Du khách nước ngoài mua sắm về đêm ở chợ Bến Thành - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Không phải trùng hợp mà nhiều du khách từ các quốc gia có khí hậu lạnh lại chọn khu vực miền Nam Việt Nam làm điểm đến nghỉ dưỡng của họ. Các nước lạnh thường không có đời sống ban đêm, hoặc nếu có thì cũng không sôi động bằng.

TP.HCM có đời sống sôi động ban đêm

Ví dụ như New Zealand, một đất nước có khí hậu lạnh, hầu hết các doanh nghiệp bán lẻ đều đóng cửa trước 6 giờ tối, và người ta có rất ít chọn lựa về ăn uống cũng như các dịch vụ giải trí ban đêm. 

Còn ở Úc, cuộc sống về đêm chỉ tập trung trong hai ngày mỗi tuần. Thứ sáu và thứ bảy là hai đêm mà nhiều người thường chọn để ra ngoài và giao tiếp xã hội. Những buổi tối khác trong tuần, cụ thể là từ chủ nhật đến thứ ba, nhiều thị trấn và thành phố gần như đóng cửa vào buổi tối, chỉ một ít cơ sở kinh doanh mở cửa sau 6 giờ tối.

Trong khi đó, TP.HCM là một trong những nơi có văn hóa đêm tuyệt vời nhất thế giới, như một thành phố không ngủ. Du khách đến Việt Nam luôn ngạc nhiên trước những lựa chọn về đêm, từ không gian vui chơi cho gia đình và thanh thiếu niên ở phố đi bộ Nguyễn Huệ, đến quán cà phê, nhà hàng các loại, rồi các quán bar, câu lạc bộ đêm... luôn luôn có hoạt động để người ta tham gia khi trời tối, cả 7 đêm/tuần.

Tôi nghĩ rằng chính quyền TP.HCM đã làm rất tốt việc biến nơi này thành một tổ hợp các hoạt động phục vụ nhu cầu đa dạng từ các gia đình đến những người thích tiệc tùng. Họ biến phố đi bộ Nguyễn Huệ thành nơi để các gia đình đến và thưởng thức Sài Gòn về đêm, trong khi đó cũng phát triển Bùi Viện thành khu vực cho những người thích tiệc tùng rôm rả. 

Không chỉ khu vực trung tâm thành phố mà nhiều khu vực khác cũng có hoạt động cho các gia đình và người trẻ, các cơ sở kinh doanh cũng mở cửa trễ, mang đến nhiều lựa chọn cho khách hàng ở mọi lứa tuổi.

Tất nhiên, thu nhập và sự phát triển kinh tế là những lợi ích mà một nền kinh tế ban đêm năng động có thể mang lại. Nhiều cơ hội việc làm mở ra hơn, đặc biệt là cho những người không thể xin việc văn phòng vì không có bằng cấp... Các cơ sở kinh doanh cũng sẽ đạt được năng suất cao hơn vì họ có thời gian mở cửa lâu hơn, gần như 24 tiếng/ngày.

Lo ngại tệ nạn

Tuy nhiên, đời sống về đêm cũng đem đến nhiều khía cạnh không mong muốn. Ở hầu hết các thành phố trên thế giới, rượu và ma túy thường liên quan đến các hoạt động về đêm. Ví dụ, khu vực Bùi Viện từ lâu đã nổi tiếng là một nơi nguy hiểm. 

Quả thật, lúc còn kinh doanh một cơ sở ở đó, tôi từng chứng kiến những cuộc xung đột vào sáng sớm, rồi còn mại dâm, tội phạm, ăn xin... Những vấn đề này cũng tồn tại ở những khu phố tương tự ở nhiều thành phố du lịch trên thế giới.

Cá nhân tôi từng có một cơ sở kinh doanh ở khu vực Bùi Viện nhiều năm trước, tôi phát mệt vì những cảnh say xỉn và lạm dụng ma túy trên đường phố. Mức độ bạo lực vào đêm khuya là đáng kinh ngạc. 

Hàng chục năm qua, Bùi Viện đã nổi tiếng là "khu Tây balô". Hầu hết các vụ bạo lực do say xỉn xuất phát từ những người nước ngoài mất kiểm soát, những người nghĩ rằng không cần phải tuân theo bất kỳ quy tắc nào vì họ không ở nước mình.

Tuy nhiên, tôi vẫn luôn nói Bùi Viện không đại diện cho thành phố hoặc đất nước tuyệt vời này. Sống ở Việt Nam nhiều năm nay, cá nhân tôi gần đây không thích khu Bùi Viện. 

Tôi thích trải nghiệm cuộc sống về đêm Sài Gòn tại các nhà hàng quanh khu Nguyễn Huệ hơn, ở đó tôi có thể thưởng thức được những món ăn ngon, thư giãn với những cuộc trò chuyện thú vị, tận hưởng những điệu nhạc dễ chịu và không bị những người nước ngoài quá khích làm phiền.

An toàn là mối quan tâm số một đối với hầu hết mọi người khi ra ngoài vào ban đêm. Đảm bảo được điều này sẽ là động lực tuyệt vời để kích thích các hoạt động về đêm, cũng như thu hút người tham gia. Nếu người ta biết ở đó an toàn vào buổi tối, như ở khu vực Nguyễn Huệ chẳng hạn, họ sẽ thích đến.

TTO - Trước khi Việt Nam muốn phát triển kinh tế ban đêm, cần xem xét nới những chỗ đang bị 'siết' cho phù hợp.