Kỳ 1:

Phóng to

Xe chở bài thi di chuyển trên đường vào ban đêm - Ảnh: PA83 cung cấp

Phóng to

Hai sĩ quan PA83 Công an Nghệ An canh giữ thùng bài thi (phía sau) để sáng hôm sau bàn giao cho các trường - Ảnh: PA83 Nghệ An cung cấp

Mệt mỏi nhưng những cán bộ áp tải bài thi trên xe không ai dám ngủ vì... sợ tài xế ngủ gật. Thế là suốt đêm hôm ấy, trung tá Thân và thạc sĩ Nguyễn Thanh Mỹ phải thức trắng ngồi cạnh trò chuyện, kể những câu chuyện vui cho hai tài xế Nguyễn Văn Hợi và Lê Văn Thông thay nhau lái. “Thay tài, định chợp mắt một chút nhưng không tài nào chợp mắt được. Qua nhiều đoạn đường xấu, xe xóc văng cả thùng bài thi lên khiến cả xe thót tim. Căng nhất vẫn là vừa phải đảm bảo an toàn tuyệt đối, vừa phải kịp thời gian để giao bài thi” - tài xế Lê Văn Thông nhớ lại.

Mò mẫm đi trong mưa

Chiều hôm sau xe vào đến Bình Thuận trời đổ mưa như trút nước. “Đang nắng thì mưa rầm rầm liên tục đổ xuống - trung tá Thân nhớ lại - Đến Xuân Lộc (Đồng Nai), nước ngập gần nửa bánh xe, té vào hai thành xe. Cả đoàn thay nhau kiểm tra xem bài thi có ướt hay không rồi che chắn, khóa các cửa cẩn thận”. “Đùng” - một tiếng sét vang trời làm ai nấy đứng tim. “Chỉ sợ sét đánh cháy xe” - trung tá Thân lo lắng. Đang mò mẫm đi giữa vùng nước, mưa mù trời thì chuông điện thoại của thạc sĩ Nguyễn Thanh Mỹ reo lên: “Tới đâu rồi, tới đâu rồi? Các trường đã đến đủ cả để nhận bài” - đầu dây bên kia ông Nguyễn Quốc Cường - cán bộ phụ trách tuyển sinh cơ quan đại diện Bộ GD-ĐT tại TP.HCM - hỏi.

“An toàn là quan trọng nhất - trung tá Thân nói với thạc sĩ Mỹ - Cứ nói các trường chịu khó ngồi đợi chứ không vội được”. Mò mẫm, dò đường vì sợ xe sụp xuống hố ở những đoạn sạt lở, đến 20g xe chở bài thi cũng đến cơ quan đại diện Bộ GD-ĐT tại TP.HCM sau khoảng 30 giờ chạy liên tục. Lúc này đại diện các trường ở TP.HCM và một số tỉnh lân cận đang sốt ruột chờ nhận bài thi. Đến 22g vẫn còn hai trường chưa đến nhận. Ai nấy đều đói, mệt mỏi rã rời vì căng thẳng. Ai đó đưa ý kiến để hai thùng bài thi trong nhà khách cơ quan Bộ GD-ĐT tại TP.HCM và đi ăn, nhưng trung tá Thân cương quyết: “Không thể được, khi nào còn bài thi thì không thể rời mục tiêu...”.

Tối hôm ấy trung tá Cần và đại úy Trường ôm hai thùng bài thi còn lại vào phòng ngủ và cùng cán bộ nhà trường thay nhau canh gác. Sáng hôm sau, công việc bàn giao bài thi cho các trường mới hoàn tất.

Đặt bài thi “trên sự nguy hiểm tính mạng”

Trung tá Nguyễn Văn Thân cho biết đã xác định nhiệm vụ quan trọng nên luôn đặt bài thi lên trên sự nguy hiểm, kể cả tính mạng bản thân. “Lỡ có hỏa hoạn, cháy xe thì bằng mọi giá phải giữ an toàn cho tất cả bài thi, kể cả phải hi sinh. Bài thi là sự hi vọng, chờ đợi của bao nhiêu thí sinh, gia đình và liên quan đến vấn đề chính trị nữa”.

“Đó là một chuyến hàng đặc biệt quan trọng - đại tá Bùi Dương Tiến - trưởng phòng an ninh chính trị nội bộ (PA83), Công an tỉnh Nghệ An, nói - Xe chở bài thi là xe đặc chủng của ngành công an với biển số xanh, huy hiệu của ngành công an. Các chiến sĩ an ninh áp tải bài thi được trang bị vũ khí, có nghiệp vụ cao để đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển. Ngoài ra chúng tôi cũng phối hợp với các cơ quan công an tại địa phương nơi xe đi qua để cùng giải quyết khi xảy ra sự cố... Có thống nhất cao của ngành công an từ trung ương đến địa phương trong việc vận chuyển bài thi”.

Trong khi đó, với tâm lý “mất bài thi làm sao mà đền được”, TS Nguyễn Văn Bình - trưởng phòng đào tạo Trường ĐH Vinh - cho biết trước kỳ thi hội đồng họp nhiều lần và đưa ra nhiều phương án trong việc vận chuyển bài thi vào TP.HCM và ra Hà Nội. “Đi máy bay thời gian ngắn hơn nhưng phải gửi hàng, không nhìn thấy bài thi sợ thất lạc cũng không yên tâm - ông Bình tính toán - Đi tàu hỏa thì quá trình bốc dỡ lên xuống từ xe lên tàu rồi từ tàu xuống xe qua nhiều công đoạn cũng không yên tâm...”.

Theo TS Bình, hằng năm cụm thi Vinh tổ chức thi cho khoảng 100.000 thí sinh. Trong đó năm 2012 số thí sinh thi vào 47 trường ĐH ở Hà Nội là 35.573, còn thí sinh có nguyện vọng vào 28 trường ở TP.HCM là 12.718. “Riêng bài thi ở các trường tại TP.HCM, Hà Nội, sau khi thi xong sẽ phân loại, đóng gói theo trường, niêm phong rồi phối hợp với cơ quan an ninh vận chuyển bài thi ra Hà Nội, vào TP.HCM giao cho các trường ngay sau khi kết thúc môn thi cuối cùng. Trường hợp trường tự vận chuyển theo xe trường thì xe phải đảm bảo chất lượng tốt và có sĩ quan an ninh theo cùng” - ông Bình nói thêm.

Trong khi đó tại cụm thi Cần Thơ, TS Đỗ Văn Xê - phó hiệu trưởng Trường ĐH Cần Thơ - cho biết: “Bài thi đại học là kết quả, công sức của nhiều bộ phận từ Bộ GD-ĐT, các trường và hơn hết là thành quả, công sức của thí sinh và cả phụ huynh. Bài thi là thước đo, dựa vào đó để đánh giá thí sinh đậu hay rớt. Quá trình vận chuyển bài thi với mục đích cuối cùng là giữ cho bài thi nguyên vẹn, không bị thay đổi cho đến khi đến tay người chấm thi. Do đó quy trình bảo vệ bài thi rất nghiêm ngặt. Ngoài những phương án từ Bộ GD-ĐT, Bộ Công an, cụm thi Cần Thơ cũng bổ sung một số giải pháp cho phù hợp tình hình cụm thi...”.

________________

Khi chưa có cầu Cần Thơ, có năm cụm thi Cần Thơ đã thuê riêng chuyến phà 100 tấn đưa xe chở bài thi vượt sông Hậu.

Kỳ tới: Qua sông bằng chuyến phà riêng