Trường CĐ Kinh tế tài chính Vĩnh Long được sáp nhập và trở thành phân hiệu Trường ĐH Kinh tế TP.HCM tại Vĩnh Long - Ảnh: K.T.

Đầu tháng 1-2020, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam có buổi làm việc với lãnh đạo ĐH Đà Nẵng và đưa ra đề xuất về việc Trường ĐH Quảng Nam trở thành thành viên của ĐH này. Việc này nhằm nâng tầm, tạo vị thế mới cho Trường ĐH Quảng Nam cũng như giải quyết vấn đề tuyển sinh của trường này vì liên tiếp trong 3 năm gần đây, tỉ lệ tuyển sinh của trường đạt khá thấp so với chỉ tiêu.

Nhiều phương án sáp nhập

Xu hướng sáp nhập, liên kết các trường là điều cần thiết trong bối cảnh số lượng trường ĐH, CĐ rất lớn trong khi không ít trường chật vật tuyển sinh, chất lượng giáo dục chưa đồng đều, nguồn lực xã hội bị phân tán, kém hiệu quả. 

Tháng 12-2019, Bộ GD-ĐT có quyết định thành lập phân hiệu Trường ĐH Kinh tế TP.HCM tại Vĩnh Long trên cơ sở Trường CĐ Kinh tế tài chính Vĩnh Long. 

Đây thực chất là hình thức sáp nhập Trường CĐ Kinh tế tài chính Vĩnh Long vào Trường ĐH Kinh tế TP.HCM. Trước đó, Trường CĐ Tài chính hải quan cũng đã được sáp nhập vào Trường ĐH Tài chính - marketing.

Dự báo trong thời gian tới, hình thức sáp nhập, thành lập phân hiệu này sẽ bùng nổ với hàng loạt đề án đã được các cơ quan chức năng phê duyệt. 

Mới đây, Trường ĐH Nông lâm TP.HCM và UBND tỉnh Ninh Thuận đã họp bàn về việc sáp nhập Trường CĐ Sư phạm Ninh Thuận vào phân hiệu Trường ĐH Nông lâm TP.HCM tại Ninh Thuận. 

TS Trần Đình Lý - phó hiệu trưởng Trường ĐH Nông lâm TP.HCM - cho biết: "Phân hiệu tiếp nhận toàn bộ cơ sở vật chất, nhân sự lựa chọn theo nhu cầu, sự phù hợp chuyên môn và nguyện vọng để làm việc tại phân hiệu hoặc chuyển về trường THPT theo sắp xếp của địa phương. Đề án đã được thông qua. Hiện trường đang làm công tác nhân sự và sắp xếp vị trí việc làm để trình Bộ GD-ĐT".

Trong khi đó, Trường ĐH Cần Thơ đã có đề án chuyển đổi Trường CĐ Sư phạm Long An thành Trường ĐH Cần Thơ cơ sở Long An. Theo đề án này, Trường ĐH Cần Thơ sẽ tiếp nhận toàn bộ cơ sở vật chất và nhân sự, mở rộng quy mô đào tạo, nghiên cứu và vẫn tuyển sinh các ngành CĐ sư phạm. 

GS.TS Hà Thanh Toàn - hiệu trưởng Trường ĐH Cần Thơ - cho biết trường đã hoàn tất đề án gửi tỉnh Long An. Khi có ý kiến chấp thuận trường sẽ báo cáo bộ để xin phép thành lập cơ sở tại đây. Tuy nhiên, ông Toàn cho biết đây là cả một quá trình dài với rất nhiều thủ tục.

Một số trường CĐ khác cũng được đề xuất sáp nhập vào các trường ĐH. Trong đó, Trường CĐ Sư phạm Quảng Trị sáp nhập với phân hiệu Quảng Trị của ĐH Huế để trở thành Trường ĐH Sư phạm - kỹ thuật Quảng Trị, trực thuộc ĐH Huế. 

