Phía bị đơn là Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Huế (Công ty Xổ số Huế) cho rằng tờ vé số bị rách rời, phần bị rách không còn nên không đủ căn cứ để trả thưởng.

Trong khi phía nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Nguyệt (trú Quảng Nam, chủ nhân của tờ vé số trúng giải đặc biệt bị rách) cho rằng dù tờ vé số bị rách một phần nhỏ ở góc nhưng bằng mắt thường vẫn có thể xác định được hình dạng ban đầu nên vẫn đủ cơ sở để trả thưởng.

Tranh cãi về "xác định hình dạng ban đầu" của tờ vé số

TAND thị xã Hương Thủy (TP Huế) đã xét xử công khai vụ án tranh chấp trả thưởng xổ số kiến thiết liên quan đến vụ tờ vé số trúng giải đặc biệt bị rách một phần góc ở Huế vào sáng 25-3.

Tại phiên tòa, đại diện Công ty Xổ số Huế là ông Lê Trung Phước (giám đốc) cho biết lý do từ chối trả thưởng tờ vé của bà Nguyệt là do quy định trả thưởng xổ số tại thông tư 75/2013 hướng dẫn chi tiết hoạt động kinh doanh xổ số. 

Ông Phước viện dẫn khoản 1, điều 31 của thông tư này viết: "Điều kiện vé xổ số lĩnh thưởng phải còn nguyên hình, nguyên khổ, không rách rời, không chắp vá, không tẩy xóa, không sửa chữa và còn trong thời hạn lĩnh thưởng theo quy định.

Trường hợp do các nguyên nhân khách quan, vé xổ số trúng thưởng bị rách rời nhưng vẫn còn đủ căn cứ để xác định hình dạng ban đầu, tính xác thực của tờ vé, vé không thuộc đối tượng nghi ngờ gian lận, vị trí rách rời không ảnh hưởng đến các yếu tố để xác định trúng thưởng thì công ty xổ số kiến thiết tổ chức thẩm tra xác minh và quyết định việc trả thưởng hay từ chối trả thưởng cho khách hàng".

Theo ông Phước, căn cứ vào trường hợp của bà Nguyệt, tờ vé số bị rách rời ở phần dãy số trúng thưởng, phần bị rách không còn nên không thể xác định được hình dạng ban đầu của tấm vé. 

Ngoài ra theo quy định nhận thưởng được in ở mặt sau tờ vé số thì vé trúng thưởng phải còn nguyên hình, nguyên khổ, không rách rời, không chắp vá, không tẩy xóa, không sửa chữa. 

Căn cứ những điều trên, công ty đã quyết định không trả thưởng cho tờ vé số trúng giải đặc biệt của bà Nguyệt vì lý do tấm vé đã không còn nguyên vẹn, phần bị rách không còn nên không thể xác định được hình dạng ban đầu.

"Công ty rất muốn trả thưởng cho bà Nguyệt nhưng với các quy định trên thì chúng tôi không thể", ông Phước nói.

Cũng tại phiên tòa, bà Nguyệt nhận được sự đồng tình của ông Phước về việc nguyên nhân bà Nguyệt làm ướt, rách rời tờ vé số là do yếu tố khách quan chứ không do ý định chủ quan của bà.

"Luật ghi rõ là vé xổ số trúng thưởng bị rách rời nhưng vẫn còn đủ căn cứ để xác định hình dạng ban đầu chứ không phải quy định vé phải còn y nguyên như hình dạng ban đầu. 

Ngoài ra tấm vé còn được xác định không thuộc đối tượng nghi ngờ gian lận nên hoàn toàn đủ cơ sở để trả thưởng", luật sư của bà Nguyệt nói.

Hội đồng xét xử phiên tòa cho rằng việc mua bán vé số của bà Nguyệt với Công ty Xổ số Huế là hành vi xác lập hợp đồng theo mẫu được quy định tại Luật Dân sự.

Điều khoản trong hợp đồng mẫu của Công ty Xổ số Huế quy định rằng vé số phải "nguyên hình, nguyên khổ, không rách rời, không chắp vá, không tẩy xóa". 

Quy định này có thể dẫn đến việc từ chối trao thưởng cho người mua nếu vé số không còn nguyên vẹn mà không xét đến các yếu tố khách quan. Điều này không phù hợp với quy định của pháp luật dân sự cũng như quy chế trả thưởng do chính công ty ban hành.

Ngoài ra theo thông tư 75/2013, hội đồng xét xử cho rằng tờ vé số vẫn có đủ cơ sở để xác định hình dạng ban đầu và được xác định không thuộc đối tượng nghi ngờ gian lận nên Công ty Xổ số Huế phải trả thưởng cho bà Nguyệt.

Luật pháp chỉ nên được hiểu một nghĩa

Nói về vụ việc, luật sư Trần Hậu (Đoàn luật sư TP Đà Nẵng) nói rằng căn cứ để trả thưởng cho tờ vé số dù bị rách nhưng vẫn đảm bảo điều kiện trả thưởng đã được quy định rõ tại thông tư số 75/2013/TT-BTC.

Theo luật sư Hậu, luật pháp chỉ nên được hiểu một nghĩa chứ không thể có chuyện đơn vị trả thưởng hiểu là không được trả, còn tòa án thì kết luận phải trả thưởng.

Bởi lẽ theo thông tư thì trường hợp do các nguyên nhân khách quan, vé xổ số trúng thưởng bị rách rời nhưng vẫn còn đủ căn cứ để xác định hình dạng ban đầu, tính xác thực của tờ vé, vé không thuộc đối tượng nghi ngờ gian lận, vị trí rách rời không ảnh hưởng đến các yếu tố để xác định trúng thưởng thì công ty xổ số kiến thiết có thể tổ chức thẩm tra xác minh và quyết định việc trả thưởng hay từ chối trả thưởng cho khách hàng. 

Như vậy nếu đã có kết luận giám định vé số không có yếu tố gian lận, vẫn đủ nhận diện thì công ty xổ số vẫn có thể quyết định việc trả thưởng.

Luật sư Hậu nhận định trong vụ việc này, sự tự quyết của công ty xổ số mang tính quyết định. Tuy nhiên cũng có ý kiến cho rằng vì công ty xổ số sợ trách nhiệm cá nhân, sợ trả thưởng sai thì làm thất thoát tiền huy động từ người mua vé số. 

Do đó để an toàn thì dù luật trao cho họ quyền quyết định trả thưởng nhưng họ không làm để đảm bảo an toàn cho phía công ty.

"Nếu như vậy có thể hiểu là nội dung thông tư chưa rõ ràng, chưa đủ làm cơ sở để công ty xổ số trả thưởng. Điều này có thể tạo tiền lệ không tốt vì luật chỉ được nên hiểu một nghĩa và phải thống nhất nhận thức để thực hiện.

Nếu tất cả mọi người có trách nhiệm đều không thực thi quy định pháp luật thì phải xem lại quy định đó. Trong trường hợp luật không còn phù hợp cần kiến nghị sửa đổi để có thể áp dụng một cách thống nhất", luật sư Hậu nói.

Chủ nhân vé số trúng đặc biệt bị rách: Sẽ sửa nhà, chia sẻ món quà nhỏ với người khó khăn, neo đơn

Bà Nguyễn Thị Nguyệt, chủ nhân của tờ vé số trúng đặc biệt bị rách, chia sẻ với Tuổi Trẻ Online xung quanh chuyện trúng vé số và đi kiện.