Du khách thưởng ngoạn dưới chân núi lửa Chư Đăng Ya mùa hoa dã quỳ - Ảnh: Tiến Thành

Và có lẽ hùng vĩ hơn cả là những rừng hoa khổng lồ trên sườn núi lửa Chư Đăng Ya (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai), một địa danh còn ít người biết tới. Đây chính là một trong những dấu tích núi lửa điển hình có từ hàng triệu năm trước.

“Củ gừng dại” khoe sắc

Chư Đăng Ya theo tiếng địa phương nghĩa là củ gừng dại, vốn là một miệng núi lửa đã tắt còn nguyên hình phễu của dòng nham thạch phun trào từ lòng đất cách đây hàng triệu năm.

Có nhiều con đường để tới ngọn núi lửa này, song cách phổ biến là khởi hành từ TP Pleiku, tới ngã ba Biển Hồ rẽ phải theo tỉnh lộ 671, rồi đi qua xã Chư Jôr (huyện Chư Păh) sẽ tới địa phận xã Chư Đăng Ya.

Từ trên con đường nhựa vào trung tâm xã, du khách dễ thấy một ngọn núi hình nón cụt kiêu hãnh, nổi bật với vàng rực rỡ của những thảm hoa dã quỳ, đan xen với màu xanh non của những ruộng khoai lang.

Du khách tiếp tục men theo con đường đất đỏ với hai bên hoa dã quỳ trải thảm khoe sắc để tới Plơi Iagri - ngôi làng nằm dưới chân núi lửa huyền thoại. Hành trình khám phá Chư Đăng Ya chỉ thật sự bắt đầu khi du khách đặt chân tới những gốc cây cổ thụ nằm dưới chân núi.

Từ đây, đường lên núi dường như mất dấu, không thể di chuyển bằng xe máy vì cỏ cây đã choán hết lối đi. Với du khách ưa thích mạo hiểm có thể bấu víu vào những thảm hoa dã quỳ, búi cỏ đuôi chồn hay những luống ruộng khoai lang để chinh phục những con dốc thẳng đứng, khúc khuỷu và dễ trơn trượt.

Nhưng bù lại, khi leo lên tới miệng núi lửa, bước chân lữ khách sẽ như lạc vào một lòng chảo khổng lồ, một cái sân giác đấu của châu Âu thời Trung cổ với mặt sân phẳng lì và tròn vạnh, bao quanh là thành núi dựng đứng 45 độ nghiêng.

Từ vòm núi lửa, du khách thỏa sức dõi mắt nhìn toàn cảnh phố núi Pleiku, về danh thắng Biển Hồ, đồng thời ngắm cảnh và chụp hình những dải hoa dã quỳ hữu tình nở rộ quanh miệng núi, dưới chân núi...

Giữa màu xanh ngắt của trời thu, du khách có thể thảnh thơi hít hà mùi hương của hoa cỏ đồng nội, của khí trời trên cao nguyên lộng gió sau một hành trình leo núi mệt mỏi.

Dấu tích triệu năm

Theo những người già nhất sống dưới chân núi Chư Đăng Ya, từ thời Pháp thuộc sườn núi lửa Chư Đăng Ya đã được tận dụng trồng cà phê với chất lượng tuyệt hảo bởi đất đai phì nhiêu.

Nhưng sau năm 1970, một trận hỏa hoạn đã thiêu trụi toàn bộ đồn điền cà phê. Hiện nay đất đai trên núi được chia đều cho nông dân trong xã để canh tác dưới hình thức thuê khoán.

Màu xanh hôm nay của ngọn núi là những loại hoa màu, mà phần lớn là bí đỏ, khoai lang, dong riềng. Với cộng đồng người Jrai đang sinh sống, quần tụ dưới chân núi, Chư Đăng Ya giống như nóc nhà, như người mẹ che chở và nuôi dưỡng cuộc sống của họ từng ngày.

Điều đặc biệt, so với những nơi khác ở Gia Lai, nhiệt độ ở Chư Đăng Ya luôn cao hơn 1-2 độ do đất bazan núi lửa đã trải qua nhiều ngày khô hạn và bị “nướng cháy” dưới nền nhiệt độ xấp xỉ 40 độ. Và kỳ lạ hơn cả, cũng vào mùa khô khắc nghiệt, ngay trên miệng ngọn núi này sự sống vẫn đang sinh sôi hằng ngày.

Đã từ hàng triệu năm, miệng núi lửa này không hề có nước và không ai mang nước lên đây được, đồng nghĩa với các loại cây trồng ở đây không được tưới tắm từ lúc gieo trồng cho đến khi thu hoạch. Tất cả chỉ trông mong vào những cơn mưa hiếm hoi hoặc của khí trời và sương đêm.

Lang thang trên đỉnh Chư Đăng Ya, du khách còn dễ dàng bắt gặp những viên đá nham thạch của núi lửa vương vãi trên những luống khoai nhắc nhớ một thời khắc nghiệt. Những viên đá từng là chứng tích một thời lịch sử, giờ đây đã quen thuộc trong mắt người nông dân đang canh tác hằng ngày trên núi.

Và những ai từng chinh phục đỉnh Chư Đăng Ya hẳn sẽ thấy chạnh lòng với câu chuyện quảng bá du lịch của nơi giàu tiềm năng này.

Chợt nghĩ với Chư Đăng Ya hay đỉnh Hàm Rồng và danh thắng Biển Hồ - những dấu tích núi lửa điển hình còn sót lại trên cao nguyên Pleiku, việc tổ chức một tour du lịch leo núi lửa thưởng ngoạn hoa dã quỳ hẳn sẽ đem đến một luồng gió mới, đầy cuốn hút với bước chân phiêu du, thích khám phá những điều mới lạ, độc đáo của du khách trong và ngoài nước?

Thảm hoa dã quỳ uốn lượn trên miệng núi lửa Chư Đăng Ya - Ảnh: Tiến Thành

Đường hoa dã quỳ dẫn đến núi lửa Chư Đăng Ya - Ảnh: Nguyễn Công Thành

Vui đùa dưới chân núi lửa - Ảnh: Tiến Thành

Đất đai màu mỡ dưới chân núi lửa - Ảnh: Tiến Thành

Hoa dã quỳ khoe sắc - Ảnh: Tiến Thành

Những ruộng với hàng rào hoa dã quỳ nở vàng rực dưới chân núi lửa - Ảnh: Tiến Thành

Mẹ và con người Jrai đi dạo trên đường hoa dã quỳ - Ảnh: Tiến Thành

Nhà văn hóa ở thôn Plơi IaGri dưới chân núi lửa Chư Đăng Ya - Ảnh: Nguyễn Công Thành