Doanh nghiệp và người dân làm thủ tục thuế tại Cục Thuế TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành thuế chiều 31-1, Thủ tướng cho rằng việc lần đầu tiên thu ngân sách đạt 1 triệu tỉ đồng, kê khai thuế điện tử gần 100%, thanh tra, kiểm tra thu về 55.000 tỉ đồng... có đóng góp to lớn của ngành thuế.

Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng thủ tục hành chính thuế còn phức tạp, gây khó khăn cho người nộp thuế và nhà kinh doanh, chính sách thuế thay đổi quá nhanh và quá nhiều đã gây hệ lụy cho người dân và doanh nghiệp. 

"Chính sách thuế được xây dựng vẫn theo tư duy, quan điểm có lợi cho cơ quan quản lý nhà nước mà chưa hướng đến bảo vệ quyền lợi của người nộp thuế" - Thủ tướng nhấn mạnh, đồng thời yêu cầu ngành thuế phải tiếp tục cải thiện các vấn đề nêu trên.

Đặc biệt, theo Thủ tướng, tình trạng nhũng nhiễu của ngành thuế với doanh nghiệp và người nộp thuế có giảm nhưng vẫn còn. 

Tình trạng trốn thuế, lậu thuế diễn ra ở một số địa bàn, ngành nghề rất phức tạp, gây thất thu cho ngân sách nhà nước, giảm tính công bằng trong thực hiện nghĩa vụ thuế và tính lành mạnh trong môi trường kinh doanh. Đặc biệt, chính sách thuế hiện nay coi trọng tăng thuế suất hơn là mở rộng cơ sở thuế...

"Theo kết quả điều tra của Phòng Thương mại và công nghiệp VN, chi phí bôi trơn của doanh nghiệp cho công chức thuế vẫn còn lớn. Do đó, ngành thuế cần có biện pháp mạnh mẽ để dẹp bỏ tình trạng này. Và nên đưa ra thông điệp cán bộ thuế nói không với phong bì, phong bao, nói không với tiêu cực. Cùng với đó là phải kiểm tra xử lý nghiêm để đưa ra khỏi ngành những cán bộ, công chức hư hỏng, thoái hóa, biến chất" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Dẫn trường hợp hàng triệu hộ cá thể vẫn chưa lên doanh nghiệp, một trong những nguyên nhân là thủ tục còn phức tạp, Thủ tướng yêu cầu Tổng cục Thuế cần tham mưu, rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách về thuế và quản lý thuế. 

"Xây dựng chính sách phải lấy người nộp thuế làm trung tâm, đối tượng được phục vụ, quan tâm bảo vệ quyền lợi của người nộp thuế. Khi thiết kế chính sách thuế chú trọng mở rộng cơ sở thuế thay vì tăng thuế suất. Ngay cả khi bắt buộc phải tăng thuế suất thì phải kết hợp hài hòa với mở rộng cơ sở thuế. Nhất là việc sửa đổi pháp luật về thuế tới đây phải quy định rõ việc bảo vệ quyền lợi của người nộp thuế" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Ngoài việc xây dựng cơ chế chính sách để tạo thuận lợi cho hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, Thủ tướng yêu cầu ngành thuế phải tập trung quản lý thu thuế đối với hộ kinh doanh và khu vực ngoài quốc doanh.

Đây là lĩnh vực còn tiềm ẩn nhiều rủi ro thất thu thuế, gây mất công bằng, nhất là trong bối cảnh thanh toán tiền mặt còn lớn.