Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Quốc Dũng tại hội nghị SOM-DOC lần thứ 18 - Ảnh: DUY LINH

Tuyên bố được Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng đưa ra tại Hội nghị quan chức cao cấp ASEAN -Trung Quốc về thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (SOM-DOC) lần thứ 18 vừa mới kết thúc tại Đà Lạt ngày 15-10.

Trung Quốc và Philippines, nước giữ vai trò điều phối viên ASEAN - Trung Quốc giai đoạn 2018-2021, đồng chủ trì hội nghị.

Dù không giữ vai trò chủ tọa, song phát biểu tại hội nghị, đoàn Việt Nam đã làm rõ về những diễn biến phức tạp ở Biển Đông, đặc biệt là việc quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đang bị xâm phạm nghiêm trọng.

Trong bối cảnh đó, đoàn Việt Nam do Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng dẫn đầu đã nêu bật lập trường, quan điểm chính đáng của Việt Nam dựa trên các quy định của luật pháp quốc tế và Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.

Trước sự hiện diện của 9 nước ASEAN còn lại và Trung Quốc, đoàn Việt Nam nhấn mạnh hành vi vi phạm của Trung Quốc đã và đang ảnh hưởng tiêu cực tới hòa bình và an ninh ở khu vực, đặc biệt không tạo bối cảnh thuận lợi cho tiến trình đàm phán Bộ quy tắc ứng xử trên biển giữa ASEAN và Trung Quốc (COC).

Đại diện đoàn Trung Quốc, ông Hồng Lượng, tại SOM-DOC lần thứ 18 - Ảnh: DUY LINH

Khẳng định cam kết đối với tiến trình thực hiện DOC và xây dựng COC, đoàn Việt Nam cũng nhấn mạnh tình hình hiện nay càng cho thấy tính cấp thiết của việc có một bộ quy tắc ứng xử hiệu lực, hiệu quả, phù hợp luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982, giúp ngăn ngừa các vụ việc tương tự trong tương lai. 

Theo đó, đoàn Việt Nam đã đề xuất nhiều biện pháp nhằm cải tiến phương cách làm việc cho các vòng đàm phán sắp tới, trong đó có việc tập trung xử lý những vấn đề mang tính chính sách, nâng cao vai trò của các quan chức cao cấp (SOM) trong việc chỉ đạo và định hướng cho tiến trình đàm phán.

Đây không phải là lần đầu tiên Việt Nam bày tỏ lo ngại về các hành vi vi phạm luật quốc tế ở Biển Đông. 

Được biết, trong hội nghị SOM-DOC lần thứ 17 được tổ chức tại Hàng Châu (Trung Quốc) hồi tháng 5-2019, đoàn Việt Nam do Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng dẫn đầu cũng đã chỉ ra các hành động đơn phương trên Biển Đông, đặc biệt là quân sự hóa đảo nhân tạo, đang gây xói mòn niềm tin và đe dọa sự ổn định của khu vực.

Trong thông cáo báo chí sau đó của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, chính quyền Bắc Kinh đã gạt ra các quan ngại và kêu gọi của Việt Nam, khẳng định "tất cả các bên tham dự đều tin rằng tình hình Biển Đông đang tiến triển theo chiều hướng ngày càng tốt và ổn định hơn".

Trung Quốc cù nhầy, cưỡng ép ở Biển Đông TTO - Các hành động của nhóm tàu khảo sát và hải cảnh Trung Quốc không chỉ giới hạn ở khu vực bãi Tư Chính - Phúc Tần, mà ngày càng lan rộng ra các khu vực khác trong vùng biển Việt Nam, Philippines và Malaysia. Chúng không có dấu hiệu dừng lại.

Việt Nam, Campuchia nhất trí xử lý vấn đề Biển Đông dựa trên UNCLOS TTO - Việt Nam và Campuchia ngày 5-10 đã nhắc lại lập trường chung về Biển Đông của các nước Đông Nam Á tại các tuyên bố chung gần đây, trong đó phải giải quyết vấn đề dựa trên UNCLOS.

Chuẩn đô đốc Mỹ: 'Hiện diện ở khu vực Biển Đông là nghĩa vụ của chúng tôi' TTO - Chuẩn đô đốc Karl O. Thomas, người đứng đầu hạm đội hải quân lớn nhất thế giới, nhấn mạnh tự do hàng hải phải được duy trì ở Biển Đông và Mỹ sẽ hiện diện tại khu vực cho tới khi không còn bất kỳ yêu sách vô lý nào nữa.