Ảnh do ngư dân Philippines Renato Etac chụp ngày 17-2-2015 cho thấy tàu hải cảnh Trung Quốc tiếp cận tàu cá Philippines tại khu vực gần bãi cạn Scarborough - Ảnh: AFP

Theo báo Inquirer của Philippines, Tổng thống Duterte có “cảm giác tốt” là Philippines và Trung Quốc sẽ “ổn” miễn là Philippines đừng làm áp lực chuyện bãi cạn Scarborough với Trung Quốc.

“Chúng ta không thắng được đâu”, ông Duterte tuyên bố trong buổi gặp gỡ người dân tỉnh Basilan hôm 10-10, ám chỉ việc tranh chấp bãi cạn Scarborough mà Trung Quốc chiếm từ Philippines vào năm 2012.

Tuy nói sẽ không đề cập đến tranh chấp bãi cạn Scarborough trong chuyến thăm sắp tới, theo báo The Philstar, Tổng thống Philippines hứa sẽ nói chuyện với chính quyền trung Quốc về việc cho phép ngư dân Philippines đánh bắt trong khu vực này.

Tháng trước, Hội đồng an ninh quốc gia Philippines báo cáo về việc các tàu hải cảnh Trung Quốc đã tấn công các tàu cá Philippines tại khu vực bãi cạn Scarborough, bất chấp lời kêu gọi cho tàu cá Philippines vào khu vực của ông Duterte.

Tháng 7 vừa qua, trong phán quyết của Tòa trọng tài thường trực ở The Hague về vụ Philippines kiện đường lưỡi bò của Trung Quốc, tuy không đề cập chủ quyền bãi cạn Scarborough, nhưng Tòa trọng tài cho rằng Trung Quốc đã vi phạm nghĩa vụ tôn trọng quyền đánh bắt cá của Philippnes ở khu vực này bằng việc ngăn không cho tàu cá vào từ năm 2012.

Chủ trương "tiếp cận mềm" của Tổng thống Duterte cũng được Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Perfecto Yasay phản ánh gần đây rằng nước này sẽ dùng “chính sách ngoại giao thầm lặng” để giải quyết vấn đề này.

Trong khi đó, Tổng thống Duterte cũng nhiều lần nhắc đi nhắc lại rằng ông sẽ không đi đến một cuộc chiến với Trung Quốc vì điều đó sẽ chỉ dẫn đến thảm sát cho quân đội Philippines mà thôi.

“Tôi sẽ đến Trung Quốc. Chúng ta và họ cũng còn ổn. Đừng đào sâu vào chuyện bãi cạn Scarborough lúc này. Chúng ta không thể giải quyết vấn đề kể cả khi chúng ta tức giận đi chăng nữa”, Tổng thống Duterte phát biểu.

Ngoài ra, ông Duterte cũng bày tỏ lạc quan về việc đối thoại với chính quyền Trung Quốc, đề cập đến chuyện Philippines được phép xuất khẩu chuối và dứa (thơm) đến Trung Quốc.

“Tôi nghĩ rằng họ rất muốn giúp chúng ta”, tổng thống Philippines nói với người dân.

Theo kế hoạch, Tổng thống Duterte sẽ có chuyến thăm chính thức Trung Quốc từ ngày 18 đến 21-10 nhằm tăng cường quan hệ giữa Manila và Bắc kinh, vốn đã trở nên căng thẳng từ sau quyết định kiện tụng của Philippines ra tòa quốc tế.

Chuyến thăm bốn ngày được xem là nỗ lực của ông Duterte nhằm tìm cách mở rộng quan hệ mới với Trung Quốc và Nga, trong lúc quan hệ lâu năm với Mỹ đang trục trặc vì cuộc chiến chống ma túy đẫm máu do ông Duterte chủ xướng, theo báo The Philstar.