Ngọn hải đăng Trung Quốc xây dựng trái phép trên đá Châu Viên - Ảnh: AFP

Ngày 9-10, Bộ Giao thông Trung Quốc đã tổ chức một buổi lễ khánh thành và chính thức đưa vào hoạt động hai ngọn hải đăng trên đá Châu Viên và Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam mà Trung Quốc đang chiếm đóng trái phép.

Hãng Tân Ho a xã của Trung Quốc ca ngợi hai công trình hải đăng trên là “những hỗ trợ dân sự đầu tiên cho hàng hải trong vùng biển Nam Sa (cách Trung Quốc gọi Trường Sa)”.

Tự nhiên như nhà mình

Dù liên tục bị cộng đồng quốc tế chỉ trích do những hành động đòi hỏi chủ quyền vô căn cứ trên Biển Đông, Trung Quốc dường như cố tình đặt quốc tế và các nước láng giềng vào sự đã rồi.

Tân Hoa xã tuyên bố việc xây dựng và đưa vào hoạt động hai ngọn hải đăng đánh dấu “một khởi đầu tốt đẹp” cho việc phát triển dịch vụ hỗ trợ hàng hải ở Trường Sa.

“Hai ngọn hải đăng sẽ cải thiện đáng kể điều kiện hàng hải và giảm thiểu rủi ro, tai nạn bằng cách hướng dẫn đường đi, cung cấp thông tin an toàn, cứu hộ khẩn cấp cùng các dịch vụ khác cho tàu thuyền qua lại khu vực” - Tân Hoa xã viết.

Trắng trợn hơn nữa, hãng thông tấn quốc gia của Trung Quốc thông báo Bộ Giao thông nước này sẽ tiếp tục xây dựng các công trình hỗ trợ hàng hải trong tương lai để “cung cấp dịch vụ cho các nước trong khu vực cũng như tàu bè qua lại”, tất cả vì “nghĩa vụ quốc tế và trách nhiệm”!

Bắc Kinh đã động thổ xây hai ngọn hải đăng cao 50m trên đá Châu Viên và Gạc Ma vào ngày 26-5-2015. Hải đăng Châu Viên được thiết kế hình trụ, còn ở Gạc Ma là hình nón trụ, được xây bằng bêtông cường lực và có tầm hoạt động 22 hải lý.

Trung Quốc khánh thành hải đăng xây dựng trái phép ở đá Châu Viên (Trường Sa) của Việt Nam - Ảnh: AFP

Trung Quốc có dám ngăn tàu chiến Mỹ?

Hai ngọn hải đăng mới khánh thành ở Trường Sa chỉ là bổ sung cho danh sách các đảo nhân tạo, đường băng máy bay, cầu cảng, công trình dân sự, quân sự... của Trung Quốc những tháng gần đây trên Biển Đông.

Tờ Financial Times của Mỹ mới đây dẫn lời một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ tiết lộ trong hai tuần tới, hải quân nước này sẽ gửi tàu chiến đến khu vực 12 hải lý xung quanh các đảo Trung Quốc bồi đắp trái phép thời gian qua.

Còn trang Foreign Policy dẫn một nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Mỹ khẳng định Washington giờ đây đã “quyết tâm phô diễn sức mạnh quân sự” trên Biển Đông. “Câu hỏi không còn là có hay không nữa, mà là khi nào” - vị quan chức quốc phòng này nhận định.

Ngay lập tức, Bộ Ngoại giao Trung Quốc phản ứng quyết liệt trước thông tin trên với tuyên bố của người phát ngôn Hoa Xuân Oánh: “Chúng tôi sẽ không bao giờ cho phép bất kỳ quốc gia nào xâm phạm vùng nước chủ quyền và không phận Trung Quốc ở quần đảo Nam Sa vì lý do bảo vệ tự do hàng hải và hàng không”.

Báo Guardian của Anh nhận xét động thái ra uy của Mỹ cùng phản ứng tức tối của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho thấy các quan chức Bắc Kinh và Washington đã không tìm được tiếng nói chung nào trong vấn đề Biển Đông trong chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến Mỹ tháng vừa rồi.

Nếu thật sự diễn ra, động thái tuần tra “sát nách” của hải quân Mỹ sẽ gửi thông điệp trực tiếp đến Bắc Kinh rằng tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc là vô hiệu lực.

Theo Gulf Times, Bộ trưởng quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin mô tả việc Mỹ gửi tàu chiến đến Biển Đông là sự thực thi tự do hàng hải. “Nếu tàu chiến của họ bị thách thức, điều này có nghĩa không có tự do hàng hải (trên Biển Đông)” - ông Gazmin kết luận.