TS Nguyễn Thị Thu Hà - phó hiệu trưởng phụ trách Trường CĐ Sư phạm Gia Lai - cho biết trường đã có báo cáo tỉnh về việc hợp tác với Trường ĐH Tôn Đức Thắng. Theo đó, chuyển Trường CĐ Sư phạm Gia Lai thành cơ sở của Trường ĐH Tôn Đức Thắng tại Gia Lai.

Trường ĐH Quảng Nam được đề xuất trở thành thành viên của ĐH Đà Nẵng - Ảnh: LÊ TRUNG

Giảm lượng, tăng chất

Trở lại đề xuất của Quảng Nam có thể thấy tình hình tuyển sinh của Trường ĐH Quảng Nam trong vài năm qua không thực sự tốt. Năm 2019, trường chỉ tuyển được 215 sinh viên trong khi chỉ tiêu là 1.700 cho cả bậc ĐH và CĐ. Tuyển sinh đạt kết quả thấp đã kéo theo rất nhiều hệ lụy như ngân sách nhà nước bị cắt giảm, ảnh hưởng công việc và thu nhập của cán bộ, giảng viên.

TS Nguyễn Thị Thu Hà cho biết tuyển sinh của Trường CĐ Sư phạm Gia Lai những năm qua rất khó khăn, năm 2019 chỉ tuyển được hơn 90 sinh viên. 

"Năm 2020 dự báo còn khó khăn hơn khi trường chỉ được tuyển một ngành là mầm non. Trường đã thực hiện nhập các phòng ban, tinh giản biên chế, tăng kiêm nhiệm, không bổ nhiệm nhân sự mới, ưu tiên giảng viên chuyển công tác. Nếu không thực hiện trở thành cơ sở của trường ĐH, trường đề xuất không duy trì việc đào tạo chính quy mà sáp nhập các trường CĐ của tỉnh, trường trở thành một khoa của trường mới này" - bà Hà nói.

Còn theo GS.TS Hà Thanh Toàn, những năm qua số lượng sinh viên tuyển mới của Trường CĐ Sư phạm Long An không nhiều. Khi trở thành cơ sở của Trường ĐH Cần Thơ, nơi đây sẽ tập trung đào tạo nhân sự cho các khu công nghiệp, đào tạo nghề để xuất khẩu lao động. 

"Mỗi năm trường có hơn 100.000 thí sinh đăng ký xét tuyển nhưng chỉ tiêu chỉ có khoảng 8.000. Nếu trường có thêm cơ sở mới, chỉ tiêu của trường sẽ tăng lên, cơ hội để sinh viên học tập tại trường sẽ cao hơn" - ông Toàn nói thêm.

Theo TS Trần Đình Lý, việc sáp nhập trường CĐ vào các trường ĐH hoặc chuyển thành cơ sở, phân hiệu của ĐH lớn là chủ trương hoàn toàn đúng và phù hợp trong bối cảnh hiện nay. 

"Hiện nay, việc phân luồng học sinh, định hướng nghề nghiệp rất quan trọng, cạnh tranh về nguồn tuyển ngày càng gay gắt thì việc các trường CĐ địa phương khó khăn trong tuyển sinh chọn giải pháp trở thành phân hiệu, cơ sở của các ĐH lớn là xu thế tất yếu để tồn tại và phát triển. Sau khi sáp nhập sẽ kết hợp nhân lực, cơ sở vật chất của các trường CĐ với nhân lực, cơ sở vật chất, chương trình đào tạo của các ĐH, tạo điều kiện cho sinh viên được thụ hưởng chất lượng đào tạo của các trường ĐH lớn với chi phí thấp nhất do tiết kiệm chi phí đi lại, giảm áp lực lên các thành phố đông dân" - ông Lý nói.

Nhiều nơi sáp nhập trường nghề ồ ạt

TTO - Quy hoạch mạng lưới các cơ sở giáo dục nghề nghiệp là một chủ trương lớn, nhưng vừa qua nhiều nơi sáp nhập trường nghề ồ ạt, không tính đến hệ lụy về sau.