Việt Nam - Singapore: Thu hút 'phượng hoàng xây tổ'

NGHI VŨ
và 1 tác giả khác

NGHI VŨ

DUY LINH

Trong hơn 50 năm quan hệ ngoại giao và 10 năm Đối tác chiến lược, hợp tác Việt Nam - Singapore đang bước vào thời điểm lịch sử mới, hứa hẹn nhiều cơ hội phát triển cho cả hai nước.

Trước thềm chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm đến Singapore, Tổng lãnh sự Singapore tại TP.HCM Pang Te Cheng đã chia sẻ với Tuổi Trẻ về tầm nhìn hợp tác hai nước trong "kỷ nguyên mới".

Người ta nói đất lành chim đậu. Tôi tin tưởng rằng sự đầu tư của Singapore sẽ giúp Việt Nam thu hút cả phượng hoàng.

Ông Pang Te Cheng nhấn mạnh.

Hình mẫu trong ASEAN

* Theo ông, sự tăng cường quan hệ Việt Nam - Singapore có ý nghĩa gì trong bối cảnh hiện nay của khu vực, cũng như hình mẫu hợp tác giữa hai nước có đóng góp như thế nào cho sự ổn định và hòa bình của ASEAN?

- Là các quốc gia thành viên của ASEAN, Singapore và Việt Nam cùng chia sẻ một cam kết sâu sắc cho sự ổn định và thịnh vượng của khu vực. Khi xét đến vị trí địa lý và lịch sử, Đông Nam Á đã và sẽ luôn là điểm đến cho sự cạnh tranh của các nước lớn, dẫn đến quan điểm rằng khu vực "chỉ là sân khấu cho sự cạnh tranh của các cường quốc".

Nhưng theo tôi, điều này không đúng. Các quốc gia vừa và nhỏ có quyền tự quyết và có thể hợp tác nhằm tác động, định hình hành vi của các cường quốc thông qua việc củng cố chuẩn mực, ủng hộ các nguyên tắc và nỗ lực ngoại giao.

Sự hợp tác chặt chẽ Singapore - Việt Nam có thể thúc đẩy hợp tác giữa các quốc gia thành viên khác trong ASEAN, cũng như đóng vai trò nền tảng hướng tới sự hợp tác rộng rãi hơn của khu vực.

Như trong lĩnh vực năng lượng, hợp tác song phương giữa hai nước có thể góp phần xây dựng lưới điện ASEAN, tạo khả năng chống chịu lớn hơn cho an ninh năng lượng khu vực.

* Với những lo ngại ngày càng tăng về thuế quan ảnh hưởng đến các thị trường xuất khẩu trọng điểm, liệu đây có phải thời điểm thích hợp để ASEAN ưu tiên và mở rộng thương mại nội khối?

- Về thương mại, ASEAN đã luôn là một khối ủng hộ giao thương. Tính đến năm 2024, thương mại nội khối ASEAN chiếm khoảng 22 - 25% tổng giá trị thương mại của khu vực, phản ánh mức tăng trưởng đáng kể.

Thương mại trong ASEAN đã tăng mạnh, đạt khoảng 700 tỉ USD mỗi năm, so với chỉ 38 tỉ USD vào năm 1993. Tuy nhiên, tỉ lệ thương mại nội khối này vẫn thấp hơn so với các khối thương mại khu vực khác như Liên minh châu Âu (hơn 60%).

Đến hiện tại, tôi cho rằng chúng ta đang ở một điểm uốn khác trong lịch sử thế giới. Sức mạnh từ sự hợp tác của ASEAN trong những năm tới sẽ duy trì vị thế quan trọng, bảo đảm khu vực sẽ là "bến cảng" an toàn gắn kết tất cả các bên chủ chốt ngay cả khi họ không hòa hợp.

Trong bối cảnh ASEAN đang hướng tới việc ký kết Hiệp định khung về kinh tế số (DEFA), tôi cho rằng ASEAN nên tận dụng thế mạnh thương mại điện tử vì các nền tảng này đã giảm rào cản cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia thương mại xuyên biên giới.

ASEAN cũng cần quan tâm đầu tư hơn nữa đến khả năng chống chịu và tái cấu hình chuỗi cung ứng.

Đồng hành phát triển

* Số liệu cho thấy thương mại song phương giữa Việt Nam và Singapore tiếp tục tăng trưởng qua từng năm. Ông đánh giá thế nào về tiềm năng Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất toàn cầu?

- Đối với Việt Nam - Singapore, sự hợp tác kinh tế mạnh mẽ đã tạo nền tảng cho mối quan hệ song phương. Trong năm 2024, Singapore là nhà đầu tư nước ngoài hàng đầu vào Việt Nam, chiếm gần 30% dòng vốn FDI. Điều này phản ánh mức độ tin tưởng cao của các doanh nghiệp Singapore vào Việt Nam.

Từ tháng 1 đến tháng 8-2024, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Singapore tăng gần 60% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này cho thấy sự phụ thuộc lẫn nhau ngày càng tăng giữa hai nền kinh tế.

Trong bối cảnh thế giới đang có nhiều yếu tố tác động, quan hệ thương mại Việt Nam - Singapore lại ngày một tăng. Điều này cho thấy thương mại giữa hai bên không chỉ gia tăng nhờ nội lực song phương, mà còn tranh thủ được các tác nhân quốc tế như chiến lược "Trung Quốc +1".

