Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte - Ảnh: Reuters

Tổng thống Rodrigo Duterte cũng nhấn mạnh sẽ không từ bỏ tuyên bố chủ quyền của mình cũng như bỏ qua phán quyết hồi tháng 7-2016 của tòa trọng tài The Hague, theo đó bác bỏ tuyên bố chủ quyền phi lý của Bắc Kinh trên Biển Đông.

Ông cho biết đã nghe về các lo ngại trong nước rằng các chính sách của ông nhằm siết chặt quan hệ với Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến chủ quyền hàng hải quốc gia, nhưng không khẳng định chuyện đó "sẽ không bao giờ xảy ra".

Dù Trung Quốc khăng khăng tuyên bố không thừa nhận phán quyết của tòa trọng tài quốc tế, nhưng ông Duterte khẳng định ông sẽ nói về chuyện đó trong chuyến thăm Bắc Kinh sắp tới. “Chúng tôi sẽ nói chuyện... và vạch ra các ranh giới lãnh thổ của chúng tôi, đặc biệt là các vùng đặc quyền kinh tế” - ông Duterte cho biết.

“Tôi sẽ không mặc cả chỗ nào hết, chúng ta sẽ tiếp tục khẳng định nó là của chúng ta, phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế phải được tuân thủ” - hãng tin Reuters dẫn lời ông Duterte tuyên bố trong cuộc họp báo ở Davao ngày 16-10.

Trước đó, thông qua người phát ngôn Ernesto Abella, tổng thống Philippines cũng tuyên bố ông sẽ không ký bất kỳ thỏa thuận nào với Trung Quốc có thể làm tổn hại đến lợi ích quốc gia ở Biển Đông.

Có mặt tại Bắc Kinh từ ngày 19 đến 21-10, ông Duterte dự kiến sẽ gặp các lãnh đạo cấp cao của Trung Quốc như chủ tịch Tập Cận Bình và thủ tướng Lý Khắc Cường và ký kết hàng loạt thỏa thuận hợp tác trong nhiều lĩnh vực.

Giới lãnh đạo tòa án Philippines cũng đã cảnh báo ông Duterte về vấn đề chủ quyền. Báo Filipino Times ngày 16-10 dẫn lời Phó Chánh án Tòa án Tối cao Antonio Carpio nói rằng tổng thống có thể bị luận tội nếu đánh mất chủ quyền bãi cạn Scarborough vào tay Trung Quốc.

“Nếu ông Duterte nhường chủ quyền, đó sẽ là sự vi phạm Hiến pháp, một căn cứ để luận tội. Một khi Duterte đã nhượng bộ, chúng ta không bao giờ có thể lấy lại được chủ quyền bởi Trung Quốc sẽ không đời nào trả lại” - ông Carpio cảnh báo trong một buổi nói chuyện với các sinh viên và luật sư.

Ông Carpio cũng cho biết đã giải thích với Tổng thống về tình hình tranh chấp cũng như quan điểm của Philippines.

Không rõ những việc này có ảnh hưởng đến tuyên bố của ông Duterte hay không vì vài ngày trước, ông còn tuyên bố sẽ không đề cập vấn đề bãi cạn Scarborough tại Bắc Kinh vì "không thể đối đầu với Trung Quốc" và ông sẽ chỉ muốn bàn cách xin cho ngư dân Philippines được vào đó đánh cá!