Thủ tướng Nhật Shinzo Abe tại cảng Sydney ngày 14-1 - Ảnh: Reuters

* Ngài Thủ tướng mong muốn phát triển quan hệ đối tác chiến lược giữa Nhật Bản và Việt Nam trong thời gian tới như thế nào?

- Thủ tướng Shinzo Abe: Việt Nam, điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài lần đầu sau khi tôi nhậm chức thủ tướng vào tháng 1-2013, là quốc gia tôi coi trọng hàng đầu. Năm nay, tôi cũng lựa chọn Việt Nam là một trong những quốc gia tới thăm nhân dịp đầu năm.

Mối quan hệ giữa Nhật Bản và Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây, với trọng tâm là hoạt động giao lưu thường xuyên giữa lãnh đạo hai nước.

Đặc biệt là nhà vua và hoàng hậu Nhật Bản dự kiến thăm Việt Nam vào mùa xuân năm nay. Đây là sự kiện trọng đại, thể hiện mối quan hệ mật thiết giữa hai nước.

Tôi tin tưởng rằng thông qua chuyến thăm của nhà vua và hoàng hậu sẽ làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ hữu nghị thân thiết giữa Nhật Bản và Việt Nam, thúc đẩy mạnh mẽ giao lưu hợp tác trên tất cả các lĩnh vực.

Năm nay, Việt Nam đảm nhiệm cương vị chủ tịch luân phiên của Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC).

Với tư cách là nước chủ nhà, Việt Nam sẽ giữ vai trò chủ đạo trong các trao đổi, thảo luận tại APEC, Nhật Bản đánh giá cao vai trò lãnh đạo của Việt Nam. Nhật Bản sẽ hợp tác toàn diện với Việt Nam hướng tới thành công của Năm APEC 2017.

Chuyến thăm Việt Nam của tôi lần này có sự tham gia của các doanh nghiệp hàng đầu Nhật Bản.

Tôi mong muốn được cùng với một Việt Nam đang phát triển năng động tạo ra những kết quả tăng trưởng mới trên cơ sở thương mại tự do.

Nhật Bản đang góp phần hoàn thiện hạ tầng chất lượng cao, tiêu biểu là hợp tác thực hiện dự án đường sắt đô thị TP.HCM, đóng góp cho sự nghiệp phát triển nguồn nhân lực thông qua dự án xây dựng Trường đại học Nhật - Việt, từ đó hỗ trợ sự phát triển kinh tế của Việt Nam.

Giao lưu con người giữa hai nước cũng đang mở rộng nhanh chóng. Số lượng khách Việt Nam đến Nhật Bản đã tăng gấp 3 lần trong vòng 3 năm, lên đến 180.000 người.

Bằng việc tăng cường kết nối từ trái tim tới trái tim thông qua những hoạt động giao lưu văn hóa - con người như lễ hội tại các địa phương, chương trình truyền hình...

Nhật Bản mong muốn thúc đẩy quan hệ giữa người dân hai nước, hướng đến kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Nhật Bản và Việt Nam vào năm 2018.

Thông qua chuyến thăm Việt Nam lần này, tôi quyết tâm phát triển hơn nữa quan hệ giữa Nhật Bản và Việt Nam.

* Có ý kiến cho rằng Nhật Bản đang tham gia nhiều hơn vào vấn đề Biển Đông thông qua việc tăng cường hợp tác với các đối tác ở Đông Nam Á. Ngài có thể cho biết Nhật Bản có những sáng kiến cụ thể nào nhằm đóng góp cho khu vực này trong thời gian tới?

- Từ xưa tới nay, người dân các nước châu Á đều tự do đi lại trên biển, hưởng thụ cuộc sống sung túc. Ngay cả bây giờ, hòa bình và thịnh vượng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương gắn liền với bảo vệ và phát triển “vùng biển tự do và rộng mở”.

Các tranh chấp trên biển cần phải được giải quyết một cách hòa bình, trên cơ sở Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển... chứ không phải bằng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực.

Tầm quan trọng của những nguyên tắc cơ bản như thượng tôn pháp luật, giải quyết tranh chấp một cách hòa bình, phi quân sự hóa... đã được tái khẳng định tại Hội nghị Cấp cao ASEAN và các hội nghị liên quan diễn ra trong năm 2016.

Nhật Bản mong muốn tăng cường liên kết, hợp tác với các nước trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nhất là Việt Nam, để phát triển một trật tự quốc tế tự do và rộng mở trên tinh thần thượng tôn pháp luật, đóng góp vì hòa bình và ổn định của khu vực.

Chính phủ Nhật Bản hỗ trợ tàu đã qua sử dụng cùng với các trang thiết bị liên quan, đồng thời giúp đỡ đào tạo nguồn nhân lực cho Việt Nam.

Trong chuyến thăm lần này, tôi cũng đưa ra tuyên bố hợp tác một cách tích cực trong việc cung cấp tàu tuần tra đóng mới.

Việc Nhật Bản và Việt Nam cùng chia sẻ những giá trị cơ bản, đặc biệt là tinh thần thượng tôn pháp luật, mở rộng ra thế giới thông qua các vùng biển, tăng cường và đẩy nhanh tốc độ hợp tác không chỉ vì lợi ích của hai nước, mà còn hết sức quan trọng đối với hòa bình và ổn định của khu vực và cộng đồng quốc tế.