* Ngày 24-11-2017: Cơ chế đặc thù cho phát triển TP.HCM đã được Quốc hội thống nhất thông qua với nhiều nội dung lớn như: quản lý đất đai, đầu tư, tài chính, ngân sách, cơ chế ủy quyền giữa các cấp…

* Ngày 15-1-2018: Nghị quyết 54 về thí điểm cơ chế đặc thù cho TP.HCM chính thức có hiệu lực

Linh hoạt điều chỉnh vốn vay ODA

Liên quan việc chậm giải ngân vốn đầu tư công, ông Nguyễn Hoàng Hải, cục phó Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính), cho rằng không có chuyện chậm trễ giải ngân chậm vốn ODA, vốn vay ưu đãi.

Theo ông Hải, Luật ngân sách nhà nước quy định từ năm 2016 trở đi, mọi khoản giải ngân phải theo đúng dự toán Quốc hội giao. Không thể có cơ chế chuyển vốn giải ngân chậm của địa phương này sang địa phương khác, bộ này sang bộ khác.

Dự án này giải ngân chậm, dự án khác đói vốn nhưng điều chỉnh vốn là không thể.

Do đó, Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo nghị định hướng dẫn một số điều của Luật quản lý nợ công sẽ có hiệu lực từ ngày 1-7.

Hướng xây dựng có tính đến giải quyết vướng mắc trong triển khai dự án, vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi, nhất là việc làm sao linh hoạt điều chỉnh vốn ODA, vốn vay ưu đãi để làm sao cho giải ngân và sử dụng vốn hiệu quả nhất.

Hai bộ ủng hộ TP.HCM tự chủ

Kiểm tra thi công bên trong đường hầm metro từ nhà ga Ba Son về ga Nhà hát TP - Ảnh: HỮU KHOA

Trao đổi với Tuổi Trẻ chiều 14-6, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết bộ đồng ý với kiến nghị của TP.HCM về việc cần nghiên cứu cơ chế chính sách đặc thù để phân cấp, phân quyền cho địa phương trong việc quyết định phê duyệt các dự án metro.

"Bởi theo quy định của Luật xây dựng và các nghị định hướng dẫn, Bộ GTVT là cơ quan chuyên môn thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật của dự án đường sắt đô thị và một số dự án giao thông khác" - ông Đông nói.

Tuy nhiên, trước đây TP.HCM đã báo cáo Thủ tướng, cho phép địa phương được quyết định phê duyệt các dự án metro. "Hồi đó, cả bộ lẫn UBND TP.HCM đều thống nhất báo cáo Thủ tướng giao TP.HCM và Thủ tướng cũng đã đồng ý về chủ trương này.

Về nguyên tắc, Bộ GTVT ủng hộ đề nghị về phân cấp phân quyền, nhưng thẩm quyền quyết định không phải của bộ. Để thực hiện chủ trương này cần phải rà lại các văn bản quy phạm pháp luật, xem vướng chỗ nào để cấp có thẩm quyền quyết định.

Như vậy, Chính phủ phải trình Quốc hội sửa một số luật liên quan như Luật đầu tư công, Luật xây dựng... và các nghị định liên quan để triển khai" - ông Đông lý giải.

Theo ông Đông: việc TP.HCM gửi Bộ GTVT báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện chiến lược phát triển GTVT đường sắt Việt Nam, trong đó có kèm theo những kiến nghị nói trên là theo yêu cầu của Ban Kinh tế trung ương. Đồng thời, đây cũng là dịp tổng hợp để báo cáo lên Chính phủ.

Trong khi đó, theo ông Lê Tuấn Anh - vụ phó Vụ Đầu tư (Bộ Tài chính), một trong những nguyên nhân khiến một loạt dự án lớn, trong đó có dự án metro TP.HCM, chậm tiến độ, đội vốn là do cơ quan bố trí vốn không bố trí đủ vốn, kịp thời theo tiến độ thực hiện.

Để đẩy nhanh tiến độ, ông Anh cho rằng nên trao quyền cho địa phương tự chủ trong việc thực hiện dự án metro. Bởi TP.HCM đã có nghị định cơ chế đặc thù rồi nên có thể tự chủ trong việc này.

Theo Bộ Tài chính, cơ chế đặc thù cho phép mức dư nợ vay của TP.HCM tăng thêm so với trước đây 20%, tức là TP.HCM được vay tối đa 90% số thu ngân sách TP.HCM được hưởng.

Việc tăng mức giới hạn dư nợ vay bảo đảm cho TP.HCM có thể vay lại từ nguồn Chính phủ vay ngoài nước để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, đặc biệt là các dự án lớn.

Với mức tăng trên, theo dự toán năm 2018, dư nợ vay tối đa của TP.HCM vào khoảng 70.000 tỉ đồng, tăng 15.700 tỉ đồng.

TUẤN PHÙNG - LÊ THANH