Phóng to

Ảnh: Việt Dũng

Nhắc đi nhắc lại nhiều lần trong buổi làm việc với Tổng cục Thuế, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói 872 giờ là số thời gian nộp thuế một năm của mỗi doanh nghiệp VN, đứng đội sổ trong khu vực, Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, là điều không thể chấp nhận được. Người đứng đầu Chính phủ đã đặt một loạt câu hỏi cho lãnh đạo Bộ Tài chính và ngành thuế cuối năm nay số giờ nộp thuế có giảm được 200 giờ không? Đến năm 2015 số giờ nộp thuế có đạt 171 giờ, bằng mức bình quân trong khu vực ASEAN không?

Thời gian nộp thuế: phải giảm bớt 200 giờ ngay năm nay

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, số giờ nộp thuế của doanh nghiệp VN cao nhất trong nhóm 12 nước ASEAN và Trung Quốc, cao gấp bốn lần trong các nước châu Á - Thái Bình Dương, thậm chí cao hơn hai lần so với Lào. Cái này là do năng lực của người VN kém hay là do cái gì? Để nâng cao năng lực môi trường đầu tư của VN, Thủ tướng yêu cầu ngành thuế phải cải cách thủ tục hành chính bằng việc giảm số giờ nộp thuế cho doanh nghiệp.

Thủ tướng cho biết: “Tôi đi làm việc và nghe người dân kêu rằng bị làm phiền hà nhiều lắm. Như tiêu cực trong thuế khoán khi tiền thuế được chia theo công thức chia hai, chia ba. Chia ba là một phần tiền thuế nộp cho cán bộ thuế, một phần để doanh nghiệp và một phần nộp cho Nhà nước, còn chia hai là không vô ngân sách đồng nào. Sai phạm của cán bộ thuế chủ yếu ở bộ phận làm việc trực tiếp với doanh nghiệp. Có cách nào công khai quy trình để khắc phục tình trạng này được không? Khắc phục tiêu cực chứ dân kêu lắm!”.

Về chỉ đạo của Thủ tướng, ông Đinh Tiến Dũng, bộ trưởng Bộ Tài chính, hứa từ nay đến cuối năm thời gian thực hiện thủ tục thuế mỗi năm của doanh nghiệp sẽ giảm khoảng 200 giờ, nghĩa là từ 537 giờ còn 337 giờ (335 giờ còn lại là thời gian doanh nghiệp nộp bảo hiểm trong một năm). Cụ thể, ngành thuế sẽ quyết tâm đẩy mạnh cải cách thủ tục kê khai thuế, thực tế là cực kỳ phức tạp.

Kiên quyết đưa ra khỏi ngành cán bộ nhũng nhiễu, hách dịch

Ông Vũ Tiến Lộc, chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp VN (VCCI), đề nghị tăng tỉ lệ khai thuế qua mạng, thanh toán, nộp thuế điện tử. Đặc biệt, ngành thuế phải thiết kế lại quy trình và phải có quan điểm mới về quản lý thuế. “Theo kết quả khảo sát của VCCI, 24% doanh nghiệp cho rằng cán bộ thuế còn yêu cầu các văn bản không cần thiết. Đánh giá chung của doanh nghiệp cho thấy thủ tục thuế xếp thứ hai về chậm cải cách thủ tục hành chính. Quản lý thuế ở cả ba khâu từ nộp, hoàn, thậm chí cả khâu đóng mã số thuế để giải thể doanh nghiệp cũng rất khó khăn” - ông Lộc cho hay.

Kết luận buổi làm việc với Tổng cục Thuế, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá công tác quản lý thuế còn nhiều hạn chế, yếu kém. So với chính ngành thuế thì có tiến bộ, nhưng so với các nước, với đòi hỏi mong muốn chính đáng của người dân thì chưa đạt yêu cầu. “Số giờ của chúng ta cao hơn Lào, Campuchia... thì tôi không thể hiểu nổi. Cái này là đau xót, trăn trở của chúng ta. Bạn bè nhìn nhận đây là môi trường đầu tư, kinh doanh, còn doanh nghiệp nhìn ngành thuế thế nào, nhìn Chính phủ, nhìn bộ máy, kết quả đấu tranh phòng chống tham nhũng, cải cách hành chính mà chúng ta cho là đột phá như thế nào?” - Thủ tướng nói. Chính vì vậy, Thủ tướng nghiêm khắc đề nghị ngành thuế phải hành động và khắc phục có kết quả cụ thể, buộc từ nay đến cuối năm phải giảm số giờ nộp thuế của doanh nghiệp mỗi năm bớt 200 giờ và phải giảm hơn nữa.

