Xe buýt tiện nghi, lịch sự ở TP Đà Nẵng - Ảnh: TRƯỜNG TRUNG

Phát triển xe buýt muộn hơn so với Hà Nội, TP.HCM nhưng muộn cũng là một lợi thế, và cách làm của Đà Nẵng cũng có khác.

Xe thoáng, đường thông

Ba năm qua, Đà Nẵng đã đưa vào hoạt động 14 tuyến buýt mới, chất lượng phục vụ cao với chi phí thấp. Đầu tháng 7, thành phố có thêm 6 tuyến xe buýt trợ giá kết nối trung tâm thành phố với vùng ven.

Với nhiều người Đà Nẵng, đi xe buýt là chuyện mới. Và những hành khách mới của xe buýt ở Đà Nẵng đang hài lòng với xe máy lạnh mới sạch sẽ, hành khách được xem tivi, lộ trình thông báo tự động...

Tuyến xe buýt nối cảng sông Hàn với Trung tâm hành chính huyện Hòa Vang đang trong thời gian miễn phí vé, xe mới đưa vào hoạt động, lượt khách chưa nhiều, ai cũng có ghế ngồi, không gian thoáng mát. Xe máy lạnh, trên xe còn có tivi để khách giải trí, hành khách tỏ vẻ hài lòng.

Đi xe buýt mỗi ngày 4 lượt từ quận Cẩm Lệ xuống trung tâm thành phố, anh Nguyễn Công Tín (công chức quận Hải Châu) cho biết lý do anh chọn phương tiện này vì rẻ và an toàn. Hơn nữa, thời gian di chuyển trên xe buýt gần bằng với đi xe máy (17-20 phút). 

"Tuyến quốc lộ 14B hiện nay xe tải chạy nhiều nên tôi không muốn chạy xe máy. Chỉ cần theo dõi ứng dụng Danabus trên di động là biết xe đang đi tới đâu, mình canh xe tới, lên xe khỏi lo mưa nắng, khói bụi dọc đường" - anh Tín nói. Và theo cách tính toán của anh Tín, nếu đi xe buýt mỗi tháng sẽ tiết kiệm được hơn 300.000 đồng.

Làm nghề xây dựng, anh Vũ Tuệ (quận Hải Châu) từng có thời gian dài đi xe buýt, anh gọi đây đang là "thời gian vàng" cho người đi xe buýt bởi đang được thành phố này trợ giá và phương tiện còn mới nên rất sạch sẽ. 

Đi xe buýt sẽ tiết kiệm được chi phí, hưởng nhiều tiện ích. Theo anh, so với Hà Nội và TP.HCM, xe buýt ở Đà Nẵng có sai số thời gian di chuyển ít hơn vì đường đang còn thông thoáng, an toàn. Anh Tuệ giải thích: "Khách vừa phải, mình không phải chịu cảnh nhồi nhét. 

Trên xe lại có 4 camera hành trình nên không sợ móc ví, tài xế cũng ăn mặc, nói chuyện rất lịch sự. Tuy có đôi lúc bất tiện vì có chỗ phải xuống xe đi bộ gần 1km nhưng nhìn chung rất hài lòng".

Kéo chậm kẹt xe

Theo Sở GTVT Đà Nẵng, với tốc độ gia tăng xe cá nhân tại Đà Nẵng (ôtô tăng bình quân 12%/ năm và xe máy 10,5%/năm) khả năng giai đoạn 2020 tại thành phố này sẽ có cảnh ùn ứ, kẹt xe. 

Do vậy, các tuyến xe buýt công cộng được xem là một trong những giải pháp kéo chậm việc Đà Nẵng gia nhập "câu lạc bộ kẹt xe đô thị". Tuy nhiên, người dân vẫn quen đi xe cá nhân nên hiệu quả xe buýt chưa được như mong muốn.

Theo ông Đặng Nam Sơn - giám đốc Trung tâm Điều hành đèn tín hiệu giao thông và vận tải công cộng thành phố Đà Nẵng (Datramac), các tuyến xe buýt trợ giá trong thành phố đã đạt tỉ lệ tăng trưởng gần 13% trong 6 tháng đầu năm. 

Xe buýt đã có 3 triệu lượt khách. Trong đó, 5 tuyến buýt trợ giá có 1,7 triệu lượt khách, 5 tuyến buýt liên tỉnh có 1,22 triệu lượt khách.

"Các tuyến xe có điều chỉnh, thay đổi lộ trình tiếp cận với nhiều trường học và bệnh viện thì số lượng hành khách đã tăng trưởng nhanh chóng. Điều này chứng minh hiệu quả của việc thường xuyên cập nhật, thay đổi lộ trình phù hợp với nguyện vọng, nhu cầu của hành khách" - ông Sơn phân tích.

Theo ông Bùi Hồng Trung - phó giám đốc Sở GTVT Đà Nẵng, thành phố cũng đang nghiên cứu thí điểm dự án xe đạp công cộng trong thành phố. 

Nếu kêu gọi đầu tư thành công, đây sẽ là địa phương đầu tiên trong cả nước có dịch vụ cho thuê xe đạp công cộng sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin.

"Giai đoạn đầu sẽ đầu tư khoảng 30-40 điểm đặt xe đạp, mỗi điểm đặt 5-10 xe trên các tuyến đường trọng điểm, gần trạm chờ xe buýt để kết nối vận tải công cộng, góp phần "khép kín" lộ trình di chuyển, tạo thuận lợi cho hành khách dần thay đổi thói quen, đi xe buýt nhiều hơn, góp phần giảm thiểu ùn tắc giao thông trong khu vực trung tâm"- ông Trung nói.

TTO - Điện Biên Phủ và Võ Thị Sáu Q.3 là tuyến đường có làn đường riêng cho xe buýt sẽ được triển khai trong năm nay. Việc ưu tiên cho xe buýt nhằm rút ngắn thời gian hành trình để khách đi học, làm việc đúng giờ.