Tác phẩm Từ Dụ thái hậu của Trần Thùy Mai được trao giải nhất cuộc thi tiểu thuyết của Hội Nhà văn Việt Nam lần thứ 5 - Ảnh: T.ĐIỂU

Cuộc thi tiểu thuyết của Hội Nhà văn Việt Nam lần thứ 5 (2016-2019) đã có kết quả bỏ phiếu của hội đồng chung khảo từ vài tháng trước, dự định công bố giải thưởng vào tháng 7, nhưng phải tới vài ngày trước, ông Hữu Thỉnh - chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam - mới chính thức công bố giải thưởng, với một số thay đổi so với danh sách giải thưởng đã được hội đồng chung khảo bỏ phiếu trước đó.

Kết quả, tác phẩm Từ Dụ thái hậu của tác giả Trần Thùy Mai đã đoạt giải nhất, một kết quả không bất ngờ với nhiều người và đã được một số nhà văn loan tin trên mạng xã hội trước đó.

Năm giải nhì thuộc về các tác phẩm: Mệnh đế vương của tác giả Trương Thị Thanh Hiền; Trong vô tận của tác giả Vĩnh Quyền; Quay đầu lại là bờ của tác giả Hữu Phương; Thị Lộ chính danh của tác giả Võ Khắc Nghiêm; Gió xanh của tác giả Chu Lai.

Bảy giải ba được trao cho các tác phẩm: Và khép rồi lại mở của tác giả Vũ Từ Trang; Vùng xoáy của tác giả Vũ Quốc Khánh; bộ tiểu thuyết hai cuốn Vỡ vụn và Cuộc vuông tròn của tác giả Nguyễn Bắc Sơn; Gió bụi đầy trời của tác giả Thiên Sơn; Sông Luộc ở phương nam của tác giả Khôi Vũ; Gió Thượng Phùng của tác giả Võ Bá Cường; Chim bằng và nghé hoa của tác giả Bùi Việt Sỹ.

Ngoài ra, ban tổ chức còn trao các giải tư và tặng thưởng cho một số tác phẩm khác.

Tiểu thuyết Cuốn gia phả bị thất lạc của Hồ Sỹ Hậu phải rút giải thưởng ở phút cuối - Ảnh: HỒ BẤT KHUẤT

Như vậy, theo kết quả được công bố thì tác phẩm Cuốn gia phả bị thất lạc (Nhà xuất bản Phụ Nữ Việt Nam) của nhà văn Hồ Sỹ Hậu từng có mặt trong danh sách được giải thưởng theo bỏ phiếu của hội đồng chung khảo, cuối cùng đã không có giải.

Cuốn tiểu thuyết viết về một ngôi làng xứ Nghệ với nhiều biến động từ cuối thế kỷ 19 đến năm 1975, trong đó có biến động lớn nhất là cuộc cải cách ruộng đất.

Nguồn tin của Tuổi Trẻ Online cho biết cuốn sách được hội đồng giám khảo đánh giá cao và dự định trao giải, nhưng gần đây tác giả Hồ Sỹ Hậu đã chủ động xin rút.

Đây cũng là một trong những lý do khiến giải thưởng này chậm công bố chính thức.

Gió bụi đầy trời của nhà văn Thiên Sơn cũng là một cuốn tiểu thuyết lịch sử gây sự chú ý của bạn đọc gần đây, tác phẩm dự thi ở dạng bản thảo, chỉ vừa được xuất bản cuối tháng 8 vừa qua - Ảnh: NVCC

Về cuộc thi tiểu thuyết lần thứ 5 này, ông Hữu Thỉnh - chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam - vui mừng "khoe" đây là "mùa gặt bội thu", với nhiều cuốn sách được phát hiện rất có giá trị, đặc biệt là một mùa bội thu của các cây viết nữ tài năng.

