Theo nghiên cứu về khí hậu được công bố trên tạp chí Nature, hơn 1/5 các "điểm tới hạn" có khả năng gây thảm họa trên thế giới - như sự tan chảy của lớp băng vĩnh cửu ở Bắc Cực, sự sụp đổ của dải băng Greenland và sự biến đổi đột ngột của rừng nhiệt đới Amazon thành thảo nguyên - có thể xảy ra ngay sau năm 2038.

Trong khí hậu học, "điểm tới hạn" là ngưỡng mà khi vượt qua đó thì hệ thống khí hậu không thể đảo ngược. Ví dụ nếu dải băng Greenland sụp đổ, nó cũng sẽ làm giảm lượng tuyết rơi ở phần phía bắc của hòn đảo, khiến phần lớn dải băng không thể phục hồi được.

Đồng tác giả nghiên cứu, Simon Willcock, giáo sư về tính bền vững tại Đại học Bangor ở Anh, cho biết: “Hơn 1/5 hệ sinh thái trên toàn thế giới đang có nguy cơ sụp đổ. Khi những căng thẳng đang diễn ra và các sự kiện cực đoan tương tác với nhau, chúng sẽ đẩy mọi hệ sinh thái thay đổi một cách nhanh chóng. Điều này có thể nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta. Một khi mọi sự đạt đến điểm bùng phát thì đã quá muộn".

Các nhà khoa học đã sử dụng nhiều mô hình máy tính để đơn giản hóa động lực học của các hệ sinh thái, từ đó dự đoán số phận của các hệ sinh thái đó. Đồng thời nhận biết khi nào có thể đạt đến điểm giới hạn của chúng.

"Phát hiện chính của chúng tôi từ bốn mô hình sinh thái cho thấy các hệ sinh thái có thể sụp đổ sớm hơn 30-80% tùy thuộc vào bản chất của các căng thẳng bổ sung", đồng tác giả John Dearing, giáo sư địa - vật lý tại Đại học Southampton ở Anh, nói với trang Live Science.

Điều này có nghĩa là các chi phí kinh tế và xã hội sẽ tăng đáng kể do biến đổi khí hậu có thể đến sớm hơn nhiều so với dự kiến. Các chính phủ cũng sẽ có ít thời gian hơn để phản ứng so với tính toán ban đầu.

Gregory Cooper, nhà nghiên cứu hệ thống khí hậu tại Đại học Sheffield ở Anh và là đồng tác giả nghiên cứu, nhấn mạnh hiện tại không thể dự đoán các điểm bùng phát do khí hậu gây ra và tác động của con người đối với các hệ sinh thái sẽ kết nối như thế nào.

Tuy nhiên, bất kỳ áp lực gia tăng nào đối với các hệ sinh thái sẽ cực kỳ bất lợi và có thể gây hậu quả nguy hiểm.

'Sát thủ' biến đổi khí hậu sẽ giết 9 triệu người mỗi năm

Tổ chức Y tế thế giới cảnh báo có thể ghi nhận hơn 9 triệu ca tử vong mỗi năm liên quan biến đổi khí hậu vào cuối thế kỷ này. Thế giới cũng đối mặt nguy cơ thiếu nước khi sông hồ khô cạn.