Ngày 2-4, phóng viên báo Tuổi Trẻ đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Bảo Quốc, phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, về kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2025 - 2026.

Ông Quốc cho biết: Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2025 - 2026 về cơ bản vẫn giữ ổn định về mặt kỹ thuật gồm các bước đăng ký, quy trình đăng ký. 

Trong đó, thí sinh cần chú ý những điểm sau: Việc đăng ký và điều chỉnh nguyện vọng vào lớp 10 đều được thực hiện trực tuyến, thông qua cổng thông tin tại địa chỉ https://ts10.hcm.edu.vn.

Địa chỉ này sẽ có đầy đủ các thông tin về chỉ tiêu tuyển sinh, chương trình giáo dục nhà trường, kế hoạch hoạt động giáo dục 2 buổi/ngày, đặc thù, thành tích… của từng trường THPT. 

Đặc biệt là các quy định, cách tổ chức các môn học tự chọn của nhà trường THPT khi thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Tức là cổng thông tin sẽ cung cấp đầy đủ những điều cần biết cho các em học sinh lớp 9 trước khi đặt bút đăng ký nguyện vọng vào lớp 10 công lập. 

Năm nay, các thí sinh sẽ được đăng ký tối đa tám nguyện vọng vào lớp 10. Bao gồm ba nguyện vọng lớp 10 thường, hai nguyện vọng vào lớp 10 chuyên và ba nguyện vọng lớp 10 tích hợp.

Xác định chỉ tiêu theo quy định mới

* Được biết, việc xác định chỉ tiêu lớp 10 sẽ không phụ thuộc vào kế hoạch phân luồng học sinh sau THCS như những năm trước. Xin ông nói rõ hơn về vấn đề này?

- Những năm trước, việc xác định chỉ tiêu lớp 10 phải căn cứ quyết định số 522/QĐ-TTg về phân luồng học sinh giai đoạn 2018 - 2025. Trong đó, học sinh tốt nghiệp THCS chỉ được phân bổ từ 60 - 70% vào THPT công lập, còn lại 30 - 40% vào học các loại hình trường khác.

Từ năm học 2025 - 2026, việc xác định chỉ tiêu lớp 10 sẽ căn cứ quyết định số 1705/QĐ-TTg ngày 31-12-2024 về phê duyệt chiến lược phát triển giáo dục đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. 

Trong đó, điểm b khoản 2 mục II cho phép các địa phương duy trì tỉ lệ học sinh từ THCS lên THPT và các trình độ khác đạt 95%. Điều này sẽ tạo sự linh hoạt, phù hợp với điều kiện và chiến lược phát triển đặc thù của từng vùng miền, giúp công tác tuyển sinh trở nên nhẹ nhàng hơn.

Hiện nay, Sở GD-ĐT đang tích cực rà soát toàn diện về điều kiện cơ sở vật chất, đội ngũ, chiến lược phát triển của từng cơ sở giáo dục nhằm đưa ra phương án phân bổ chỉ tiêu hợp lý.

* Năm nay là năm đầu tiên học sinh lớp 9 sẽ thi vào lớp 10 theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Sở GD-ĐT TP.HCM chủ trương ra đề thi như thế nào, những câu hỏi vận dụng cao chiếm bao nhiêu phần trăm, thưa ông?

- 2025 là năm đầu tiên các học sinh lớp 9 sẽ thi tuyển sinh lớp 10 theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Vì vậy, tỉ lệ phân bổ mức độ kiến thức trong đề thi cũng được điều chỉnh, giảm mức độ nhận biết, thông hiểu, tăng tỉ lệ vận dụng. 

Thật ra, Sở GD-ĐT TP đã đưa câu hỏi yêu cầu thí sinh phải vận dụng kiến thức đã học để giải quyết vấn đề thực tiễn vào đề thi tuyển sinh lớp 10 từ nhiều năm nay.

Cụ thể, với những kỳ thi tuyển sinh từ năm 2024 trở về trước, do áp dụng theo Chương trình giáo dục phổ thông 2006 nên số câu hỏi ở mức độ nhận biết, thông hiểu sẽ chiếm từ 70 - 75% kiến thức trong đề thi. Phần còn lại là những câu hỏi vận dụng. 

Từ năm 2025, số câu hỏi dạng nhận biết, thông hiểu sẽ giảm xuống còn 60%, số câu hỏi yêu cầu vận dụng tăng lên 40%. Việc điều chỉnh này nhằm đánh giá khả năng vận dụng kiến thức đã học để giải quyết vấn đề thực tiễn - theo định hướng của Chương trình giáo dục phổ thông 2018. 

