Huyền thoại Muhammad Ali thời đỉnh cao. Ông vừa qua đời ngày 3-6 - Ảnh tư liệu

Hầu hết các tác phẩm hay nhất về võ sĩ quyền anh đều được Hollywood dựa theo nhân vật có thật. Và nhiều tài tử cũng trở nên nổi tiếng hơn khi nhận được những vai diễn khốc liệt này: khi hào quang sáng chói, khi tận cùng tăm tối. 

Robert De Niro trong Raging Bull (1980)

Raging Bull lọt top Viện phim Mỹ và mang về cho Robert De Niro giải Oscar Nam chính - Ảnh: United Artists

Jake LaMotta là một trong những võ sĩ quyền anh kì lạ nhất trong lịch sử đấm bốc. Từ người con phố Bronx đầy tội lỗi, đến tay chơi bị chèn ép trên sàn đấu, LaMotta đã có lúc mất tất cả: tình cảm vợ chồng, tình nghĩa anh em, con đường sự nghiệp…

Raging Bull phô diễn được tài năng của tài tử De Niro, từ sự phẫn nộ với thời cuộc, bất mãn với xã hội, những cơn ghen tuông ngờ vực người thân, đến ngọn lửa nung nấu trong mỗi trận quyết đấu, bằng những cú knock-out hạ thủ.

Chính De Niro đã thuyết phục đạo diễn Martin Scorsese thực hiện bộ phim này khi Scorsese còn nằm trên giường bệnh và chẳng mặn mà với phim thể thao. Cuối cùng họ mang đến một phim đấm bốc được quay hình đen trắng, các góc máy không giống ai (camera đưa lên sàn đấu theo từng cú đánh của diễn viên) tạo cảm giác ác liệt.

Denzel Washington trong The Hurricane (1999)

Cảnh trong phim The Hurricane - Ảnh: UNIVERSAL STUDIO

Ngay từ khi bước chân lên võ đài, kể cả lúc ở đỉnh vinh quang, Rubin "The Hurricane" Carter luôn bị kỳ thị vì màu da. Tột cùng của nạn phân biệt chủng tộc là lời cáo cuộc anh ra tay sát hại ba người trong một quán bar ở New Jersey.

Carter mất gần 20 năm mới được phóng thích, tuy nhiên với hồ sơ thiếu trong sạch (từng phạm tội sử dụng vũ khí ở tuổi vị thành niên), những sự hồ nghi vẫn dành cho anh. 

Bất chấp tranh cãi xoay quanh sự thật liệu Rubin "The Hurricane" Carter có thật sự vô tội, Denzel Washington đủ can đảm bỏ qua những chi tiết đó để thể hiện xuất sắc hình tượng võ sĩ phức tạp nhất mọi thời đại.

Các tờ báo lớn gồm thời báo New York và Chicago Sun hết lời ca ngợi phần diễn xuất của Washington. Anh cũng bất ngờ đoạt giải Ảnh đế tại LHP Quốc tế Berlin, một giải Quả cầu vàng và một đề cử Oscar.

Will Smith trong Ali (2001)

Tài tử Will Smith bên cạnh Muhammed Ali thời điểm quay phim Ali - Ảnh: Getty

Như nhiều tác phẩm có các tầng ý nghĩa, dự án Ali được nhà sản xuất Jon Peters ấp ủ suốt bẩy năm cùng nhà biên kịch Gregory Allen Howard. Họ dự định mang đến cuốn phim tiểu sử có bề dầy trải dài gần 30 năm về Muhammad Ali.

Tuy nhiên, khi kịch bản cuối cùng được duyệt, bộ phim gói ghém những xung đột quan trọng nhất về sự nghiệp đấm bốc của Ali, cũng như quan điểm chiến tranh và các tranh cãi quanh tín ngưỡng tôn giáo đạo Hồi.

Để thuyết phục khán giả, tài tử Will Smith vừa tăng cân vừa tập thể lực bẩy tiếng một ngày, vừa bỏ một năm nghiên cứu thói quen sinh hoạt, phong cách sống cũng như điệu bộ của huyền thoại quyền anh.

Will Smith trong vai Muhammad Ali

Bộ phim có kinh phí đầu tư rất lớn (107 triệu USD) nhưng chỉ thu về 87,7 triệu USD phần lớn do khán giả không thể kiên nhẫn ngồi trong rạp hai tiếng rưỡi. Tuy nhiên nỗ lực của Smith đã được Viện hàn lâm điện ảnh Hoa kỳ nhìn nhận.

Nhiều người nói nếu đối thủ của Will Smith năm đó không phải là Denzel Washington - một ngôi sao da màu quá nổi tiếng, thì có lẽ Smith đã chạm tay đến phần thưởng giá trị.

Russell Crowe trong Cinderella Man (2005)

Russell Crowe trong Ciderella Man - Ảnh: Miramax Films

Nếu Jake LaMotta, Rocky… chiến đấu vì số phận thì James J. Braddock - một võ sĩ nổi tiếng những năm 30 thế kỷ trước - chiến đấu vì nguồn thực phẩm dùng để nuôi dưỡng gia đình mình.

Sự nghèo khổ đã mang Braddock đến với nghề, nhưng khác với niềm kiêu hãnh, tự hào của các quyền thủ huyền thoại, Braddock chỉ đơn giản đấm bốc để lo cho tương lai vợ con.

Tư tưởng ấy được thể hiện rõ qua tựa phim Cinderella Man và nét diễn trau chuốt của Russell Crowe - người đã giành vai diễn trước Matt Damon, Ben Affleck…

Những cảnh quay nguy hiểm có diễn viên đóng thế thực hiện nhưng Crowe vẫn gặp thương chấn, gãy răng… suốt quá trình ghi hình những phần quay cận. Và có lẽ vì Ron Howard xây dựng nội dung hơi lâm li nên khán giả dễ cảm vai diễn của Russell Crowe hơn các nhà phê bình.

Mark Wahlberg trong The Fighter (2010)

Mark Wahlberg giữ đúng nguyên bản nhân vật vì lời hứa với Micky Ward - Ảnh: PARAMOUNT PICTURES

Như hai tác phẩm Ali hay Raging Bull, những người đàn ông thành công không thể thiếu… đàn bà và… một người trợ thủ đắc lực khác.

Nếu như huyền thoại Ali được khám phá và bảo trợ truyền thông từ nhà báo lừng danh Howard Cosell, thì Jake LaMotta trong Raging Bull và Micky Ward trong The Fighter đều vực dậy tinh thần nhờ tình máu mủ, ruột thịt.

Anh họ Ward - Dicky Eklund cũng là võ sĩ nhưng đã về hưu. Họ như những thanh niên ở phố lao động Lowell khác, khi suy thoái kinh tế diễn ra, các xưởng và nhà máy đóng cửa, cách giải thoát cái nghèo duy nhất là đấm bốc.

Khi Ward bước lên vị trí số một cũng là lúc anh trai anh lao vào ma túy. Những cuộc chiến ngầm ẩn sâu trong gia đình họ đã phần nào cản trở bước chân tiến lên của Ward. Eklund một mặt là vật cản, mặt khác cũng là điểm tựa để Ward vượt qua, thay đổi cái nhìn gia đình dành cho nghề.

Mark Wahlberg nhận được vai diễn một phần nhờ có gia cảnh khá giống Micky Ward: xuất thân từ tầng lớp lao động, trong gia đình có tám người con. Wahlberg và Ward thân thiết đến nỗi cựu võ sĩ thường xuyên đến trường quay để củng cố tinh thần cho nam tài tử 45 tuổi. 

Đa số Wahlberg tự đóng các cảnh thi đấu mà không nhờ đến diễn viên thế vai. Anh thuê cả thầy riêng để tập boxing cho giống hệt Micky Ward.