Ngoài tác phẩm Từ Dụ thái hậu nhận 100% phiếu bầu của hội đồng chung khảo, ông Hữu Thỉnh đánh giá cao cuốn Mệnh đế vương của nữ nhà văn An Giang Trương Thị Thanh Hiền.

Đây là cuốn tiểu thuyết viết về cuộc chuyển giao quyền lực từ nhà Lý sang nhà Trần, đào bới thân phận của nàng công chúa Lý Chiêu Hoàng.

Ông Thỉnh thích thú cho biết tác phẩm này là một phát hiện của cuộc thi, khi nữ nhà văn trước đây mới có vài tác phẩm và giải thưởng khá lặng lẽ.

Nữ nhà văn sinh năm 1970 này vốn là một dược sĩ.

Ông Thỉnh cho biết khi phát hiện ra tác phẩm xuất sắc về chủ đề lịch sử này, Hội Nhà văn Việt Nam đã "cấp tốc" kết nạp hội viên cho tác giả để kịp tham dự cuộc thi tiểu thuyết lần thứ 5.

Vui mừng khi nhận tin chính thức được giải cao nhất của cuộc thi viết tiểu thuyết của Hội Nhà văn Việt Nam, nhà văn Trần Thùy Mai chia sẻ với Tuổi Trẻ Online bà khá bất ngờ với giải thưởng lớn.

Bà cho biết khi viết bà chưa nghĩ gì đến giải thưởng, chỉ mong bạn đọc đón nhận. Nhưng sau khi giới thiệu sách ở Hà Nội thì nhà văn Văn Chinh khuyên bà nên gửi tác phẩm dự thi.

Bà cũng tiết lộ đang viết bộ tiểu thuyết tiếp theo, hiện đã được hơn 10 chương đầu, dự tính tháng 10 sang năm (2021) sẽ cho ra mắt.

Về chuyện thắng thế của các tác phẩm viết về chủ đề lịch sử ở cuộc thi tiểu thuyết lần này, nhà văn Trần Thùy Mai nói: "Những câu chuyện trong lịch sử luôn ẩn chứa những vấn đề muôn thuở. Vì vậy chúng luôn hấp dẫn với người đọc mọi thời đại. Và cứ mỗi lần vấp phải những câu hỏi khó giải, người ta lại có xu hướng muốn quay về quá khứ để tìm kinh nghiệm từ những bài học xa xưa".

Hồi ký Gánh gánh gồng gồng của nữ đạo diễn phim tài liệu Xuân Phượng - Ảnh: T.ĐIỂU

Hồi ký viết ở tuổi 90 của nữ đạo diễn phim tài liệu Xuân Phượng được trao giải Hội Nhà văn Việt Nam năm 2020

Dịp nay, ban chấp hành Hội nhà văn cũng công bố trao Giải thưởng Hội Nhà văn 2020 (giải thưởng thường niên).

Theo đó, hạng mục thơ được trao cho tập thơ Bên trời của nhà thơ Trần Kim Hoa. Bà Hoa đồng thời là nhà báo, hiện đang là giám đốc Bảo tàng Báo chí Việt Nam.

Hạng mục văn xuôi được trao cho tập hồi ký Gánh gánh gồng gồng của tác giả Xuân Phượng (Nguyễn Thị Xuân Phượng), một trường hợp lạ khi giải thưởng văn xuôi được trao cho tác phẩm phi hư cấu.

Hạng mục lý luận phê bình được trao cho tập lý luận phê bình Văn hóa - văn học dưới góc nhìn liên không gian của tác giả Nguyễn Văn Dân.

Hạng mục văn học dịch được trao cho tác phẩm Lời nguyện cầu Chernobyl của tác giả Svetlana Alexievich, qua bản dịch của của Phạm Ngọc Thạch và Nguyễn Bích Lan.

Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam cũng đã xem xét, đánh giá và thống nhất giới thiệu tập thơ Nghe mưa của nhà thơ Hà Phạm Phú để dự xét giải thưởng của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam năm 2020.