Tránh “ô nhiễm chéo” trong chế biến thức ăn

ThS.BS Lê Hồng Dũng - phó trưởng khoa hóa thực phẩm Viện dinh dưỡng - cho biết có nhiều người nghĩ mình xử lý, chế biến thực phẩm cẩn thận, nhiều công đoạn là sạch nhưng không phải vậy.

Ô nhiễm chéo là sự nhiễm khuẩn từ thực phẩm này sang thực phẩm khác là ví dụ điển hình và dễ xảy ra khi chế biến thịt, cá, trứng sống. Cần tránh sự tiếp xúc của những thực phẩm này với các loại thực phẩm ăn sẵn khác.

Để tránh sự ô nhiễm chéo, nên để riêng các loại thịt, gia cầm, hải sản, trứng sống ra khỏi các thực phẩm khác khi đi chợ và bảo quản trong tủ lạnh. Không nấu các thực phẩm bằng các dụng cụ đã tiếp xúc với thịt, cá, trứng sống mà chưa được rửa sạch bằng nước rửa. Sử dụng thớt riêng để chế biến thực phẩm sống và thực phẩm chín ăn ngay khác.

Vi khuẩn có thể xâm nhập và lan vào thớt, dụng cụ nấu và thực phẩm. Cần thực hành các nguyên tắc an toàn thực phẩm tốt trong gia đình: rửa tay bằng xà phòng và nước ấm ít nhất 20 giây trước và sau khi tiếp xúc với thực phẩm, sau khi đi vệ sinh, làm các việc khác như thay tã cho trẻ, chơi với vật nuôi…

Rửa thớt, chén đĩa, xoong nồi bằng nước rửa chén sau khi chuẩn bị các loại thịt, cá, gia cầm sống. Nên dùng giấy để lau bếp, nếu dùng giẻ phải giặt thường xuyên bằng nước ấm. Nhớ lau sạch nắp đồ hộp trước khi mở. Rửa rau, quả dưới vòi nước chảy…

Nhiều người quan niệm rửa sơ qua rau củ quả, cho vào nước muối ngâm để diệt vi khuẩn bám trên bề mặt. Tuy nhiên, cần lưu ý nên rửa trực tiếp dưới vòi nước chảy sẽ xử lý đến 70-80% các chất bẩn trên bề mặt thực phẩm.

Nếu tiếp tục muốn ngâm qua nước muối thêm an toàn cần cách ly nước lần 1 với nước ngâm lần 2 như quy tắc “ô nhiễm chéo”, nếu chất bẩn vẫn còn thì ngâm qua nước muối vẫn không hết được.

Rửa rau dưới vòi nước chảy- Ảnh: Internet

Quy tắc bảo vệ thực phẩm lạnh

Theo ThS.BS Lê Hồng Dũng, bảo quản lạnh làm chậm sự phát triển của vi khuẩn. Giữ nhiệt độ ngăn mát tủ lạnh ở khoảng 4^oC hoặc thấp hơn để giảm thiểu nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn.

Ngoài ra, có một số nguyên tắc cần tuân thủ khi bảo quản lạnh thực phẩm đúng cách:

- Cho các loại thực phẩm như thịt, trứng, hải sản và các loại dễ hỏng khác vào ngăn mát hoặc ngăn đá trong vòng 2 giờ sau khi mua về hay sau khi nấu. Bảo quản lạnh trong vòng 1 giờ nếu nhiệt độ bên ngoài trên 32^oC.

- Chia thực phẩm thành những phần nhỏ và để vào các dụng cụ bảo quản có đáy cạn để đảm bảo thực phẩm được làm lạnh nhanh và rã đông nhanh.

- Tránh rã đông thực phẩm ở nhiệt độ phòng mà nên rã trong tủ lạnh, nước lạnh hoặc bằng lò vi sóng, sau đó cần chế biến ngay.

- Bảo quản lạnh thực phẩm thực tế có thể giữ cho thực phẩm rất lâu, tuy nhiên  đảm bảo chất lượng thực phẩm an toàn khi ăn cũng cần có thời gian nhất định: