Nhiều chuyên gia đã khuyến cáo như vậy khi cho rằng với mức tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) quý 1-2023 của TP.HCM chỉ đạt 0,7% so với cùng kỳ năm trước sẽ gây nhiều áp lực cho TP trong những quý sắp tới nếu muốn đạt được mục tiêu tăng trưởng 7,5 - 8% cho cả năm.

Nhiều áp lực với các quý tiếp theo

TS Trương Minh Huy Vũ, phó viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, cho rằng tăng trưởng của TP thấp do nhiều nguyên nhân như sự đứt gãy chuỗi cung ứng xuất phát từ chiến sự Nga - Ukraine, lạm phát toàn cầu do chính sách tiền tệ của Mỹ và giá dầu tăng.

Trong tháng 3-2023 phát sinh sự kiện sự sụp đổ liên tiếp các ngân hàng lớn của Mỹ. Mặt khác, việc áp dụng chính sách thắt chặt tiền tệ, kiểm soát các hoạt động đầu cơ, phát hành trái phiếu thời gian qua cũng tạo ra khó khăn chung cho cả nước.

Dự báo tình hình tăng trưởng quý 2-2023 của TP, ông Vũ cho rằng có khả năng cũng tiếp tục đứng ở mức thấp. Do đó, TP.HCM phải nỗ lực để kinh tế không rơi vào suy thoái lấy lại đà tăng trưởng từ quý 3-2023.

"Kịch bản tăng trưởng quý 3 và 4 của TP phải đạt từ 13% trở lên để đạt được mục tiêu tăng trưởng 7,5 - 8% trong 2023. Nếu không, khả năng đạt tăng trưởng 7,5% sẽ khó khả thi. Do vậy, áp lực dồn vào quý 3 để hoàn thành nhiệm vụ", ông Vũ nhận định.

Trong khi đó, chuyên gia kinh tế Nguyễn Hoàng Dũng cho rằng ngoài những nguyên nhân khách quan, TP.HCM cũng cần nhìn rõ các hạn chế, điểm nghẽn trong nội tại nền kinh tế TP.

Trong đó TP là nơi tập trung đa thành phần, đa ngành nghề nên chuyển động cả hệ thống sau hai năm đại dịch rất khó khăn. Các chính sách, gói hỗ trợ trong và sau đại dịch chưa có hiệu quả, chưa đạt như kỳ vọng và chưa đủ sức kết nối để nền kinh tế lớn như TP.HCM chuyển động.

"Các công trình đầu tư hạ tầng để chuyển dịch kinh tế, làm cho GRDP tăng lên còn dang dở, đầu tư công chưa giải phóng hết và đột phá thể chế còn đang xây dựng", ông Dũng nói và cho rằng sự kết nối các nguồn lực chưa hiệu quả, dù ở TP.HCM có rất nhiều người dân có nhiều tiền nhưng chưa có cơ chế kêu gọi, mời gọi để họ hứng thú đóng góp.

Đặc biệt, tinh thần đổi mới, sáng tạo chỉ mới kêu gọi nên chuyển biến chậm.

"Điều đáng chú ý, thời gian gần đây có sự lúng túng, khựng lại của một bộ phận cán bộ, công chức trong thực thi công vụ, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp. Một số cơ quan không dám thúc đẩy, không chủ động giải quyết công việc.

Chính quyền lãnh đạo sở, ngành rụt rè làm cho cả hệ thống kinh tế chung gặp nhiều điểm nghẽn, thậm chí nhiều chỗ tê liệt, cầm chừng", ông Dũng nói.

Cần gỡ nghẽn thủ tục, thúc đầu tư công

Theo ông Vũ, động lực tăng trưởng của TP sắp tới là kích đầu tư và tiêu dùng, trong đó có đầu tư công, đầu tư, tiêu dùng xã hội. Trong đó động lực chính yếu là đầu tư, đặc biệt đầu tư công. TP cần gắn kỷ luật, khen thưởng với tiến độ giải ngân đầu tư công.

Tập trung đẩy nhanh các dự án FDI, đặc biệt các dự án trong các khu công nghiệp, khu chế xuất. Tập trung kích cầu tiêu dùng nội địa và xuất khẩu, cũng như kích cầu đầu tư xã hội từ nguồn kiều hối về TP.

Mặt khác trong quý 2 và 3, để giữ GRDP cần tập trung các giải pháp cho thương mại dịch vụ. Muốn vậy TP (có thể với sự tiếp sức của Trung ương) cần gỡ các vướng mắc về thiếu vốn, thiếu dòng tiền của các doanh nghiệp hoạt động trong các ngành dịch vụ.

"TP cũng cần thúc đẩy mạnh mẽ mua sắm công, tập trung xây dựng các chương trình, đề án đầu tư vào hạ tầng dịch vụ TP. Cùng với đó thúc đẩy các sự kiện, lễ hội, hội chợ và tận dụng các khu trung tâm, khu triển lãm, khu đất đẹp nhất của TP để thực hiện", ông Vũ kiến nghị.

TS Lê Hoàng Anh, Viện Nghiên cứu khoa học và công nghệ ngân hàng, cho rằng trong những năm gần đây, tăng trưởng kinh tế của TP được dẫn dắt bởi khu vực ngành công nghiệp - xây dựng. Tuy nhiên đến cuối năm 2022 và đầu năm 2023, tăng trưởng hai khu vực này giảm sút.

Dự báo quý 2-2023, các khu vực này có thể giảm mạnh hơn, trong khi khu vực thương mại - dịch vụ ngày càng đóng góp nhiều cho tăng trưởng GRDP của TP. "Do đó TP có thể tận dụng xu hướng này để tạo sự tăng trưởng ở khu vực kinh doanh - dịch vụ, từ đó thúc đẩy tăng trưởng chung cho toàn nền kinh tế", ông Anh gợi ý.

Trong khi đó, theo ông Dũng, TP phải lắng nghe tiếng nói doanh nghiệp để cùng tháo mở các van tắc nghẽn trong sản xuất, tiêu thụ. Rà soát lại hệ thống đạo đức công vụ, bám sát, chỉ đạo sâu và theo dõi việc tháo gỡ, giải quyết hồ sơ của các sở, ngành đối với doanh nghiệp và người dân.

Đặc biệt cần có chính sách khơi thông, cung cấp các nguồn lực tạo GRDP như tăng khối lượng vốn, đẩy nhanh và giao chỉ tiêu giải ngân vốn đầu tư công.

"Về lâu dài TP phải có hệ thống giải pháp mạnh để khơi gợi, khai thác được nguồn lực địa phương, kích thích cho doanh nghiệp và người dân chịu đầu tư, sáng tạo, đổi mới và kết nối chuỗi kinh doanh với khu vực, thế giới. Đồng thời, có cơ chế khai thác những nguồn lực tích cực của đội ngũ chuyên gia", ông Dũng kiến nghị.

* Ông Lê Gia Phong (cục trưởng Cục Thống kê Hải Phòng):

Công nghiệp - xây dựng đóng góp hơn 50% GRDP

Trong bối cảnh kinh tế thế giới diễn biến phức tạp, tác động tiêu cực đến sự phục hồi kinh tế toàn cầu và Việt Nam, trong quý 1-2023 Hải Phòng vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng 9,65% so với cùng kỳ năm trước, nhờ sự đóng góp của hai khu vực: công nghiệp - xây dựng (chiếm tỉ trọng gần 50%) và khu vực dịch vụ (chiếm khoảng 37%).

Ngoài hàng loạt dự án FDI, dự án vốn đầu tư tư nhân quy mô lớn như dự án của LG, Pegatron Việt Nam, Vingroup... những năm gần đây, việc ô tô điện Vinfast có sản phẩm xuất khẩu đi Mỹ là động lực tăng trưởng mới trong khu vực công nghiệp - xây dựng của Hải Phòng trong quý 1-2023.

Với việc mở cửa sau dịch Covid-19, khu vực dịch vụ du lịch, lưu trú ăn uống, bán lẻ hàng hóa và một số dịch vụ khác đã phục hồi nhanh, đóng góp thêm nhiều cho GRDP của địa phương.

BẢO NGỌC

TP.HCM đặt kỳ vọng tăng trưởng 7,5-8% năm 2023

Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cho biết thành phố đặt các mục tiêu cho năm mới như tốc độ GRDP từ 7,5 - 8%, tiếp tục là đầu tàu kinh tế của cả nước. Ông hy vọng các cơ quan ngoại giao, tổ chức nước ngoài tiếp tục hỗ trợ thành phố.