"Cha đẻ" gạo ST25 - ông Hồ Quang Cua - Ảnh: KHẮC TÂM

Gặp phóng viên ngày 12-11, đúng ngày gạo ST25 đoạt giải Gạo ngon nhất thế giới năm 2019 tại Philippines, Anh hùng lao động Hồ Quang Cua đã trải lòng về những kỷ niệm, niềm vui và cả những "quả đắng".

Ngay sau khi được vinh danh, ông lao vào cuộc đầu tư sản xuất giống với tốc độ phi mã. Theo đó, 10kg giống lúa để cấy cho 1ha và đến đầu vụ đông xuân năm sau (tháng 10-2020), ông đã có 500 tấn giống cho thị trường.

"Tốc độ của tôi tuy cao, nhưng đối tượng làm giống giả, gạo giả còn nhanh hơn nhiều. Chỉ chưa đầy một tháng sau khi công bố giải, ở Mỹ đã có bán gạo ST25, và ở Việt Nam cũng vậy", ông Cua cho biết.

Giống lúa cũng không ngoại lệ. Đến tháng 3-2020, đã có hàng trăm tấn lúa không chuẩn được thu gom từ các ruộng sản xuất thử, bán trên thị trường với mức giá khá bèo.

Ông Cua bảo, với ông, đây là một cuộc chiến không cân sức.

Ông còn tiết lộ chỉ 1 ngày sau khi gạo ST25 được trao giải Gạo ngon nhất thế giới 2019, ông đã nhận được thông tin chẳng mấy vui khi một quan chức tỏ ý không hài lòng vì không biết ông đem chuông đi đánh xứ người. "Và sau đó là hơn một tháng vất vả phải làm hồ sơ công nhận giống", ông Cua chua chát.

Ông Cua cho biết những gì cần làm, ông cũng đã làm rồi và mãn nguyện về điều đó. Cụ thể 5 vụ lúa vừa qua, bất chấp dông bão, ông vẫn miệt mài đánh bóng hạt ngọc Việt ST25. Cùng với đó là hoàn thành việc kháng nghị nhãn hiệu ST25 ở Mỹ; thương hiệu gạo Việt Nam ST24, ST25 đã được cấp bảo hộ toàn châu Âu.

"Cha đẻ" gạo ST25 cũng nhắc lại, đừng hỏi ông thêm về chuyện gạo ST25 đã đoạt giải nhất thế giới, giờ còn đi thi chi nữa. Câu trả lời của ông vẫn là: Chỉ top 3 (Việt Nam đã 2 lần đoạt top 3, top 2 thế giới liên tục từ năm 2017 và một lần hạng nhất năm 2019) là đã đứng trong vị trí top đầu thế giới rồi. Thái Lan có tên Khao Dawk Mali đã 62 năm rồi và 12 năm qua họ chỉ dự thi một giống đó, trong đó có 6 lần đoạt giải.

Trại nghiên cứu và sản xuất lúa giống của ông Hồ Quang Cua ở huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng - Ảnh: KHẮC TÂM

Theo ông Cua, thay vì hỏi như phê phán, xin hãy hỏi ông một câu như tiến sĩ Vallop Manathanya - chủ tịch Tập đoàn gạo Bangsue Chia Meng Rice Mill hàng đầu Thái Lan - khi đến thăm ông. Đó là câu mang tính gợi mở: "Làm thế nào mà giống lúa ST25 của ông lại đoạt giải cao hơn chúng tôi?".

Vì sự "vô tư" trong việc sử dụng biểu trưng thương hiệu gạo ST25, có nguy cơ gạo thơm Việt Nam sẽ không được dự thi gạo ngon nhất thế giới được tổ chức tại Dubai từ ngày 5 đến 7-12. "Những việc khác vượt tầm tay tôi, xin những người có chức trách hãy làm để xây dựng thương hiệu cho gạo Việt Nam", ông Cua gửi gắm.

Gạo ST25 in hình ông Hồ Quang Cua để chống hàng giả, vài ngày sau xuất hiện bao bì y chang

TTO - Để ngăn chặn tình trạng gạo ST25 giả, doanh nghiệp của ông Hồ Quang Cua đã cho ra sản phẩm có gắn hình 'cha đẻ', tem chống hàng giả… Nhưng chỉ vài ngày sau, trên thị trường lại xuất hiện bao bì y chang.