Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng - Ảnh chụp màn hình

Tần suất các vụ tàu chiến Mỹ áp sát những thực thể bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép trên Biển Đông đã tăng trong thời gian gần đây. Nó diễn ra đúng vào giai đoạn Mỹ và Trung Quốc đang căng thẳng vì cuộc chiến thương mại chưa biết hồi kết.

Theo thông báo ngày 20-5 của Hạm đội 7 Mỹ, tàu khu trục USS Preble đã tiến vào vùng nước 12 hải lý xung quanh bãi cạn Scarborough. Thông báo nêu ra bằng những ngôn từ mạnh mẽ là "để thách thức các yêu sách hàng hải quá đáng và bảo vệ quyền tiếp cận với vùng biển được quản lý bởi luật pháp quốc tế".

Hôm 6-5, hai tàu khu trục của Mỹ cũng áp sát đá Gaven và đá Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhưng bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép để thách thức chủ quyền vô lý.

Phát biểu trong cuộc họp báo chiều 20-5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng đã mô tả các động thái của Mỹ là "khiêu khích" và yêu cầu Washington ngừng ngay các hành động tương tự.

Trung Quốc đang tăng cường hiện diện trên Biển Đông sau khi gần như hoàn tất xây dựng các đảo nhân tạo mà nước này chiếm đóng trái phép.

Hôm 16-5, trong cuộc họp báo qua điện thoại với phóng viên một số báo, trong đó có Tuổi Trẻ Online, đô đốc John Richardson, tư lệnh hải quân Mỹ, khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục các chiến dịch đảm bảo tự do hàng hải trên khắp thế giới để bảo đảm "những vùng biển được rộng mở".

Ông Richardson khẳng định hải quân Mỹ đã hiện diện ở Biển Đông trong hơn 70 năm qua, nhấn mạnh các hoạt động đảm bảo tự do hàng hải không phải là hành động khiêu khích.

Trả lời câu hỏi của phóng viên qua điện thoại về sự trỗi dậy của quân đội Trung Quốc, ông Richardson nhấn mạnh dù đây là "điều tự nhiên" khi Bắc Kinh trở nên giàu có, thì sự trỗi dậy đó vẫn phải "phù hợp với luật pháp quốc tế".

Liên quan đến ý tưởng về cuộc tập trận chung giữa ASEAN và hải quân Mỹ, đô đốc Richardson cho biết mọi việc vẫn đang tiến hành. Tư lệnh hải quân Mỹ cũng nói hi vọng tàu sân bay Mỹ sẽ thăm Việt Nam trong năm nay, nhấn mạnh quan hệ Việt-Mỹ là "một quan hệ đối tác đang lên".