Hai vợ chồng tỉ phú Bill Gates - ẢNH: REUTERS

Hãy bước ra đường và quan sát một lát, ở bất cứ đâu bạn cũng sẽ thấy cảnh tượng này: Bất kể ngồi một mình hay giữa một đám đông, phần lớn người trẻ đều chỉ say sưa chúi mắt vào màn hình điện thoại. Họ làm gì chỉ mình họ biết. Không ai quan tâm tới họ. Họ cũng chẳng quan tâm tới ai.

Chưa bao giờ mà những bậc phụ huynh cảm thấy hoang mang như bây giờ trước tác động như lũ cuốn của công nghệ, cụ thể hơn là của smartphone và mạng xã hội.

Gây khó cho sự trưởng thành

Bà Melinda Gates, vợ tỉ phú Bill Gates, nhà đồng sáng lập tập đoàn Microsoft, mẹ của 3 người con lần lượt 20, 17 và 15 tuổi  là một trong số ấy. Trong một chia sẻ mới đây với báo Washington Post (Mỹ), bà thừa nhận mặc dù đã dành cả sự nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, luôn nỗ lực hình dung về những gì công nghệ có thể phục vụ đời sống con người, nhưng bà chưa hề được chuẩn bị để ứng phó với những tác động của smartphone và mạng xã hội với các con mình như đã và đang diễn ra.

Bà Melinda nói: "Giống như nhiều bậc phụ huynh có con cái bằng tuổi con tôi, tôi không hiểu công nghệ sẽ làm thay đổi quá trình trưởng thành của chúng như thế nào, và thậm chí là cả cách tôi muốn với bản thân mình trên cương vị làm mẹ. Tôi vẫn đang cố gắng để bắt kịp xu thế đó".

Thực tế thì tình trạng giới trẻ "chúi đầu" vào công nghệ cũng là câu chuyện mới đây thôi. Bà Melinda thừa nhận, khi cô con gái út của bà chào đời năm 2002, điện thoại nắp gập vẫn còn là món đồ công nghệ được nhiều nước ao ước và mạng xã hội dường như vẫn là khái niệm hoàn toàn chưa tồn tại với nhiều người. Nhưng 15 năm trôi qua, giờ thì cả 3 người con của bà đã là một phần của thế hệ công dân thời công nghệ số còn được gọi là iGen.

Không phủ nhận tác dụng tuyệt vời của công nghệ khi mang lại cơ hội bình đẳng hơn tới nhiều người, đặc biệt trong lĩnh vực y tế, giáo dục, nhưng bà Melinda không khỏi lo ngại khi nghĩ về khía cạnh an toàn và hạnh phúc của con mình trước tác động của nó.

Bà khuyên mọi người nên chậm lại một chút trong việc để con mình tiếp cận với smartphone và mạng xã hội. Bởi theo bà, với những đứa trẻ chưa được trang bị đầy đủ các kỹ năng đương đầu với cuộc sống, smartphone và mạng xã hội đang làm trầm trọng thêm những khó khăn và cả khủng hoảng mà phần đông người trẻ phải đối mặt trong quá trình trưởng thành. 

Theo bà Melinda "Việc quan trọng hơn bao giờ hết là dạy cho chúng sự đồng cảm ngay từ thuở bé, vì mọi đứa trẻ đều cần điều đó". Chưa kể chúng còn phải học hỏi để sống tử tế, đương đầu với cảm giác bị từ chối, học cách tự kiểm soát bản thân….

Hãy chậm lại một chút

Hiện vẫn chưa có một câu trả lời rõ ràng và xác quyết về vấn đề độ tuổi nào là thích hợp để con bạn có thể dùng một chiếc điện thoại thông minh (smartphone).

Vấn đề này cũng chưa có được sự đồng nhất quan điểm ngay cả giữa những tên tuổi lớn trong làng công nghệ. Nhà đồng sáng lập tập đoàn Microsoft, tỉ phú Bill Gates, từng chia sẻ với báo Mirror (Anh) rằng cả 3 người con của ông đều phải chờ tới năm 14 tuổi mới bắt đầu được sử dụng smartphone.

Chậm lại một chút là một nhẽ, nhưng cách ứng xử đúng mực của cha mẹ về smartphone cũng rất quan trọng. Bà Melinda chia sẻ "bí kíp" mà bà gọi là giờ "ngắt kết nối". Theo đó trong bữa ăn gia đình, cả nhà thống nhất không dùng điện thoại, không để điện thoại trên bàn ăn. Làm như vậy, bà cam kết mỗi nhà sẽ có "cuộc trò chuyện tuyệt vời'.

Tất nhiên bài học cũ nhưng luôn mới là sự chia sẻ của cha mẹ với con cái, nhất là những cuộc trò chuyện thẳng thắn về các vấn đề nghiêm túc, những vấn đề khủng hoảng mà các con đang đối mặt.