Ảnh minh họa. Nguồn: pintaram.com

Khớp vai là một trong những khớp lớn của cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày, từ vận động tinh tế liên quan tới sinh hoạt đến những hoạt động mạnh mẽ như thể thao, sản xuất, lao động.

Đau vai là triệu chứng rất thường gặp trên lâm sàng. Nguyên nhân thường gặp nhất là viêm quanh khớp vai. Đông đặc khớp vai là thể bệnh hay gặp nhất của viêm quanh khớp vai.

Thể đông đặc khớp vai là do sự dày lên và co cứng của bao khớp vai, là tình trạng đau kèm theo hạn chế vận động khớp vai. Mức độ đau từ nhẹ đến nặng.

Ở nhóm người lao động Pháp tỷ lệ bệnh là 8,6%. Có 4,8% số dân Hoa kỳ mắc bệnh này. Ở Việt Nam, viêm quanh khớp vai chiếm 2% dân số và chiếm tỉ lệ 12,5% trong tổng số các bệnh nhân bị bệnh khớp, nữ gặp nhiều hơn nam.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân của bệnh đông cứng khớp vai chưa được biết rõ, bệnh thường gặp ở lứa tuổi trung niên và người già, một số yếu tố được coi là nguy cơ dẫn đến bệnh này gồm: Gút, tăng huyết áp, đái tháo đường.

Bệnh có thể xảy ra ở bệnh nhân không cử động vai một thời gian sau phẫu thuật, gãy xương hay các chấn thương khác ở vùng vai.

Chẩn đoán

Chẩn đoán viêm quanh khớp vai thể đông đặc chủ yếu dựa vào lâm sàng với đặc trưng là hạn chế vận động khớp vai và đau khớp vai. Chụp X-quang thường không thấy có tổn thương xương khớp vai.

Đau khớp vai với tính chất đau do viêm: Đau cả khi nghỉ, đau tăng khi vận động, thường đau nhiều về đêm. Giai đoạn đầu đau không kèm hạn chế vận động khớp về sau hạn chế vận động khớp tăng dần. Khi hạn chế vận động khớp tăng thì đau giảm.

Hạn chế vận động khớp vai là dấu hiệu cơ bản, cả vận động chủ động và vận động thụ động đều không thực hiện được.

Chụp cộng hưởng từ khớp vai thấy bao khớp dày, phù nề.

Điều trị

Viêm quanh khớp vai thể đông đặc là một thể bệnh khó khăn trong điều trị. Khi bao khớp bị viêm dính, dày và xơ hóa dẫn đến đông đặc khớp làm mất chức năng khớp. Vì vậy mục tiêu điều trị ngoài chống viêm giảm đau thì các biện pháp phá dính, làm dãn bao khớp, để phục hồi lại chức năng của khớp là rất quan trọng.

Có nhiều phương pháp điều trị đông đặc khớp vai: Điều trị nội khoa kháng viêm giảm đau, tập vật lý trị liệu... Trong đó tiêm corticoid tại chỗ và làm vận động khớp vai dưới gây tê là một trong những phương pháp đem lại hiệu quả cao trong điều trị viêm quanh khớp vai thể đông đặc.

Những trường hợp điều trị 3-6 tháng không có kết quả, có thể nội soi gỡ dính, giải phóng bao khớp.

Bệnh nhân được gây tê đám rối thần kinh cánh tay bằng hỗn hợp lidocain, marcain. Sau gây tê các bệnh nhân được tiêm tại chỗ corticoid.

Bác sĩ phẫu thuật sẽ nắn bẻ khớp vai của bệnh nhân theo các hướng dạng/ khép, đưa ra trước/ ra sau, xoay trong/ xoay ngoài, bắt chéo để làm rách hoặc giãn bao khớp từ đó tăng độ vận động của khớp vai. Sau vận động bệnh nhân được điều trị giảm đau, chống viêm và tập vật lý trị liệu.