AI sẽ là trợ lý đắc lực giúp các bác sĩ tiết kiệm thời gian, gia tăng hiệu quả chăm sóc sức khỏe - Ảnh: topbots

Việc áp dụng khối lượng Dữ liệu lớn (Big Data) trong công nghệ Trí tuệ nhân tạo (AI) rất phù hợp để giải quyết tình trạng không hiệu quả trong ngành y tế, có khả năng cắt giảm chi phí hàng trăm tỷ đôla, đồng thời giảm gánh nặng về thời gian làm việc cho các bác sĩ.

Mục đích của y học là ngăn ngừa bệnh tật và kéo dài cuộc sống, lý tưởng của y học là loại bỏ nhu cầu của bác sĩ. Các ứng dụng mới của trí tuệ nhân tạo (AI), cũng như các xu hướng nghiên cứu y học cho thấy chúng ta đang tiến tới việc hoàn thành mục tiêu này và đạt được lý tưởng của nó

(bác sĩ phẫu thuật người Mỹ William J. Mayo, một trong những nhà sáng lập tổ chức Mayo Clinic nổi tiếng)

Những năm gần đây, lĩnh vực chăm sóc sức khỏe như công nghệ y tế tiên tiến, phương pháp phân tích dữ liệu tự động hóa xây dựng mô hình phân tích (ML) và người máy đang có tốc độ tăng trưởng nhanh. 

Trong năm 2014, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đã chi 4,2% doanh thu của họ cho CNTT, so với trung bình khoảng 3,3% ngành công nghiệp. Việc truy cập hồ sơ chăm sóc sức khỏe điện tử tăng từ 40% trong năm 2012 lên 67% vào năm 2017. Với sự gia tăng của các máy móc thông minh, lĩnh vực chăm sóc sức khỏe đang được mong đợi là một trong số các ngành công nghiệp phát triển nhanh nhất.

Tập đoàn Cisco ước tính tốc độ tăng trưởng kép hàng năm từ năm 2015 - 2020 đối với sự kết nối giữa các máy móc (M2M) trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe là 30%, nhiều hơn tốc độ tăng trưởng 29% đối với xe kết nối công nghệ.

Bên cạnh đó, các vấn đề đang được chú ý gần đây gồm dự báo và phòng ngừa, chăm sóc sức khỏe và phòng ngừa, cải thiện lão hóa và nâng cao kỹ thuật của bác sĩ.

Dự báo và phòng ngừa là các khái niệm nổi tiếng của các chuyên gia trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Hiện nay, chúng dường như đang phục hồi và củng cố bằng phương pháp phân tích dữ liệu tự động hóa việc xây dựng mô hình phân tích (ML). 

Việc đi sâu vào cơ sở dữ liệu PubMed đã chứng tỏ tốc độ nghiên cứu cho việc dự báo và dự phòng dựa trên ML hiện tại cao hơn hoạt động nghiên cứu liên quan đến các khái niệm này mà không sử dụng phương pháp ML.

Nở rộ startup lĩnh vực y tế

Các công ty khởi nghiệp sáng tạo (startup) trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe bằng AI liên quan đến lĩnh vực y học dự phòng đang là một hiện tượng mới trong đó bao gồm các nghiên cứu đang phát triển.

Khởi nghiệp sáng tạo (startup) về AI trong lĩnh vực y tế thúc đẩy sự phát triển của công nghệ chăm sóc sức khỏe thông minh - Ảnh: Adobe Stock

Theo Venturebeat, trong số 218 công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe bằng AI được lựa chọn từ cơ sở dữ liệu của ngành công nghiệp, 21 công ty phát triển các ứng dụng chăm sóc sức khỏe và có 54 công ty tham gia vào lĩnh vực thuốc dự phòng, trong đó có 44 công ty được thành lập bắt đầu từ năm 2010. 

Một số công ty, như Jvion và HBI Solutions, cung cấp cho các tổ chức chăm sóc sức khỏe những dự đoán về tình trạng và mức độ rủi ro của bệnh nhân.

Hoạt động chăm sóc sức khỏe toàn diện đang được xem là phân khúc phát triển nhanh nhất trong số các phân đoạn chính của lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Các công ty khởi nghiệp có xu hướng làm việc với các ứng dụng chăm sóc sức khỏe toàn diện.

Khoảng 95% các công ty mới thành lập làm việc trong lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ toàn diện bằng AI được thành lập bắt đầu từ sau năm 2010, so với 57% những công ty làm việc liên quan đến phẫu thuật.

