Phần vỏ bên ngoài của chiếc tàu ngầm HMAS AE1 tìm thấy ở vùng biển ngoài khơi quốc đảo Papua New Guinea - Ảnh: AAP

Theo báo Guardian (Anh), chiếc tàu ngầm đầu tiên của Hải quân Úc đã biến mất cùng đoàn thủy thủ 35 thành viên gồm cả người Anh và người Úc đã được tìm thấy ở vùng biển ngoài khơi quốc đảo Papua New Guinea.

Bộ trưởng Quốc phòng Úc, bà Marise Payne, hôm nay (21-12) thông báo đã tìm thấy xác tàu ngầm AE1.

Với sự kiện này, bí ẩn kéo dài lâu nhất của Hải quân Úc liên quan tới sự biến mất chiếc tàu ngầm đầu tiên của nước này đã được giải đáp sau hơn một thế kỷ.

Số phận của tàu ngầm HMAS AE1 từng là một trong những bí ẩn dai dẳng nhất của Hải quân Úc. Kể từ năm 1914 đã có 13 chiến dịch tìm kiếm khác nhau được triển khai sau khi con tàu biến mất ở vùng biển ngoài khơi Papua New Guinea trong giai đoạn Chiến tranh thế giới thứ nhất mà không có bất cứ một tín hiệu cấp cứu nào phát đi.

Theo các sử gia hải quân, các tàu tìm kiếm đã không "dò thấy dấu vết" nào của AE1, thậm chí là cả "một vệt dầu loang trên mặt nước".

Chiếc tàu ngầm nặng 800 tấn này được tìm thấy ở độ sâu 300 mét nước gần đảo Duke York thuộc quốc đảo Papua New Guinea.

Hải quân Úc đã cử hành lễ tưởng niệm 35 thủy thủ người Úc và người Anh hi sinh trong chiếc tàu ngầm. Bà Payne cho biết Chính phủ Úc cũng đã bàn thảo với Chính phủ Papua New Guinea về việc xây dựng một đài tưởng niệm những người lính đã mất tại nơi tìm thấy con tàu.

Tàu ngầm AE1 là chiếc tàu ngầm đầu tiên của quân liên minh mất tích trong Thế chiến thứ nhất và cũng là chiếc tàu ngầm đầu tiên của Hải quân Hoàng gia Úc bị mất tích.

Ảnh: AAP

Tính tới thời điểm bị mất tích, tàu ngầm AE1 mới chỉ được đưa vào hoạt động 7 tháng. Năm 1914, tàu AE1 được điều từ Sydney tới chiếm đóng khu vực lúc đó có tên là German New Guinea.

Ngày 14-9-1914, một ngày sau khi quân Đức đầu hàng, chiếc tàu này biến mất.

"Đó là một thảm kịch với quốc gia còn non trẻ của chúng ta khi đó", Bộ trưởng Quốc phòng Úc nói về vụ mất tích tàu ngầm AE1. "Đây là một trong những phát hiện đáng kể nhất trong lịch sử Hải quân Úc".

Cũng theo bà Payne và nhiều quan chức Hải quân Úc, nguyên nhân mất tích của tàu ngầm AE1 sẽ được tiến hành điều tra ngay. Đồng thời Chính phủ Úc cũng bắt đầu triển khai liên lạc với những người thân thuộc các thế hệ sau này của các thành viên trong đoàn thủy thủ đã hi sinh trên tàu.

"Tôi thực sự tin rằng điều này sẽ khiến gia đình và các thế hệ con cháu của họ được thanh thản", bà Payne nói.