Một lần nữa hàng thủ của tuyển Việt Nam lại bị đánh bại trong tình huống cố định - Ảnh: Nguyên Khôi

Điều gì khiến tuyển Việt Nam đứng vững trước sức ép dữ dội bởi sự vượt trội về thể hình, sức mạnh của đối phương?

Nước cờ cao của ông Park

Theo giới chuyên môn chúng tôi, câu trả lời xuất phát từ việc HLV Park Hang Seo chơi nước cờ táo bạo khi xếp Công Phượng đá cắm chứ không phải Đức Chinh hay Tiến Linh như dự đoán. 

Đó là nước cờ cao vì Việt Nam sẽ đá phòng thủ phản công nên cần thiết phải có một cầu thủ có khả năng giữ bóng, đột phá để làm khó hàng thủ đối phương hoặc giữ bóng để chờ phối hợp cùng đồng đội khi phản công nhanh.

Tính toán hợp lý ấy đã làm bùng nổ cầu trường vào phút 18 rồi 42 khi Công Phượng đột kích thẳng vào vòng cấm địa Iraq để gây sức ép quyết liệt khiến cho hàng thủ Iraq phạm sai lầm. 

Đầu tiên là cú phá bóng giải vây đi luôn vào lưới nhà của trung vệ Faez giúp Việt Nam dẫn trước 1-0. 

Tiếp đó là việc xuất hiện đúng lúc rồi tung chân ngăn cản cú đá giải vây của hậu vệ Iraq. 

Lần này thì chính Công Phượng đã làm nên chuyện chứ không nhờ vào "thần may mắn" như ở bàn mở tỉ số.

Để có được hai pha làm bàn đó thì cần phải biểu dương toàn đội Việt Nam đã biết thu mình chịu đựng, đánh chặn các tình huống tấn công bằng bóng bổng hay bóng sệt của đối thủ. 

Sự kiên trì ấy giúp cho Việt Nam dần lấy lại sự tự tin khi tranh chấp với các cầu thủ to cao Iraq. Và một khi khung thành của Đặng Văn Lâm đứng vững, cơ hội phản công lại mở rộng ra hơn với đoàn quân áo đỏ.

Công Phượng tỏa sáng trong hai bàn thắng, nhưng không thể bỏ qua những tình huống phối hợp nhịp nhàng, bật tường chính xác và sắc lẹm của Văn Đức - Quang Hải ở bàn mở tỉ số. 

Tiếp theo là Hồng Duy - Quang Hải - Trọng Hoàng trong tình huống làm bàn thứ hai. 

Cả hai pha phản công dẫn tới bàn thắng đều được chúng ta dàn xếp mạch lạc ở hai biên trước lúc bất ngờ chuyển hướng đánh thẳng vào trung lộ - tử huyệt của Iraq do hai trung vệ đứng quá xa nhau.

Việt Nam tận dụng tối đa sai lầm của hàng thủ Iraq để làm bàn thì đối thủ cũng không kém khi trừng phạt Duy Mạnh với sai lầm vì phán đoán bóng hớ hênh, để Ali thoát qua dễ dàng rồi hạ gục Đặng Văn Lâm ở phút 35.

Thua ngược bởi bóng bổng và bóng chết

Từ đầu hiệp hai, Iraq chuyển hướng tấn công bằng bóng bổng và chuyền dài vượt tuyến để tận dụng tối đa ưu thế hơn hẳn về thể hình cùng sức mạnh.

Lối đá đơn giản ấy đã đặt hàng thủ Việt Nam vào thế bị động khi luôn phải bật cao chống trả hay rượt đuổi nhọc nhằn trong những pha đua tốc độ. 

Iraq khai thác triệt để miếng đánh đó trước lúc gỡ hòa 2-2 sau một pha treo bóng bổng khiến hàng thủ Việt Nam rối loạn và không ai kịp ngăn cản cú sút bóng cận thành của Fara.

Lần đầu tiên trong trận, Việt Nam mắc sai lầm khi phạm lỗi 12 trước vòng cấm địa (Hồng Duy chèn ngã cầu thủ Iraq từ phía sau đến, trong lúc 

Huy Hùng chực chờ ập vào trực diện để truy cản). Bóng chết - hiểm họa của đội tuyển Việt Nam lại hiện về đúng vào phút chót. 

Cú sút của Adnan quá khéo đưa bóng bay vào góc cao khiến thủ môn Đặng Văn Lâm dù tung người hết cỡ cũng không kịp chạm vào bóng.

Đội tuyển Việt Nam thua ngược 2-3 hết sức đáng tiếc. Nhưng đó là điều buộc phải chấp nhận khi chúng ta không có phương án đánh trả hiệu quả về bóng bổng, không có người điều tiết nhịp độ trận đấu nên bị cuốn theo lối đá nhanh, đua tốc độ của đối thủ. 

Càng đi dần vào cuối trận, sức bền thể lực của chúng ta cũng tuột dốc khá nhanh mà nguyên nhân chính là thời gian quá ngắn giữa AFF Cup và Asian Cup khiến nhiều cầu thủ không kịp hồi phục.

Trận thua ngược này phản ánh rõ nét về năng lực thật sự của bóng đá Việt Nam ở đấu trường châu Á. 

Đó là cái thua bởi sự hạn chế về kinh nghiệm trận mạc của đội bóng có tuổi đời bình quân trẻ nhất vòng chung kết Asian Cup lần này với 23,1 tuổi.

Kinh nghiệm trận mạc dày dạn hơn sẽ giúp cho Việt Nam biết cách bọc lót cho nhau kín kẽ với các tình huống bóng dội ngược ra sau khi tranh chấp tay đôi trên cao. 

Kinh nghiệm sẽ giúp cho chúng ta biết cách làm gì để không bị phạm lỗi trước vòng cấm địa khi đồng đội đang chực chờ để đánh chặn.

Hi vọng những điều bất cập ấy sẽ không tái diễn trong hai trận đấu sắp tới trước Iran và Yemen.