Phóng to

Trái cây và rau củ rất tốt cho sức khỏe bởi chúng không có cholesterol

TTO - Đối với trẻ, nhiều bậc phụ huynh thậm chí không hề nghĩ đến cholesterol. Nhưng nồng độ cholesterol cao được cho là nguyên nhân chính góp phần gây bệnh tim và đột quỵ, và các nghiên cứu y học gần đây nhất cho thấy nó cũng là nguồn gốc của bệnh động mạch vành ở trẻ.

Nồng độ cholesterol ở trẻ đã không được chú ý cho đến thời gian gần đây, và theo một số chuyên gia, nồng độ cholesterol cao ở trẻ là một vấn đề sức khoẻ lớn chưa được ghi nhận đúng mức. Trong vài năm qua, có nhiều nghiên cứu cho thấy có sự gia tăng đáng kể bệnh béo phì ở trẻ và vấn đề này là kết quả của việc thừa cân. Một số bác sĩ khoa nhi đã ghi nhận sự tăng đáng kể số trẻ có nồng độ cholesterol cao hơn so với chính chúng ở vài năm trước.

Việc lưu ý đến nồng độ cholesterol ở trẻ khá quan trọng, đặc biệt là ở những trẻ có bố mẹ có nồng độ cholesterol cao.

Cholesterol là gì?

Cholesterol là chất do gan sinh ra. Nó là một trong số các lipid, hay còn gọi là chất béo mà cơ thể sinh ra và được dùng vào việc tổ chức thành tế bào và hình thành một số mô và hormone. Nếu bạn không bao giờ ăn những món như kem hoặc thịt băm có phó mát, cơ thể bạn sẽ có đủ cholesterol để vận hành trôi chảy. Đó là vì gan của bạn tạo ra đủ cholesterol cho hoạt động cơ thể khoẻ mạnh. Trên thực tế, gan sản sinh ra khoảng 1.000 milligram cholesterol/1 ngày. Một phần đến từ các thực phẩm mà bạn đã ăn.

Rau cải, trái cây và gạo không có cholesterol, nhưng những thực phẩm dưới đây lại chứa nhiều chất này: lòng đỏ trứng, thịt, thịt gia cầm, hải sản, các sản phẩm bơ sữa nguyên chất (gồm sữa, phó mát và kem).

Cholesterol hoạt động thế nào?

Cholesterol không tự mình đi khắp cơ thể. Nó phải kết hợp với các protein để đi qua dòng máu đến nơi cần đến. Sự kết hợp di chuyển của cholesterol và protein được gọi là lipoproteins. Hai loại lipoprotein: lipoprotein mật độ thấp (LDL) và lipoprotein mật độ cao (HDL), là hai thành phần quan trọng nhất và được con người nhắc đến nhiều nhất.

Trong đó, LDL còn được gọi là “cholesterol có hại”, là cholesterol nguyên thuỷ. Nếu có quá nhiều LDL trong máu, nó có thể bịt kín thành động mạch dẫn tới tim và não, tạo thành các mảng khiến cho mạch máu đặc lại, hẹp hơn hoặc bị nghẽn mà người ta gọi là chứng xơ vữa động mạch, có thể dẫn tới bệnh tim hay đột quỵ. Chứng bệnh này cũng có thể làm giảm lượng máu đến các cơ quan quan trọng khác, bao gồm thận và ruột.

HDL còn được gọi là “cholesterol có ích”, chiếm 1/4 đến 1/3 lượng cholesterol của cơ thể. HDL mang cholesterol đi từ động mạch và trở về gan, nơi nó sẽ được xử lý và thải ra khỏi cơ thể.

Nồng độ LDL cao làm tăng nguy cơ bệnh tim và đột quỵ, nhưng HDL cao có thể bù lại nguy cơ này và giúp bảo vệ hệ tuần hoàn.

Cholesterol và trẻ

Ba nguyên nhân chính góp phần làm nồng độ cholesterol cao:

- Chế độ ăn: chế độ ăn nhiều chất béo, đặc biệt là chất béo bão hoà, thường có trong các món nướng và các sản phẩm thức ăn nhanh được thương mại hoá.

- Di truyền: do bố hoặc mẹ hoặc cả hai có nồng độ cholesterol cao.

- Béo phì: liên quan đến cả chế độ ăn uống và thiếu vận động.

Các nhân tố có nguy cơ khác đối với bệnh động mạch vành bao gồm huyết áp cao, thuốc lá và mellitus bệnh tiểu đường.

Nếu trẻ năng vận động, ăn uống lành mạnh, gia đình không có người có cholesterol cao và trẻ không thừa cân, bạn không cần phải lo ngại về vấn đề cholesterol ở trẻ.