Vui chơi cùng trẻ tại một công viên ở TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Một phụ nữ Việt Nam kể câu chuyện thú vị khi cô ấy đến thăm nước Anh. Trong lúc ở công viên, cô ấy nhìn thấy từ phía sau một phụ nữ Anh ngồi ghế đá nói chuyện với chính mình. Cuộc trò chuyện diễn ra khá nghiêm túc. Khi tiến lại gần hơn, cô nhận ra rằng người phụ nữ Anh đang nói chuyện với đứa con nhỏ (từ phía sau cô không nhìn thấy đứa trẻ). 

Cô nhận ra nhiều người ở châu Âu nói chuyện với con họ như thể đó là một người lớn. Từ việc quan sát cách người Việt nuôi dạy con cái, tôi nhận thấy nhiều người chưa chú trọng tầm quan trọng của việc này.

Trong một nghiên cứu, bác sĩ phẫu thuật nhi khoa và tác giả Dana Suskind (Mỹ) đang nỗ lực nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc trẻ cần được lắng nghe những cuộc trò chuyện có chất lượng. Nghiên cứu chỉ ra "cuộc trò chuyện của cha mẹ thật sự sẽ khuyến khích sự phát triển tinh thần ở trẻ". 

Nhưng những trường hợp tôi đã thấy ở Việt Nam thì cách cha mẹ làm là đưa cho trẻ một chiếc điện thoại thông minh để chúng giữ yên tĩnh cho họ trong lúc bận rộn. Điểm bất lợi nghiêm trọng lâu dài ở đây là khả năng tiếp thu từ vựng, kỹ năng xã hội của những đứa trẻ này sẽ thấp hơn các bạn khác.

Nếu trẻ em lớn lên trong một ngôi nhà chứa đầy sách, điều đó góp phần ảnh hưởng lớn đến tư duy, khả năng đọc viết trong cuộc sống sau này của trẻ. Thư viện của mỗi gia đình cần phải chứa ít nhất 80 cuốn sách mới thật sự đem lại hiệu quả - theo một nghiên cứu mới. Theo đó, nếu thanh thiếu niên trưởng thành trong ngôi nhà hầu như không có sách nào thì trình độ đọc viết và tính toán sẽ ở mức dưới mức trung bình. 

Có khoảng 80 cuốn sách trong thư viện của gia đình, trình độ đọc viết và tính toán của thanh thiếu niên nâng lên mức hơn trung bình. Trong khi quy mô thư viện đạt 350 cuốn thì điều đó "liên quan đến việc cải thiện khả năng đọc viết đáng kể".

Tương lai giáo dục trẻ em có rơi vào ảm đạm hay không phụ thuộc các bậc cha mẹ tập trung vào việc trò chuyện ý nghĩa với con cái và khả năng đọc sách cho chúng.

Dạy con bằng sự khích lệ

TTO - Ai đã đọc cuốn sách nổi tiếng Đắc nhân tâm đều nhớ quy tắc của Dale Carnegie: 'Muốn cải thiện một người mà không làm cho người đó giận dữ, hãy bắt đầu bằng cách tặng vài lời khen thành thật'.