Xinh đẹp, tài năng và sở hữu bảng thành tích "khủng", sau thời gian tu nghiệp ở Singapore, Tô Hà Linh (26 tuổi, ở Hà Nội) lựa chọn về Việt Nam khởi nghiệp và trở thành đồng sáng lập của start-up giáo dục công nghệ Outsider và Mạng lưới lãnh đạo trẻ Singapore - Việt Nam.

Độ tuổi vàng để thử sức

* Từng học chuyên văn, du học theo ngành marketing nhưng cuối cùng lại chọn khởi nghiệp ở lĩnh vực hoàn toàn mới mẻ: giáo dục công nghệ. Có ai từng nhận xét rằng bạn liều lĩnh chưa, nhất là việc khởi nghiệp ở độ tuổi còn khá trẻ?

- Từ bé tôi đã khá độc lập, tự chủ, thẳng thắn trong nêu quan điểm của mình. Học chuyên văn ở Trường THPT Amsterdam (Hà Nội), đa phần bạn bè lựa chọn du học ở Mỹ hoặc các nước châu Âu thì tôi lại quyết định du học tại Học viện Quản lý Singapore.

Ở Singapore, tôi phải đối mặt với nhiều khó khăn vì profile (hồ sơ) cá nhân không hoàn toàn nổi bật để "chiến đấu" trên thị trường việc làm. Rất khó để tôi kiếm được một chương trình đào tạo thực tập, chưa nói đến việc được nhà tuyển dụng để ý.

Do đó tôi phải vạch ra chiến lược mới: tham gia các cuộc thi khởi nghiệp Hackathon, cùng giải quyết các bài toán đang đặt ra của xã hội. Nhờ đó, tôi gầy dựng một profile đẹp hơn để chiếm ưu thế trong kỳ thực tập, tạo ấn tượng với nhà tuyển dụng.

Từ câu chuyện của bản thân, tôi và các đồng sáng lập chọn giải quyết bài toán trên nền tảng Outsider. 19 tuổi, tôi bắt đầu khởi nghiệp và tham gia gần 30 cuộc thi khác nhau. Năm 24 tuổi, tôi quay về Việt Nam giải quyết bài toán mới. Nếu ai đó cho rằng ở độ tuổi này khởi nghiệp còn quá sớm thì tôi lại nghĩ đó là độ tuổi vàng để người trẻ thử sức mình.

* Chắc hẳn hành trình khởi nghiệp của bạn "chẳng trải đầy hoa hồng"?

- Thực tế có đến hơn 90% start-up Việt thất bại trong những năm đầu khởi nghiệp. Tôi đã từng nằm trong con số hơn 90% và sau 2 năm gap year (tạm dừng việc học), tôi phải tốt nghiệp muộn hơn các bạn đồng trang lứa.

Khởi nghiệp chưa bao giờ là con đường dễ dàng. Tôi luôn tự nhủ bản thân rằng dù mệt nhưng đã chọn con đường này thì phải có trách nhiệm với nó. May mắn trong cái khổ, tôi lại thấy bản thân tiến bộ rất nhiều. Ngày nào tôi cũng học được điều mới mẻ, gặp gỡ những người thú vị.

* Có vẻ như sự lăn xả, chịu khổ đã giúp bạn chọn đúng đường, tìm được những người cùng chí hướng?

- May mắn bén duyên với các cuộc thi khởi nghiệp, ở đó tôi đã tìm được những người bạn cùng chí hướng, sẵn sàng đi cùng nhau trên hành trình khởi nghiệp.

Để khởi nghiệp, nếu có nguồn vốn, có người hướng dẫn là điều tốt nhất. Nhưng nếu phải xây dựng từ con số 0, một founder (người sáng lập) luôn phải chuẩn bị tâm thế cho các biến cố bất ngờ có thể xảy ra và giải quyết câu hỏi "Làm sao sống sót được qua giai đoạn đó?".

Làm việc, hẹn hò, yêu thương bản thân ra sao?

* Với lịch làm việc dày đặc, bạn sắp xếp thời gian như thế nào để mang lại hiệu quả nhất?

- Tôi không thể tính được một ngày làm việc bao nhiêu giờ mà tính theo từng đầu việc xử lý. Hằng tháng, tôi có lịch bay cố định sang Singapore để gặp gỡ đối tác và nhà đầu tư, còn lại họp trực tuyến mỗi ngày với đồng sáng lập ở các nước khác nhau để điều hành công việc.

Nhiều khi cũng quá tải nhưng dần dần tôi rèn thói quen, rèn tốc độ làm việc và giải quyết vấn đề. Công việc nào ưu tiên thì tôi sẽ xử lý trước hết, còn nếu không ưu tiên sẽ delay (trì hoãn) đến hạn cuối thì thôi!

* Còn thời gian dành cho tình yêu thì sao?

- Bây giờ thì tôi chưa có người yêu (cười). Nhưng tôi vẫn dành thời gian cho việc hẹn hò đấy nhé. Tuy nhiên cũng giống như trong công việc, điều gì cấp bách hơn thì mình xử lý. Vấn đề người yêu cũng cấp bách đấy, nhưng hiện tại tôi chưa giải quyết được nên đành tùy duyên thôi!

* Bạn có thần tượng ai không?

- Chắc chắn rồi, con gái ai cũng thần tượng bố. Ngày bé, vào mỗi tối tôi đều trò chuyện với bố và đến nay vẫn duy trì thói quen đó, bố sẽ kiên nhẫn lắng nghe con gái kể chuyện xảy ra trong ngày.

Sau này tôi hiểu được nỗi vất vả, bươn chải của bố để giúp tôi có được cơ hội du học, bước ra thế giới rộng lớn. Có lẽ tính cách chịu khó, chịu khổ của tôi phần nào được thừa hưởng gene của bố. Điều đó càng khiến tôi thương yêu và thần tượng bố hơn.

Máy hát từ rác thải điện tử của kiến trúc sư

Kiến trúc, thiết bị công nghệ và âm thanh là ba cái mê dẫn lối cho một kiến trúc sư vào con đường tái chế rác thải điện tử thành những chiếc máy hát độc và đẹp.