Loại thuốc tiểu đường hoàn màu đỏ mà bệnh nhân sử dụng có thành phần phenformin đã bị cấm từ hơn 40 năm trước - Ảnh: Bệnh viện cung cấp

PGS-TS Đào Xuân Cơ - Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai cho hay thời gian gần đây khoa liên tục tiếp nhận các bệnh nhân gặp biến chứng nặng sau một thời gian dùng thuốc tiểu đường hoàn để điều trị . 

4/5 bệnh nhân đã tử vong. Trong đó, gần nhất là một phụ nữ 63 tuổi ở Hà Nội tử vong sau gần một tuần điều trị trong tình trạng biến chứng nặng.

PGS Cơ cho hay bệnh nhân có tiền sử bệnh tiểu đường từ cách đây 3 năm nhưng không điều trị bằng thuốc tây theo chỉ định của bác sĩ mà uống tiểu đường hoàn, mỗi ngày uống 8 viên. 

Trước khi vào viện, bệnh nhân thấy mệt mỏi, kém ăn, buồn nôn. Gia đình đưa bệnh nhân vào Bệnh viện 354 điều trị, sau đó bệnh nhân đau bụng nhiều, khó chịu, tiêu chảy, được chẩn đoán sốc do nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, suy đa tạng.

Điều trị tích cực không giảm, bệnh nhân được chuyển sang Bệnh viện Bạch Mai.

Loại tiểu đường hoàn viên màu xanh và vàng. Tất cả đều chứa thành phần bị cấm - Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Theo bác sĩ Mai Cường - Khoa Hồi sức tích cực, bệnh nhân bị suy đa tạng do ngộ độc phenformin, loại thuốc đã bị cấm sử dụng 40 năm nay. Mặc dù được điều trị tích cực, bệnh nhân đã tử vong trong sự bất lực của thầy thuốc và gia đình.

PGS Cơ khuyến cáo loại thuốc "tiểu đường hoàn" này thường có màu xanh hoặc đỏ, vàng, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có nhãn mác nhưng được bán tràn lan và mua rất dễ. 

Tất cả các bệnh nhân có tiền sử dùng thuốc này đều có chung chẩn đoán toan chuyển hóa do ngộ độc phenformin. Kết quả kiểm nghiệm thuốc bệnh nhân mang đến đều thấy có thành phần phenformin.

TS Nguyễn Quang Bảy - Trưởng khoa nội tiết - đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai cho hay phenformin là hoạt chất giúp hạ đường huyết nhưng do gây nhiều tác dụng phụ nguy hiểm chết người nên đã bị cấm sử dụng trên toàn thế giới từ 1978.

Tuy nhiên, một số cơ sở sản xuất thuốc đã trà trộn, đưa thành phần này ngụy tạo thành thuốc "đông y" bán cho bệnh nhân, làm nhiều trường hợp tử vong do dùng thuốc thời gian gần đây.

TTO - Thuốc điều trị đái tháo đường trôi nổi có chứa chất cấm gần đây xuất hiện trở lại ở nhiều nơi như Cần Thơ, Hà Nội, Lạng Sơn... và đã có nhiều bệnh nhân tử vong.