập trung vào việc đồng áng, không được chụp ảnh. Ông Ngô Anh Tuấn, giám đốc Công ty Đà Lạt Discovery, giải thích: “Nếu mọi người không nhập vai nông dân thì không hiểu được quy trình khắc nghiệt để cho ra những cây hoa đạt chuẩn ra sao”. Chủ vườn giải thích cho từng câu hỏi một cách nhiệt tình, từ công dụng của từng bóng đèn, từng ống nước, từng chén nhựa nâng hoa...

Hoàng Ly nhẩm tính có hơn 20 bước trước khi hoa được đưa lên xe. Cô nói: “Không ngờ bông hoa cúc chỉ vài ngàn đồng tại TP.HCM mà sản xuất lại cực như thế này”. Hướng dẫn viên Trần Kim Phúc đưa mọi người đến phòng cấy mô lớn nhất làng hoa Thái Phiên của anh Nguyễn Văn Hải.

Những đôi ủng lấm đầy đất đỏ và găng tay được tháo bỏ, thay bằng chiếc áo choàng trắng trông như những kỹ sư sinh học, tận mắt chứng kiến tất cả các quy trình cấy mô tạo giống hoa. Một số người được chủ phòng cấy mô tạo điều kiện để làm “kỹ thuật viên”.

Phóng to

Sau hàng giờ mệt nhọc là những giây phút thu hoạch đầy hứng thú - Ảnh: Mai Vinh

Có thể liên kết lâu dài

Nông dân Mai Văn Khẩn, người phối hợp với nhiều công ty du lịch tại Đà Lạt để thực hiện các chương trình trải nghiệm nhà vườn, cho rằng chẳng thiệt hại gì khi liên kết làm du lịch trải nghiệm kiểu này.

“Có hơi rối nhịp sản xuất một chút nhưng bù lại bán được rau ngay tại vườn với giá siêu thị, hoặc sẽ có những đơn mua hàng trực tiếp từ du khách trong những dịp sau đó” - ông Khẩn kể. Ngoài ra cách quảng bá thương hiệu rau trực tiếp qua du lịch được ông Khẩn nhìn nhận là rất hiệu quả qua lượng hàng bán tăng lên.

Ông Lê Kim Phúc, Công ty du lịch dã ngoại TAT (Đà Lạt), cho biết các công ty du lịch có thêm được một lượng khách ưa trải nghiệm và hứa hẹn quay lại Đà Lạt. Ông Phúc chia sẻ kinh nghiệm: “Khách ở nhà dân hoặc lều trại ngay trong vườn nên chi phí lưu trú sẽ rẻ hơn. Khoản này dành cho chủ trang trại, có thể bù thiệt hại do du khách làm hư rau hoa, làm lại đất do du khách không làm đúng cách...”.

Theo hai đơn vị thường xuyên tổ chức chương trình du lịch trải nghiệm nhà nông tại Đà Lạt là Công ty Đà Lạt Discovery và Công ty du lịch dã ngoại TAT, chi phí cho đoàn hơn 10 du khách hiện nay là 900.000-1,4 triệu đồng/người (tùy độ xa gần của nông trại và những yêu cầu khác của du khách).

Sau hơn một năm tổ chức chương trình, ông Lê Kim Phúc cho rằng tour trải nghiệm nhà nông được sinh viên và các bạn trẻ dưới 30 tuổi ở các thành phố lớn ưa chuộng do tính khám phá, trải nghiệm cao.