Trẻ em nên chơi thể thao để tránh các bệnh do thừa cân, béo phì gây nên - Ảnh: DUYÊN PHAN

Theo kết quả nghiên cứu gần đây nhất của Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM, khảo sát trên đối tượng trẻ thừa cân, béo phì đang học tại một số trường tiểu học trên địa bàn TP.HCM, phát hiện có khoảng 20% trẻ có dấu hiệu chuyển hóa lipid máu, còn gọi mỡ máu cao.

Các bác sĩ cho hay, nếu như trước đây chứng bệnh mỡ máu cao chỉ gặp ở người lớn tuổi thì ngày nay bệnh xuất hiện ở người trẻ tuổi, thậm chí trẻ em mà thường gặp nhất ở trẻ thừa cân, béo phì.

Gốc rễ của nhiều bệnh nguy hiểm

BS CKII Trần Ngọc Lưu Phương - trưởng đơn vị tiêu hóa can thiệp Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP.HCM) - cho biết tại bệnh viện, phần lớn người trẻ phát hiện bản thân mắc chứng bệnh mỡ máu cao đều qua những lần khám sức khỏe tổng quát hoặc vô tình phát hiện trong quá trình điều trị bệnh lý khác.

Theo các bác sĩ, bình thường trong máu có một tỉ lệ mỡ nhất định, được đánh giá bằng chỉ số xét nghiệm cholesterol, triglycerid… Nếu các chỉ số này cao hơn mức cho phép thì gọi là mỡ máu cao.

Mỡ trong máu tăng cao gây ra các triệu chứng đặc trưng như đau đầu, tê chân tay, hoa mắt, chóng mặt, đau tức trong ngực, thở gấp, tim đập nhanh... Ở những người trẻ tuổi, đặc biệt là trẻ nhỏ thì các dấu hiệu của bệnh thường không rõ ràng, khó có thể nhận biết được.

Mỡ máu cao là nguyên nhân gây ra các bệnh lý nguy hiểm như tim mạch, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, tắc nghẽn mạch… Nếu không phát hiện và điều trị sớm sẽ rất nguy hiểm đến tính mạng

Nguyên nhân xuất phát từ lối sống

ThS.BS Trần Quốc Cường - trưởng phòng kế hoạch tổng hợp Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM - cho biết nguồn gốc gây mỡ máu cao ở mọi người nói chung và người trẻ nói riêng là do ăn uống không lành mạnh, lười vận động.

Cụ thể, ăn nhiều thực phẩm giàu cholesterol (mỡ, da, phủ tạng động vật…), thực phẩm có chứa chất béo dạng tranfast (thực phẩm công nghiệp chiên, rán như xúc xích, lạp xưởng…) nhưng lại ăn ít chất xơ (rau, củ, đậu, trái cây...).

"Ở trẻ thừa cân, béo phì thì nguy cơ mắc mỡ máu càng cao. Tuy nhiên, cũng có những trẻ có thể trạng bình thường lại bị mỡ máu cao. Ở trường hợp này chỉ chiếm số ít với nguyên nhân chính là do di truyền" - BS Quốc Cường nói.

Ngoài ra, BS Lưu Phương cho biết, theo công bố của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), đối với những trẻ sinh ra được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ thì tỉ lệ mắc các chứng bệnh như máu nhiễm mỡ, cao huyết áp, tim mạch… sẽ ít hơn rất nhiều so với trẻ được nuôi bằng sữa công thức mặc dù trẻ cùng cân nặng và giới tính.

Để phòng tránh, khống chế mỡ máu cao, BS Quốc Cường khuyến cáo người trẻ cần chú ý đến chế độ ăn uống và sinh hoạt bằng cách hạn chế những thực phẩm giàu cholesterol, chất béo. Song song đó cần tăng cường ăn rau xanh, thực phẩm chứa hàm lượng chất xơ cao và luyện tập thể dục mỗi ngày.