Theo bà Nguyễn Thị Kim Phụng - vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH Bộ GD-ĐT, để đảm bảo đầu ra, quy chế yêu cầu nghiên cứu sinh phải có công bố quốc tế trên các tạp chí khoa học chuyên ngành có phản biện hoặc công bố công trình trên các kỷ yếu hội thảo quốc tế có phản biện trong quá trình làm nghiên cứu sinh tại cơ sở đào tạo và trước thời điểm luận án được thông qua ở đơn vị chuyên môn.

Ngoài ra, khác với quy chế hiện hành quy định ngoại ngữ bắt buộc ở đầu ra, dự thảo quy chế mới bắt buộc ngoại ngữ phải đạt chuẩn nhất định ngay từ đầu vào.

Theo bà Phụng, ngoại ngữ được xem là công cụ hỗ trợ nghiên cứu, vì vậy trước khi bắt đầu làm luận án, nghiên cứu sinh phải có trình độ ngoại ngữ cần thiết để nghiên cứu, tham khảo tài liệu.

Đặc biệt, dự thảo quy chế cũng có những quy định cụ thể dành cho người hướng dẫn với những tiêu chuẩn được nâng cao hơn so với trước đây.

Theo đó, dự thảo yêu cầu người hướng dẫn phải là người chủ trì các nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp cơ sở hoặc tham gia nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp bộ trở lên, là tác giả hoặc đồng tác giả của các công trình công bố quốc tế thuộc lĩnh vực nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án của nghiên cứu sinh.

Riêng trường hợp người hướng dẫn độc lập là tiến sĩ nhưng chưa có chức danh giáo sư hoặc phó giáo sư thì phải có minh chứng có đủ công trình khoa học đạt chuẩn phó giáo sư trở lên theo quy định của Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước.

Bộ GD-ĐT cũng bổ sung quy định người hướng dẫn và hội đồng bảo vệ luận án cấp trường/viện phải có trách nhiệm cùng nghiên cứu sinh về nội dung luận án khi có khiếu kiện về vi phạm bản quyền tác giả (đạo văn).

Về thời gian đào tạo, bà Phụng cho biết dự thảo quy định thời gian tối thiểu để hoàn thành luận án là 3 năm (thay vì 2 năm như trước đây), phù hợp với khung cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân. Nghiên cứu sinh sẽ được đào tạo là tập trung toàn thời gian và cơ sở đào tạo phải có trách nhiệm quản lý nghiên cứu sinh trong toàn bộ thời gian này.

Bộ GD-ĐT cũng xác định việc nâng cao các tiêu chuẩn trong đào tạo tiến sĩ có thể sẽ buộc cả hệ thống nói chung và các trường ĐH nói riêng phải chấp nhận giảm quy mô, nhưng đây là điều phải làm để tập trung vào chất lượng, đào tạo tiến sĩ chỉ dành cho những người thực tài, thực lực, có mục tiêu học tập rõ ràng.

Đào tạo tiến sĩ cũng chỉ thực hiện ở những cơ sở đào tạo đủ điều kiện đảm bảo chất lượng.