Đạo diễn Hoàng Quân Tạo vừa qua đời ngày 27-3, hưởng thọ 93 tuổi.

Ông nguyên là giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội, là một trong những người đầu tiên tham gia thành lập Đội kịch nói Đoàn văn công Hà Nội, tiền thân của Nhà hát Kịch Hà Nội, người dành cả cuộc đời cho sự nghiệp cách mạng và sân khấu.

Hoàng Quân Tạo: Người lính cảm tử và diễn viên chuyên vai người tốt

NSND Hoàng Quân Tạo (tên khai sinh là Lương Bá Lưu) sinh năm 1932 tại Phúc Xá, Ba Đình, Hà Nội.

Từng tham gia Đội Cảm tử quân Trung đoàn Thủ đô, tháng 6-1952, trong một lần đến cơ sở cách mạng lấy tài liệu, ông bị thực dân Pháp bắt và đưa về giam giữ tại nhà tù Hỏa Lò. Sau khi Hiệp định Genève năm 1954 được ký kết, Hoàng Quân Tạo được thả tự do.

Năm 1959, ông bắt đầu hoạt động sân khấu kịch chuyên nghiệp và là một trong 18 người tham gia thành lập Đội kịch nói Đoàn văn công Hà Nội.

Năm 1965, Đội kịch nói tách khỏi Đoàn văn công Hà Nội và hoạt động độc lập. Năm 1993, Đoàn kịch nói Hà Nội được UBND TP Hà Nội quyết định chuyển thành Nhà hát Kịch Hà Nội.

Ở vai trò diễn viên, đạo diễn hay lãnh đạo Nhà hát Kịch Hà Nội, ông đều cống hiến hết mình cho nghệ thuật, có những đóng góp to lớn cho sự nghiệp phát triển Nhà hát Kịch Hà Nội.

Trong 20 năm làm diễn viên ở Đoàn Kịch nói Hà Nội (1959 - 1978), Hoàng Quân Tạo đã đóng gần 30 vai kịch, phim truyện. Đa phần các vai diễn của ông đều là nhân vật chính diện, hiền lành, tốt bụng, cương trực.

Ông được khán giả một thời yêu mến qua vai diễn Lê Lợi trong Lam Sơn tụ nghĩa, bí thư Cường trong vở Hà Nội đầu năm 1946, anh Thống trong vở Những người du kích, anh Tâm trong vở Cái máy chém, Bùi Đức Nhiệm trong vở Ngôi sao ban ngày…

Ông còn tham gia nhiều vai diễn trong các phim truyện điện ảnh và phim truyền hình như vai Đôn trong phim Cuộc chiến đấu vẫn tiếp diễn, thầy giáo người Kinh trong phim Rừng xà nu, Phó tổng giám đốc trong phim Chuyện tình biển xa, Thủ tướng Phạm Hùng trong phim Giải phóng Sài Gòn…

Hoàng Quân Tạo và vở kịch hơn 1.000 đêm diễn

Với sự nghiệp đạo diễn, ông đã dựng 40 vở diễn, trong đó có nhiều vở kịch xã hội để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng khán giả vì đề cập đến những vấn đề thời sự nóng hổi của xã hội, như: Tôi và chúng ta, Khoảnh khắc vô tận, Quyền được hạnh phúc, Ăn mày dĩ vãng, Hà Nội đêm trở gió, Thung lũng tình yêu, Đời người giấc mộng, Em đẹp dần trong mắt anh…

Trong đó Tôi và chúng ta, do Hoàng Quân Tạo trực tiếp đặt hàng nhà thơ Lưu Quang Vũ viết kịch bản, đã thành công vang dội với hơn 1.000 đêm diễn khắp nước, trở thành hiện tượng hiếm có ở sân khấu nước ta từ thập niên 1980 đến nay.

Vở Hà Nội đêm trở gió đã trở thành cảm hứng cho nhạc sĩ Trọng Đài viết nên ca khúc cùng tên, được công chúng yêu mến tới ngày nay.

Ông còn có công lớn trong việc đào tạo, rèn giũa nhiều thế hệ nghệ sĩ sân khấu nổi danh của Hà Nội.

NSND Hoàng Cúc luôn nhớ về ông như một vị lãnh đạo nhà hát luôn tạo điều kiện cho những tài năng trẻ được phát huy năng lực của mình, cũng như tạo điều kiện cho thế hệ đàn em có thể kiếm sống qua giai đoạn kinh tế đất nước vô cùng khó khăn trước đây.

Hoàng Cúc từng tham gia rất nhiều vai chính trong các vở do nghệ sĩ Hoàng Quân Tạo đạo diễn, đặc biệt là vai chính trong vở Tôi và chúng ta, một hiện tượng sân khấu đáng nhớ của Việt Nam.

NSND Xuân Huyền - đạo diễn nổi tiếng thời kỳ vàng của sân khấu qua đời

TTO - NSND Xuân Huyền - một trong ba đạo diễn nổi tiếng nhất của sân khấu phía Bắc thời kỳ vàng son những năm 1980, 1990 - vừa qua đời vì bệnh nặng tại Bệnh viện Bạch Mai trưa 27-11, hưởng thọ 79 tuổi.