Phóng to

Khí thải từ Nhà máy sản xuất thép BlueScope ở Port Kembla, nam Sydney - Ảnh: AP

“Là một quốc gia, chúng ta cần đánh thuế carbon và tạo ra một tương lai năng lượng sạch. Thuế carbon sẽ tạo ra những động cơ kinh tế để các doanh nghiệp gây ô nhiễm nhiều nhất giảm lượng khí nhà kính thải ra môi trường” - Thủ tướng Julia Gillard giải thích.

Người Úc đang kỳ vọng với chính sách thuế carbon, xứ sở kangooru sẽ giảm được 160 triệu tấn CO₂ vào năm 2020, tương đương với lượng khí thải từ 45 triệu chiếc xe hơi.

Báo The Australian ước tính khoảng 500 doanh nghiệp gây ô nhiễm hàng đầu của Úc sẽ phải trả 23 đôla Úc (24,74 USD) và sẽ tăng từ 25,94-27,2 USD cho mỗi tấn CO₂ thải ra trong ba năm đầu tiên. Để giữ vững hoạt động kinh doanh, các doanh nghiệp này ước tính sẽ phải chi trả trực tiếp 11,67 tỉ USD để có được tín chỉ không carbon.

Việc đưa ra loại thuế này được xem là một trong những cải cách kinh tế lớn nhất của Chính phủ Úc trong nhiều năm qua, và như giới chuyên gia bình luận, đây là một thử thách để người dân Úc đánh giá tài lãnh đạo của Công đảng do Thủ tướng Julia Gillard đứng đầu.

Thế nhưng, chính sách thuế carbon đã gây tranh cãi mạnh mẽ từ lâu ở Úc, bởi Úc là quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu khoáng sản và ngành năng lượng khai thác than. Phe đối lập bảo thủ cho rằng thuế khí thải sẽ gây thiệt hại cho ngành công nghiệp, tăng tỉ lệ thất nghiệp và làm giảm mức sống của người dân. Ông Tony Abbott, người đứng đầu đảng đối lập, cảnh báo việc đánh thuế carbon sẽ làm giá xăng và các loại chi phí cơ bản khác tăng cao, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân. Báo Australian Financial Review cho biết các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi luật thuế môi trường như tập đoàn khai khoáng và sản xuất nhôm BHP Billliton, Rio Tinto và Xstrata sẽ phải trả 408,27 triệu USD tiền thuế carbon. Chủ tịch Hãng Toyota tại Úc Max Yasuda cho biết thuế này có thể gây nhiều thiệt hại cho các nhà sản xuất xe hơi ở Úc.

AP cho rằng với việc kêu gọi người Úc đầu tư nhiều hơn vào lĩnh vực năng lượng tái tạo để giảm tác động của biến đổi khí hậu, Thủ tướng Julia Gillard đang đứng trước một sự phân hóa xã hội: những người từng bỏ phiếu cho bà bởi nghe bà cam kết là không động đến chính sách thuế này trước khi đắc cử thủ tướng nay lên án bà thất hứa và nay có thể quay lưng lại với bà. Những người ủng hộ bà cho rằng đánh thuế là một biện pháp hiệu quả nhất để giải quyết tình trạng hiệu ứng nhà kính. Theo Tổ chức Dự án carbon toàn cầu, mỗi năm có 10 tỉ tấn CO2 được thải vào bầu khí quyển.

Bộ trưởng Tài chính Úc Wayne Swan thừa nhận với việc thực thi luật thuế carbon, chi phí cuộc sống của người dân Úc sẽ tăng lên, nhưng khẳng định chính phủ sẽ hỗ trợ người dân, đặc biệt những người có thu nhập thấp. Khoảng 97% các gia đình có thu nhập trung bình thấp sẽ nhận được hỗ trợ từ chính phủ, số tiền này được trích từ nguồn thu của thuế carbon.

Báo The Australian dẫn lời ông James Hansen, giám đốc Viện nghiên cứu vũ trụ Goddard thuộc Cơ quan Hàng không và không gian Mỹ (NASA), khẳng định việc buôn bán hạn ngạch khí thải hoàn toàn không có hiệu quả, cho nên thuế carbon là cách duy nhất giữ Trái đất trong lành.