Phóng to

Tàu đổ bộ USS Tortuga của Mỹ trong hoạt động tại cảng Subic của Philippines vào tháng 10-2012 - Ảnh: Reuters

Ngày 16-7, trang web Bộ Ngoại giao Trung Quốc phát đi thông điệp kiên quyết phản đối phiên tòa về tranh chấp trên biển Đông do Philippines khởi xướng. Thông báo được đưa ra ngay sau khi Bộ Ngoại giao Philippines cùng ngày cho biết tòa tài phán xử lý vụ Philippines kiện Trung Quốc về tranh chấp lãnh thổ đã chính thức khởi động.

Trong cuộc họp báo chiều 16-7, bà Hoa Xuân Oánh - người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc - cho biết phía Philippines đã thường xuyên gây sự, cố ý “quốc tế hóa” vấn đề biển Đông. Một mặt không chịu ngồi vào bàn đàm phán với Trung Quốc, mặt khác lại bịa chuyện để đổ hết trách nhiệm gây đổ vỡ các cuộc đàm phán cho Trung Quốc. “Phía Philippines không quan tâm tới lợi ích hợp pháp và lo ngại chính đáng của Trung Quốc, mà tự mình thúc đẩy tòa án trọng tài quốc tế, chúng tôi kiên quyết phản đối hành động này” - bà Hoa Xuân Oánh cáo buộc.

Theo bà Hoa, nguyên nhân trực tiếp dẫn tới tranh chấp ở biển Đông chính là do phía Philippines xâm chiếm bất hợp pháp một số đảo thuộc quần đảo Nam Sa (cách Trung Quốc gọi quần đảo Trường Sa của Việt Nam). Bà còn bồi thêm rằng Bắc Kinh kiên quyết “thông qua các cuộc đàm phán song phương để giải quyết vấn đề lãnh thổ và tranh chấp trên biển”. “Trung Quốc chưa bao giờ đóng cánh của đàm phán với Philippines. Phía Trung Quốc hối thúc Philippines sửa sai... để trở về đúng quỹ đạo trong việc giải quyết tranh chấp bằng con đường đàm phán song phương” - bà Hoa nói.

Trước đó một ngày, ông Raul Hernandez - người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines - cho rằng phía Philippines không thể đàm phán song phương với Trung Quốc về vấn đề biển Đông do phía Trung Quốc xem việc tranh chấp trên biển Đông là chuyện đã rồi. Ông Hernandez nói thẳng: Trung Quốc đã phát đi một thông điệp hết sức rõ rằng “trước khi đàm phán phải công nhận toàn bộ biển Đông là lãnh thổ của Trung Quốc”, “do vậy, Philippines không thể nào tiếp tục đàm phán song phương với Trung Quốc về vấn đề tranh chấp trên biển Đông”.

Trong một diễn biến khác, Philippines đồng thời tuyên bố sẽ mở rộng cửa cho các máy bay và tàu chiến của Mỹ tạm thời hoặc luân phiên sử dụng căn cứ quân sự nhằm giúp Philippines nâng cao năng lực quốc phòng. Đại sứ Philippines tại Mỹ Jose Cuisia hôm 16-7 cho biết Washington và Manila đã mở rộng các cuộc đối thoại hợp tác quân sự nhằm tăng cường sự hiện diện tại các căn cứ ở biển Đông.

Theo Reuters, các cuộc đối thoại nhằm mở rộng phạm vi sử dụng chung các cơ sở dân sự và quân sự cho thấy mối liên hệ an ninh nồng ấm giữa Mỹ và Philippines. Manila đang muốn tranh thủ sự giúp sức từ phía Mỹ nhằm “đối phó” với Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng giữa Manila và Bắc Kinh đang leo thang.

Theo đại sứ Cuisia, Washington và Manila đang thực hiện các cuộc đối thoại không chính thức ở cấp bộ trưởng về vấn đề mở cửa cho các máy bay và tàu chiến của Mỹ vào các căn cứ quân sự của Philippines. Hai bên hi vọng có thể đạt được thỏa thuận trước khi tổng thống Philippines mãn nhiệm vào tháng 6-2016.

Reuters dẫn nguồn tin quân sự và ngoại giao cho biết hầu hết các hạ tầng, căn cứ dân sự và quân sự Mỹ đang nhắm đến hướng mặt ra biển Đông. Điều này sẽ tạo điều kiện cho quân đội Mỹ dễ dàng triển khai đến vùng lãnh thổ tranh chấp.

___________

Tin bài liên quan:

Nhân Dân Nhật báo khiêu khích, Philippines phản ứng dữ dộiNhân Dân Nhật báo TQ: Philippines phạm 7 đại tội