Chứng minh nhân dân (CMND), cà vẹt, bằng lái xe..., đủ loại giấy tờ tùy thân đang được mua bán công khai. Việc mua bán giấy tờ tùy thân tiềm ẩn nhiều rủi ro cho cả người dân và doanh nghiệp. Tại sao lại có tình trạng dễ mua, dễ bán như vậy?

Từ người dân...

Chị Linh Nguyễn (nhân viên công ty bất động sản, Q.1, TP.HCM) cho biết mình từng bị mất CMND, giấy tờ xe và cà vẹt xe. “Tôi không biết giấy tờ của tôi có bị ai nhặt được rồi đem đi bán không. Nếu lỡ có ai dùng giấy tờ của tôi để làm những việc phi pháp thì rất phiền”.

>> Chị Linh Nguyễn 

Bán giấy tờ tùy thân (CMND, cà vẹt, bằng lái xe) ở lề đường Hùng Vương (Q.5) và lề đường gần bến xe quận 8, TP.HCM - Ảnh: Ngọc Khải

Có cùng suy nghĩ này, anh Huỳnh Bảo (Q.Gò Vấp, TP.HCM) cũng cho rằng sẽ có những kẻ mua giấy tờ tùy thân giả để đi lừa đảo với các hình thức dễ nhận thấy như thuê xe, thuê phòng khách sạn, rút tiền ngân hàng…

>> Anh Huỳnh Bảo 

Bạn đọc Hứa Thành Đô cảm thán: "Thật nguy hiểm, sau này phải cẩn thận với giấy tờ mới được. Có chuyện thì thật sự rất phiền!".

Bạn đọc Hoàng Việt thẳng thắn đề nghị: "Giấy tờ này từ đâu mà có? Từ bọn cướp giật, móc túi của các khổ chủ. Rồi chúng lại bán công khai để tội phạm dùng vào những hành vi phi pháp. Đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc".

Luật sư Phạm Thanh Bình, giám đốc Công ty luật Bảo Ngọc, Đoàn luật sư TP Hà Nội, cho biết việc sử dụng, mua bán CMND của người khác sẽ gây khó cho các cơ quan chức năng và ảnh hưởng đến công tác đấu tranh, phát hiện tội phạm.

Luật sư Bình nói:

>> Luật sư Phạm Thanh Bình 

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, phó chủ tịch Hội Luật gia TP.HCM, cũng cho rằng việc mua bán giấy tờ tùy thân tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Ông Hậu nói:

>> Luật sư Nguyễn Văn Hậu

... Đến doanh nghiệp

Ông Nguyễn Văn Tuấn, giám đốc Công ty TNHH cho thuê xe tự lái Gia Đình Việt, cho biết có những người sử dụng giấy tờ giả đến thuê xe nhưng bị phát hiện và đã bỏ đi.

Ông Tuấn chia sẻ thêm những người sử dụng CMND giả ít khi nào nhớ được số CMND và những thông tin cơ bản như tên, tuổi trên chứng minh.

>> Ông Nguyễn Văn Tuấn 

Bán giấy tờ tùy thân (CMND, cà vẹt, bằng lái xe) ở lề đường Hùng Vương (Q.5) và lề đường gần bến xe quận 8, TP.HCM - Ảnh: Ngọc Khải

Ông Lê Tấn Hậu, giám đốc Công ty cho thuê xe tự lái Tấn An Gia, cho biết từng có trường hợp khách sử dụng giấy tờ giả để thuê xe sau đó làm lại giấy tờ giả cho chính chiếc xe đó rồi mang đi cầm cố. Công ty ông phải nhờ đến sự can thiệp của pháp luật.

>> Ông Lê Tấn Hậu 

Ông Hậu chia sẻ thêm có trường hợp những kẻ lừa đảo nhặt được một hộ khẩu đánh rơi, sau đó dùng tên những người có trong hộ khẩu để làm CMND giả rồi đi thuê xe và lừa luôn xe của doanh nghiệp.

>> Ông Lê Tấn Hậu 

Ông Lê Tấn Hậu khẳng định đa số những người kinh doanh xe tự lái ở Sài Gòn đều trải qua tình cảnh bị lừa lấy xe đi cầm cố. Và người chịu thiệt thòi chính là doanh nghiệp.

>> Ông Lê Tấn Hậu 

Ông Nguyễn Văn Tuấn cho rằng phải rất cẩn trọng khi xem xét giấy tờ cho thuê xe. Tốt nhất là nên đến tận chỗ ở của người thuê xe để kiểm tra, vì có thể giấy tờ là giả nhưng chỗ cư trú thì không thể giả được.

>> Ông Nguyễn Văn Tuấn 

Nhân viên của một khách sạn ở đường Cống Quỳnh (TP.HCM) cho biết có nhiều khách đến đưa CMND cho lễ tân giữ, lưu trú lại vài ngày rồi bỏ đi mà không trả tiền và bỏ luôn cả CMND lại.

Tương tự, lễ tân của khách sạn TT ở Q.3 (TP.HCM) còn cho biết có rất nhiều người sử dụng CMND giả đến ở khách sạn rồi bỏ đi, không trả tiền. Lúc khách sạn kiểm tra mới biết họ sử dụng CMND giả.

Cũng có trường hợp thuê phòng khách sạn rồi trộm cắp đồ trong phòng mang đi bán. Khi nhân viên phát hiện, chủ khách sạn không truy được địa chỉ của người trộm vì họ dùng CMND giả.

Nên bổ sung quy định xử lý hành vi mua bán giấy tờ tùy thân

Luật sư Phạm Thanh Bình cho biết pháp luật VN có quy định cấm sử dụng giấy tờ tùy thân của người khác.

>> Luật sư Phạm Thanh Bình 

Bán giấy tờ tùy thân (CMND, cà vẹt, bằng lái xe) ở lề đường Hùng Vương (Q.5) và lề đường gần bến xe quận 8, TP.HCM - Ảnh: Ngọc Khải

Luật sư Nguyễn Văn Hậu dẫn điều 9 nghị định 167 ngày 12-11-2013 của Chính phủ quy định người có hành vi sử dụng CMND của người khác để thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật; tẩy xóa, sửa chữa CMND; thuê, mượn hoặc cho người khác thuê, mượn CMND để thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật sẽ bị phạt 1-2 triệu đồng.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu nói:

>> Luật sư Nguyễn Văn Hậu 

Tuy nhiên, nghị định này chưa quy định xử lý đối với việc mua bán giấy CMND. "Theo tôi, Chính phủ cần sớm bổ sung quy định điều chỉnh xử lý hành vi này" - luật sư Nguyễn Văn Hậu bày tỏ quan điểm.

>> Luật sư Nguyễn Văn Hậu 

Bạn đọc Linh Nguyễn và Huỳnh Bảo đều cho rằng việc sử dụng mã số công dân với những thông tin được mã hóa sẽ an toàn hơn cho người dân.

>> Chị Linh Nguyễn 

>> Anh Huỳnh Bảo