Ngoài ra, trong sáu năm qua, các nghiên cứu y khoa về lão hóa cũng là một trong những lĩnh vực nghiên cứu phát triển nhanh chóng so với các nghiên cứu về các nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Mỹ. Đây cũng được xem là một trong những nghiên cứu tăng tốc nhanh nhất.

Kỹ thuật viên và nhà đầu tư Vinod Khosla cho rằng trong tương lai 80% những gì các bác sĩ đang làm sẽ sớm được thay thế bằng công nghệ, cho phép các bác sĩ tập trung thời gian vào những yếu tố thực sự quan trọng trong quá trình tương tác với bệnh nhân.

Khi đó, AI đóng vai trò như một trợ lý ảo, chúng sẽ thu thập, phân tích và đề xuất các bệnh tiềm ẩn để các bác sĩ đưa ra ý kiến và phương pháp điều trị - tất cả khối lượng công việc đó đều không thể thực hiện được với nỗ lực của một người. Ngoài ra, nhờ có trợ lý ảo AI, các bác sĩ có thể điều trị cho nhiều bệnh nhân hơn và mang lại kết quả tốt hơn trong quá khứ.

Theo báo cáo nghiên cứu thị trường gần đây, AI về cơ bản có thể được sử dụng để cảnh báo và nhắc nhở, chẩn đoán, đưa ra liệu pháp và thu thập thông tin. Trợ lý ảo AI có thể hỗ trợ các bác sĩ trong việc giao tiếp với bệnh nhân thông qua việc nhắn tin, trả lời các câu hỏi thông thường, gợi ý các lựa chọn điều trị và hơn thế nữa. Với những khả năng này được áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực y tế sẽ giúp hàng triệu người dân khỏe hơn đồng thời tiết kiệm được hàng tỷ đô la chi phí chăm sóc sức khỏe.

Trợ lý ảo AI sẽ hỗ trợ được cho cả bệnh nhân và người bình thường bảo vệ sức khỏe bằng việc đưa ra các lời khuyên thông minh. Cơ hội lớn nhất cho việc phát triển trí tuệ nhân tạo ở lĩnh vực này là giúp cho mọi người luôn khỏe mạnh, phòng bệnh hơn chữa bệnh. Trợ lý ảo sẽ có nhiều dữ liệu về chế độ ăn uống, tập thể dục, sử dụng thuốc, trạng thái tinh thần… để có thể hỗ trợ, tư vấn và thậm chí là khuyến khích mọi người lựa chọn lối sống lành mạnh, tốt cho sức khỏe.

Nhờ có sự phát triển của AI mà các thiết bị y tế trước đây chỉ có ở bệnh viện thì hiện nay mọi người đã có thể sử dụng tại nhà. Thiết bị này kết hợp chặt chẽ với công nghệ hình ảnh và các cảm biến tiên tiến để theo dõi các chỉ số sức khỏe của con người thường xuyên hơn.

Ảnh: The Medical Futurist

Ví dụ: máy đo nhịp tim điện tâm đồ - Alivecor Kardia Mobile ECG cho phép kết nối với điện thoại thông minh (smartphone), ghi lại các tín hiệu điện khi chúng đi qua tim và các bác sĩ có thể sử dụng điện tâm đồ này để theo dõi nhịp tim và nhịp điệu để chuẩn đoán các bệnh tim khác nhau.

Thêm vào đó, Robot và hệ thống AI trong nhà sẽ giúp đỡ những bệnh nhân sống một mình. Các robot sẽ ở trong nhà bạn, nhắc bạn uống thuốc và giúp đỡ các công việc gia đình hàng ngày như nấu ăn, giặt quần áo.

Cùng với sự phát triển của AI trên mọi lĩnh vực không còn nghi ngờ gì nữa AI đang tăng trưởng theo cấp số nhân và chúng ta đang ở thời kỳ đầu của kỷ nguyên AI. Tuy nhiên với những khả năng của AI trong lĩnh vực y tế chăm sóc sức khỏe thì vai trò của nó là giúp đỡ bác sĩ chứ không phải thay thế.

Công nghệ y tế với trí tuệ nhân tạo hỗ trợ sẽ giúp bác sĩ trong việc chăm sóc sức khỏe và phát hiện các dấu hiệu bệnh nhằm mục đích chữa trị và nâng cao sức khỏe của mọi người trong cộng đồng.