Những người ủng hộ ứng viên Donald Trump hào hứng nghe ông phát biểu tại Manheim, bang Pennsylvania ngày 1-10 - Ảnh: Reuters

“Ông ấy là một doanh nhân tài năng. Ông ấy có các cam kết trong kinh doanh, với gia đình và với nhân viên của mình về việc không nộp thuế nhiều quá mức quy định của luật pháp”.

Hôm qua (2-10), nhóm tổ chức vận động tranh cử của tỉ phú Donald Trump chỉ có thể trả lời kiểu lấp lửng như trên khi bị truy vấn về thông tin do nhật báo New York Times công bố ngày 1-10.

Gần 20 năm không nộp thuế

Chuyện công khai thuế thu nhập đã là một điểm yếu của ứng viên Đảng Cộng hòa. Thật sự là trong nhiều tháng qua, ông Trump luôn tìm cách né tránh khi bị truy hỏi có dám công khai hồ sơ thuế cá nhân hay không.

“Quả bom” do nhật báo New York Times tung ra cũng không quá mới mẻ nhưng nó là bằng chứng văn bản hẳn hoi.

Tờ báo Mỹ đã tìm được ba bản khai thuế năm 1995 của ông Trump tại các bang New York, New Jersey và Connecticut. Vào năm đó, tờ khai hoàn thuế cho thấy ông Trump khai kinh doanh thua lỗ 916 triệu USD.

Các chuyên gia thuế phân tích hồ sơ của ông Trump cho biết theo quy định về thuế với những điều khoản đặc biệt dành cho những người nộp thuế giàu có đã giúp ông Trump được phép khấu trừ trong thời gian 18 năm.

Theo đó, sau đợt lỗ nặng trên, ông Trump được miễn thuế thu nhập trên 50 triệu USD mỗi năm và như vậy sau 18 năm thì sẽ bù được số tiền thua lỗ năm 1995.

Tuy vậy, báo New York Times cũng không thể tìm được các tài liệu liên quan đến thu nhập thật sự của ông Trump sau thời điểm năm 1995 và tờ báo này cũng phải chấp nhận nêu lên những câu hỏi chưa có lời đáp từ tài liệu mình lấy được.

Thành ra báo chí Mỹ cũng chỉ cho rằng ông ấy đã không nộp thuế thu nhập trong gần 20 năm.

Thực tế thì trong khoảng năm 1991-1993, các báo cáo của Ủy ban kiểm soát sòng bạc của bang New Jersey cho thấy đây là khoảng thời gian mà sòng bạc Atlantic City của ông Trump gặp rắc rối tài chính đáng kể. Chưa kể ông cũng thất bại trong một số hoạt động kinh doanh khách sạn và sân bay.

Nhật báo New York Times cũng cho biết trong khoảng năm 1978-1979, dù ông Trump tuyên bố có tài sản ít nhất hàng trăm triệu USD nhưng ông lại không phải trả thuế thu nhập liên bang, theo một báo cáo năm 1981 của Ủy ban kiểm soát thuộc bang New Jersey.

Còn theo một báo cáo của Ủy ban kiểm soát sòng bạc vào năm 1981 thì trong giai đoạn 1975-1977, ông Trump có trả hơn 71.000 USD tiền thuế thu nhập liên bang cho khoản thu nhập chịu thuế 218.000 USD kiếm được trong những năm này.

Gậy ông đập lưng ông

Bài báo ngày 1-10 của New York Times đã nhấn mạnh rằng “trong bốn thập niên qua, mỗi ứng cử viên tổng thống của các đảng chính trị lớn của Mỹ đều công bố tờ khai thuế thu nhập của mình, hoặc ít nhất là một bản tóm tắt, trước khi diễn ra cuộc bỏ phiếu”.

Nếu ông Trump không làm như vậy, ông sẽ trở thành ứng cử viên tổng thống đầu tiên từ chối thực hiện việc minh bạch hồ sơ thuế như ứng viên Richard M. Nixon từng làm trong các đợt bầu cử năm 1968 và 1972.

Tờ báo còn so sánh: ứng viên bên Đảng Dân chủ Hillary Clinton, cùng chồng bà là cựu tổng thống Bill Clinton, đã công bố những bản khai thuế hằng năm của mình.

Ngay như người liên danh của ông Trump là thống đốc bang Indiana, ông Mike Pence gần đây cũng đã công bố hồ sơ thuế trong 10 năm qua của mình.

New York Times không quên nhắc lại chuyện chính bản thân ông Trump từng chọc ngoáy ông Mitt Romney - ứng cử viên tranh cử tổng thống bên Đảng Cộng hòa năm 2012 - về chuyện đã chậm chạp trong việc công bố hồ sơ thuế, và hồi tháng 1-2012 ông Trump từng lớn tiếng khuyên nhủ ông Romney “tốt hơn nên công bố ngay các hồ sơ”.

Theo tờ nhật báo Mỹ, do ông Trump dựa trên nền tảng sự nghiệp kinh doanh của mình để đi chinh phục cử tri nên việc làm cho minh bạch các tài liệu thuế cá nhân của ông sẽ giúp cử tri có cái nhìn đúng đắn.

Trước sức tấn công của tờ nhật báo hàng đầu nước Mỹ, nhóm làm việc của ông Trump kết tội tờ báo New York Times “chỉ là cánh tay nối dài của chiến dịch tranh cử của bà Clinton, của Đảng Dân chủ và của những lợi ích đặc quyền của nhóm này”.

Đương nhiên nhóm của bà Hillary Clinton nhân cơ hội tốt này đả kích đối thủ. Tài khoản Twitter của bà Hillary treo dòng phản ảnh rằng: “Trump có vẻ đã tránh nộp thuế trong gần 20 năm trong khi hàng chục triệu gia đình lao động ở Mỹ đã nộp thuế của mình”.