Đặc biệt, Thủ tướng cũng nhấn mạnh không chấp nhận sai phạm của cán bộ thuế là do trình độ yếu kém. Cán bộ nào nhũng nhiễu, hách dịch thì kiên quyết đưa ra khỏi ngành. Xã hội nhìn nhận ngành thuế không phải là hoàn toàn tốt đẹp. Người nộp thuế để đóng góp cho đất nước, Nhà nước đầu tư phát triển kinh tế - xã hội mà lại gây khó khăn, phiền hà, tiêu cực là không thể chấp nhận được.

Thủ tục hải quan kéo dài: không thể chấp nhận

Trong buổi làm việc của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng với Tổng cục Hải quan, với nhiều phàn nàn về thời gian và thủ tục thông quan, ông Nguyễn Ngọc Túc - tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan - khẳng định trong tổng thời gian từ khi hàng đến cảng đến khi được thông quan, hải quan chỉ chiếm 28%, còn lại là các khâu kiểm tra chuyên ngành của các cơ quan khác như kiểm tra an toàn thực phẩm, hóa chất, môi trường, kiểm dịch... Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng dù cho rằng thủ tục hành chính trong ngành hải quan cần đơn giản hóa tiếp nhưng cũng đánh giá ngành hải quan bị mang tiếng khi thời gian thông quan lâu, doanh nghiệp chủ yếu nghĩ tới hải quan trong khi kiểm tra chuyên ngành chiếm khoảng 70% thời gian. Ông Vũ Tiến Lộc cho hay qua khảo sát của VCCI, 36% doanh nghiệp nói phải đi lại nhiều lần, 16% nói phải cung cấp giấy tờ không cần thiết, chồng chéo, 9% nói cán bộ hải quan không nhất quán thực hiện văn bản. “Nhiều doanh nghiệp cho rằng chi khoản không chính thức là khá phổ biến” - ông Lộc nói.

Kết luận, Thủ tướng trích dẫn báo cáo của Ngân hàng Thế giới đánh giá thứ hạng thủ tục hải quan của VN đang xếp thứ 7 trên tổng cộng 12 nước (gồm 10 nước ASEAN, có cả Đông Timor, Trung Quốc). Nhấn mạnh hải quan không bị “đội sổ” như thuế nhưng đây cũng là thứ hạng thấp. Cụ thể hơn, Thủ tướng nêu VN có chi phí xuất khẩu một container lên tới 610 USD, thấp hơn Brunei, tuy nhiên tài liệu cần chuẩn bị và số ngày chuẩn bị để làm thủ tục hải quan lại đứng sau Brunei tới 24 bậc.

Thủ tướng dẫn số liệu nêu thời gian thực hiện thủ tục hải quan trong xuất khẩu của VN đang là bốn ngày, cao gấp hai lần bình quân khu vực. VN đang cùng Đông Timor là hai nước có thời gian thực hiện thủ tục hải quan trong xuất khẩu kéo dài nhất - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói và hỏi: Xuất khẩu VN rất được khuyến khích, sao lạ quá? Ngay Lào, Campuchia cũng bình quân chỉ 1-3 ngày. Thủ tục hải quan của VN cho việc nhập khẩu cũng mất bốn ngày, trong khi Singapore, Thái Lan chỉ cần 1-2 ngày. “Không thể chấp nhận điều này” - Thủ tướng nhấn mạnh và yêu cầu ngành hải quan phải cải cách. Ông cũng yêu cầu các bộ liên quan kiểm tra chuyên ngành cũng phải tính để rút ngắn thời gian thông quan, tạo mọi điều kiện cho xuất nhập khẩu.