Ngay từ tháng 10-2024, chúng tôi đã công bố cấu trúc đề thi tuyển sinh lớp 10 kèm theo đề minh họa để cho giáo viên và học sinh tham khảo.

Với định hướng như trên, các giáo viên cần đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng phát triển năng lực học sinh; trang bị và rèn luyện cho học sinh kỹ năng tự học, giải quyết vấn đề, tránh tình trạng học tủ, học vẹt.

Tuyển lớp 10 chuyên không căng như lo ngại

* Năm học 2025 - 2026, bốn trường THPT Nguyễn Thượng Hiền, Gia Định, Mạc Đĩnh Chi, Nguyễn Hữu Huân sẽ không còn tuyển sinh lớp 10 chuyên. Đã vậy, Trường chuyên Trần Đại Nghĩa lại tuyển sinh trên toàn quốc. Nhiều người cho rằng việc thi vào lớp 10 chuyên năm nay là cực kỳ căng thẳng. Ông nghĩ sao về vấn đề này?

- Việc thi vào lớp 10 chuyên năm nay tại TP.HCM không hề căng thẳng như nhiều người lo ngại. Bởi chỉ tiêu của hai trường THPT chuyên là Lê Hồng Phong và Trần Đại Nghĩa sẽ tăng, nhằm đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh cũng như tạo điều kiện để những học sinh có năng lực vượt trội có môi trường phát huy các thế mạnh của mình.

Việc Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa tuyển sinh trên toàn quốc không làm ảnh hưởng đến quyền lợi của học sinh thành phố. Kinh nghiệm từ mô hình tuyển sinh tại Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong cho thấy quyền lợi của tất cả học sinh vẫn được đảm bảo. 

Hơn nữa, sự đa dạng này còn làm phong phú nguồn đào tạo học sinh giỏi, tạo động lực cạnh tranh lành mạnh giữa các trường chuyên, đáp ứng mục tiêu chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của thành phố.

Chưa kể, năm nay cũng là năm đầu tiên UBND TP.HCM cho phép các lớp 10 chuyên tuyển sinh cao hơn 20% so với chỉ tiêu ban đầu. Điều này cũng là một điểm mới, tích cực trong mùa tuyển sinh năm nay. 

Ngoài ra, các trường vốn có lớp chuyên trước đây, dù không còn tuyển sinh chuyên nhưng vẫn giữ vững chất lượng giảng dạy. Đồng thời, các trường này cũng được tăng chỉ tiêu tuyển sinh lớp 10 thường để bù đắp cho sự thay đổi về cơ cấu lớp học. 

Thực tế cho thấy học sinh vẫn ưu tiên đặt các trường này vào những nguyện vọng đầu tiên trong ba nguyện vọng thường, chứng tỏ cơ hội học tập của các em không hề bị thu hẹp.

* Theo ông, học sinh lớp 9 cần lưu ý gì trong quá trình đăng ký nguyện vọng, ôn tập để chuẩn bị cho kỳ thi tuyển sinh lớp 10?

- Trước khi đặt bút đăng ký nguyện vọng vào lớp 10 công lập, các em học sinh cần tìm hiểu những vấn đề sau:

Thứ nhất là xem năng lực bản thân của mình phù hợp với các trường THPT có điểm chuẩn thuộc tốp nào. 

Thứ hai, cần xem xét về vị trí địa lý, các phụ huynh và học sinh nên ưu tiên trường gần nhà để thuận tiện đi lại, bảo đảm sức khỏe. 

Thứ ba, cần tìm hiểu các tổ hợp môn học lựa chọn theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 của trường THPT có phù hợp với định hướng nghề nghiệp của học sinh hay không. 

Cuối cùng, trường đăng ký nguyện vọng 1 nhất thiết phải có điểm chuẩn cách biệt rõ ràng với ngôi trường THPT mà học sinh sẽ đăng ký nguyện vọng 2; trường đăng ký nguyện vọng 2 nhất thiết phải có điểm chuẩn cách biệt rõ ràng với ngôi trường THPT mà học sinh sẽ đăng ký nguyện vọng 3. 

Việc đăng ký theo cách này để tăng cơ hội trúng tuyển vào lớp 10 theo kiểu "lọt sàng xuống nia".

TP.HCM sẽ tuyển hơn 71.000 học sinh vào lớp 10 công lập

Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM cho biết các trường THPT sẽ tuyển hơn 71.000 học sinh vào lớp 10 công lập năm học 2025-2026.