WHO đặt mục tiêu sẽ sản xuất và phân phối 2 tỉ liều vắc xin COVID-19 trên toàn cầu trước cuối năm 2021 - Ảnh: REUTERS

Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 9-10 xác nhận nước này đã ký một thỏa thuận với Liên minh toàn cầu vắc xin và tiêm chủng (GAVI) nhằm mở đường cho việc đưa vắc xin COVID-19 của Trung Quốc ra toàn cầu. 

GAVI là một tổ chức có quan hệ đối tác công - tư và đồng sáng lập cơ chế COVAX với Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Bà Hoa Xuân Oánh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cam kết sẽ đưa các loại vắc xin COVID-19 đang được phát triển và triển khai ở Trung Quốc ra thế giới, nhấn mạnh sẽ ưu tiên cung cấp cho các nước đang phát triển.

Hiện đang có 9 loại vắc xin trong giai đoạn phát triển đang được cân nhắc đưa vào COVAX. Trong đó bao gồm 2 loại vắc xin được phát triển bởi các nhà khoa học Trung Quốc, 1 loại từ Hàn Quốc, 1 loại từ Anh.

Đã có 156 nước đăng ký tham gia COVAX trước thời hạn chót hôm 18-9 vừa qua. Hãng tin Reuters dẫn các nguồn thạo tin cho biết Trung Quốc đã có nhiều cuộc tiếp xúc riêng với WHO để gia nhập COVAX sau khi lỡ hẹn.

Bắc Kinh trước đó đã tuyên bố sẽ đưa những loại vắc xin được phát triển ở Trung Quốc ra toàn cầu như một phần trong chiến lược ngoại giao y tế thời đại dịch.

Báo South China Morning Post dẫn lời giới phân tích cho biết Trung Quốc ban đầu đã rất miễn cưỡng khi đề cập tới COVAX. "Điều này cho thấy Trung Quốc ưu tiên sử dụng nền tảng quốc gia hơn là cơ chế do WHO lãnh đạo", tờ báo của Hong Kong trích lời giới quan sát.

Chương trình của WHO hướng tới mục tiêu sản xuất thành công 2 tỉ liều vắc xin COVID vào cuối năm 2021. Trong đó, WHO sẽ làm việc với nhà máy sản xuất vắc xin và chính phủ của các nước, tập hợp nguồn lực từ các quốc gia phát triển để cung cấp một cách công bằng những loại vắc xin đã qua kiểm duyệt cho các nước kém phát triển hơn.

Tuy nhiên tính đến nay, việc kêu gọi tài trợ vẫn gặp nhiều khó khăn. Theo GAVI, chính phủ các nước Nhật Bản, Đức, Anh và các tổ chức như Quỹ Bill & Melinda Gates đã cam kết sẽ chi 1,8 tỉ USD cho chương trình.

Mỹ đã tuyên bố sẽ không tham gia vào cơ chế COVAX do những khúc mắt trước đó với WHO – Tổng thống Mỹ Donald Trump nhiều lần cáo buộc WHO thiên vị Trung Quốc. Tuy vậy, một số đồng minh khác của Washington đã ký cam kết hỗ trợ cơ chế này.

Anthony Fauci, nhà miễn dịch học hàng đầu người Mỹ, khẳng định khả năng Mỹ dùng vắc xin của Nga hay Trung Quốc là không thể có do tính thiếu minh bạch trong hệ thống quản lý của những quốc gia này.

Một nghiên cứu được thực hiện bởi Oxfam vào tháng 9 vừa qua cho thấy các quốc gia có tiềm lực kinh tế mạnh hơn, chiếm 13% dân số thế giới, đã thu mua hơn một nửa số lượng vắc xin dự kiến xuất hiện trên thị trường.

Khảo sát: Hình ảnh Trung Quốc sụt giảm toàn cầu vì COVID-19

TTO - Uy tín của Trung Quốc trên toàn thế giới trượt dốc nhanh chóng sau COVID-19. Phần lớn các quốc gia đều có cái nhìn thiếu thiện cảm về cách Bắc Kinh xử lý đại dịch bước đầu, theo Trung tâm Pew của Mỹ.