Cách Hà Nội 95km, khu du lịch sinh thái Tràng An là một quần thể danh lam- thắng cảnh trải dài trên ba huyện, thành phố thuộc tỉnh Ninh Bình với tổng diện tích gần 2.000 ha, gồm 47 di tích lịch sử có từ lâu đời. Tràng An hiện đang sở hữu nhiều thế mạnh, tiềm năng du lịch như: du lịch lịch sử, sinh thái, du lịch văn hóa tâm linh… đã và đang được tỉnh Ninh Bình khai thác đầu tư.

Không có biển nhưng Tràng An được xem như là “Hạ Long trên cạn” khi sở hữu những núi đá vôi trải dài, những thung nước xanh rì, hang động với những cái tên gợi chuyện xưa tích cũ như hang Địa Linh, hang Sinh Dược, hang Mây... Và khi không gian mở ra, du khách sẽ lạc vào hệ thống hang động liên hoàn như một mê cung gồm những hang Tối, hang Sáng, hang Ba Giọt, hang Seo, hang Sơn Dương... được nối với nhau bởi gần 30 thung nước liền mạch. Có 12 thung lớn được nạo vét thành hồ với các hòn đảo to, nhỏ được đặt tên của 12 con giáp. Mỗi thung, mỗi hang là những cung bậc sắc màu riêng.

Ví như hang Tối dài đến hơn 300m, cao khoảng 60m, lòng hang uốn lượn hình chữ S, nhũ đá trong hang từ trên cao chảy dài, tầng tầng, lớp lớp, mềm mại như tơ lụa. Rồi các hang Ba Giọt, Seo Bé, hang Lổ, hang Đột, hang Đại Linh, Ao Trai, hang Sính... làm cho quần thể xuyên thủy động Tràng An như một mê cung trữ tình, điệp trùng giữa núi cao và nước sâu. Tất cả tạo nên một bức tranh thủy mặc hoành tráng, mỹ lệ...

Không giống như ở Tam Cốc, Tràng An có thể tạo thành hành trình xuyên thủy khép kín mà không phải quay ngược lại. Các hang động ở đây lớn, dài và được tự nhiên tác động không ngừng, biến đổi rất kỳ ảo. Quần thể hang động này được ví như một trận đồ bát quái. Các dãy núi, thung nước và hang động tạo thành một thế trận liên hoàn vào được mà không ra được nếu không phải là người am hiểu địa hình sở tại. Mỗi thung là một bức tranh thủy mặc khác nhau về thế núi, dáng núi và hồ nước. Mây trời, non xanh, núi biếc hòa quyện với nhau, thoắt ẩn, thoắt hiện. Ðiều diệu kỳ ở đây là các thung được nối liền với nhau bởi các gạch nối là các động xuyên thủy có độ dài, ngắn khác nhau. Những hang, động này chuyển tải nước đối lưu chảy thông từ khe núi này đến khe núi kia. Núi giăng thành luỹ bao bọc quanh hồ nước và ở giữa nổi lên khu đất với rừng cây mọc thành đảo.

Ngoài cảm giác mênh mông trên mặt hồ, trải nghiệm cảm giác lo lắng không biết có điều gì bất ngờ xảy đến khi bắt đầu vào hang, những cú đụng đầu bất ngờ vào trần, cảm giác lạnh buốt với giọt nước rơi từ thinh không khi lưu thông qua những chiếc hang hẹp, thấp, không có ánh sáng để rồi ngạc nhiên đến ngỡ ngàng khi đối diện với những bức tranh thủy mặc nhiều màu sắc khác nhau tại mỗi thung. Cảm giác sáng - tối lặp đi lặp lại nhiều lần khiến du khách như bỏ quên thời gian, quên đi nhịp sống hàng ngày, hoàn toàn hòa mình vào thiên nhiên, nghe thênh thang âm thanh của đất trời, nghe nhịp thở của mây ngàn và gió núi.