Biểu tượng cho sự hợp tác kinh tế lâu dài giữa hai nước là các khu công nghiệp VSIP do Singapore đầu tư phát triển ở Việt Nam. Hiện có 18 VSIP tại 13 tỉnh thành. Các khu công nghiệp này đã tạo ra hơn 300.000 việc làm và thu hút hơn 21,5 tỉ USD đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.

Tất cả những điều trên sẽ giúp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút các công ty sản xuất từ những khu vực có ngành sản xuất lớn như Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc, Trung Quốc, EU và Mỹ.

* Ông đánh giá như thế nào về mục tiêu trở thành trung tâm hậu cần và tài chính quốc tế của TP.HCM và liệu đây sẽ là mối quan hệ cạnh tranh hay hợp tác giữa hai bên?

- Tôi hoan nghênh các kế hoạch đầy tham vọng, toàn diện và mang tính chiến lược của TP.HCM. Với nhiều lợi thế, TP.HCM trong nhiều thập niên đã đóng vai trò trung tâm đối với các khu vực ở Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long. Việc thành phố mở rộng vai trò trên phạm vi quốc tế là một tiến trình tự nhiên.

Về sự cạnh tranh của TP.HCM đối với Singapore, tôi cho rằng Singapore chưa bao giờ nao núng trước sự cạnh tranh của các trung tâm kinh tế khác như Hong Kong, Thượng Hải, Tokyo, Thâm Quyến... Nếu "miếng bánh kinh tế" ở châu Á tiếp tục tăng trưởng, tôi có thể thấy sức mạnh hợp lực lớn hơn giữa Singapore và TP.HCM, tạo ra nhiều lợi ích đôi bên cùng có lợi.

Để trở thành một trung tâm tài chính hay hậu cần của thế giới, có ba điều tôi tin là cần thiết: phần cứng (cơ sở hạ tầng), phần mềm (nguồn nhân lực chất lượng cao) và điều chỉnh chính sách đồng bộ.

Ngoài ra, thành phố cũng cần quan tâm đến các yếu tố về môi trường sống xanh sạch và sự phối hợp, công nhận từ quốc tế.

Tổng Bí thư Tô Lâm bắt đầu thăm chính thức Singapore

Trưa 11-3, Tổng Bí thư Tô Lâm kết thúc tốt đẹp chuyến thăm Indonesia. Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto đích thân ra sân bay tiễn ông và Phu nhân sang thăm Singapore.

Không lâu sau khi đến đảo quốc sư tử, Tổng Bí thư đã có các hoạt động đầu tiên. Ông tiếp một số doanh nghiệp Singapore và dành thời gian gặp gỡ nhóm kiều bào trí thức, lắng nghe những đề xuất của họ cho phát triển đất nước. Nhà lãnh đạo Việt Nam khép lại ngày đầu tiên ở Singapore bằng cuộc gặp gỡ cán bộ, nhân viên đại sứ quán và cộng đồng người Việt sở tại.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, Đại sứ Việt Nam tại Singapore Trần Phước Anh cho rằng chuyến thăm lần này không chỉ là sự khẳng định cam kết mạnh mẽ của cả hai bên trong việc tăng cường hơn nữa quan hệ mà còn mở ra nhiều cơ hội hợp tác mới, trong những lĩnh vực mới.

"Nếu làm tốt, quan hệ hợp tác song phương Việt Nam - Singapore có thể được xem như hình mẫu hợp tác quốc tế hiệu quả trong bối cảnh cạnh tranh, phân tách ngày càng gia tăng", ông nói.

Cũng theo đại sứ Việt Nam, có nhiều cơ sở để tin rằng quan hệ hai nước sẽ chứng kiến một cột mốc mới, tầm cao mới trong chuyến thăm. Trong đó, cơ sở đầu tiên là quan hệ giữa hai nước đang ở giai đoạn phát triển hết sức tốt đẹp, với mức độ tin cậy chính trị giữa lãnh đạo hai nước vững chắc.

Thêm vào đó, dư địa hợp tác song phương còn nhiều, trong cả những lĩnh vực truyền thống và các lĩnh vực tiềm năng chiến lược như chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, năng lượng sạch, trung tâm tài chính, dữ liệu...

Hiện nay kim ngạch thương mại giữa hai nước chỉ chiếm phần nhỏ trong giá trị xuất nhập khẩu hàng hóa của Singapore. Đầu tư của Singapore vào Việt Nam tuy cao, với tổng vốn đăng ký 83 tỉ USD, đứng thứ 2 sau Hàn Quốc, song so với mức đầu tư của Singapore sang các nước và các nước vào Singapore thì còn khá khiêm tốn.

Một yếu tố khác là 2025 là năm đặc biệt có ý nghĩa quan trọng của mỗi nước. Trong khi Việt Nam kỷ niệm 80 năm Quốc khánh thì Singapore đánh dấu tròn 60 năm độc lập.

"Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc thì Singapore cũng vừa chuyển giao thành công sang thế hệ lãnh đạo thứ tư, mong muốn tăng cường quan hệ với các nước láng giềng trong khu vực", ông Trần Phước Anh nói.