HLV Southgate an ủi Saka sau khi anh sút luân lưu không thành công - Ảnh: REUTERS

"Tuyển Anh nên tự hào với những gì đã làm được ở Euro 2020 nhưng thất bại trên chấm luân lưu ở trận chung kết sẽ tạo nên sự tổn thương trong một thời gian" - đội trưởng Harry Kane (Anh) thừa nhận. Tuy nhiên, nỗi ám ảnh thất bại này có thể sẽ kéo dài với tuyển Anh hơn những gì Kane nói.

HLV Southgate không đủ dũng khí

Trong trận chung kết, tuyển Anh có lợi thế từ rất sớm khi Luke Shaw mở tỉ số sau cú vôlê ngay ở phút thứ 2. Nhưng họ đã không thể nắm bắt thời cơ để kết liễu tuyển Ý ở những phút tiếp theo. Và khi Leonardo Bonucci ghi bàn gỡ hòa 1-1 cho tuyển Ý ở phút 67, tuyển Anh vẫn còn rất nhiều thời gian để dồn đội hình lên tấn công nhằm sớm giải quyết trận đấu.

Tuy nhiên, HLV Gareth Southgate đã lựa chọn lối chơi quá thận trọng đến mức rụt rè và đánh mất tất cả các yếu tố vượt trội của tuyển Anh như: sân nhà, sức trẻ và năng lượng dồi dào cũng như dàn cầu thủ có chất lượng đồng đều hơn. Nếu HLV Southgate dũng cảm hơn khi cho tuyển Anh chơi tấn công dồn dập, thay người và điều chỉnh chiến thuật sớm, có khi kết quả đã khác.

Khi trận đấu kéo đến loạt sút luân lưu, mọi người đều có dự cảm không lành cho thầy trò HLV Gareth Southgate. Ai cũng biết, tuyển Anh là một trong những đội sút luân lưu dở nhất châu Âu. Cụ thể, trong 9 loạt sút luân lưu đã trải qua ở các trận đấu lớn trước đây, tuyển Anh chỉ thắng được 2 lần, chiếm tỉ lệ 22%.

Trong khi đó, tuyển Ý tham dự 11 loạt sút luân lưu ở những giải đấu lớn và có 5 chiến thắng. Dù chưa thể gọi là bậc thầy trên chấm luân lưu nhưng chắc chắn Ý là "thầy" của tuyển Anh. Cuối cùng, dự cảm đó đã trở thành hiện thực khi tuyển Anh thất bại 2-3 trong loạt sút "đấu súng" và ngậm ngùi nhìn Ý đăng quang ngay trên sân nhà Wembley.

Không ai hiểu thấu nỗi đau của việc thất bại trên chấm 11m nhiều hơn HLV Gareth Southgate - người từng đá hỏng luân lưu vào năm 1996 khiến tuyển Anh bị Đức loại khỏi bán kết Euro. Cũng từ cột mốc này, người Anh luôn bị ám ảnh bởi những loạt sút luân lưu, nó như một vật cản tâm lý nặng nề mà các cầu thủ Anh không thể vượt qua.

Màn sửa chữa tâm lý thất bại

Khi nhận lời dẫn dắt tuyển Anh, HLV Southgate đã có những động thái nhằm sửa chữa và cải thiện tâm lý kém cỏi của các học trò trên chấm luân lưu. Ở World Cup 2018, tuyển Anh cận kề việc xóa bỏ điều đó khi hạ Colombia trên chấm luân lưu tại vòng 16 đội.

Thực tế, ở trận chung kết Euro 2020, HLV Southgate có những động thái cho thấy ông đã có sự chuẩn bị nếu trận đấu phải giải quyết thắng thua trên chấm luân lưu. Đó là việc đưa Marcus Rashford và Jadon Sancho vào sân ở những phút cuối cùng của hiệp phụ thứ 2 để đá luân lưu.

Trong quá khứ, chuyện HLV thay cầu thủ thậm chí là thủ môn vào để đá luân lưu không hiếm. Nhiều quyết định thậm chí đã được ca tụng lên mây xanh khi đội nhà giành chiến thắng. Và khi ông Southgate tung "đòn" này, nhiều người đã tự tin về chiến thắng cho tuyển Anh. Nhưng đều không may đã xảy ra: Rashford và Sancho đều đá hỏng.

Nếu tuyển Anh giành chiến thắng nhờ quyết định của Southgate, họ sẽ lên ngôi vô địch và xóa bỏ ám ảnh thất bại trên chấm luân lưu đã đè lên đôi vai của ông và lịch sử bóng đá Anh. Tuy nhiên, canh bạc của vị HLV 50 tuổi này đã thất bại và giờ đây, nỗi ám ảnh thất bại trên chấm phạt đền với người Anh thêm tồi tệ.

Dù thất bại nhưng tuyển Anh vẫn được báo chí nhìn nhận khá lạc quan về tương lai. Họ là tập hợp những cầu thủ triển vọng và còn rất trẻ có thể chinh chiến thêm nhiều giải đấu nữa. Tuy nhiên, tập thể đó có thể đang bị "xiềng xích" bởi màn sửa chữa tâm lý sai lầm của HLV Southgate.

Vì vậy cách giải tỏa nỗi ám ảnh tại Wembley rạng sáng 12-7 (giờ VN) có lẽ sẽ là ưu tiên của tuyển Anh trong tương lai.

Giải thích đi Southgate!

TTO - Cho đến tận khoảng thời gian đầu hiệp 2 trận chung kết, HLV Gareth Southgate đã làm rất tốt công việc của mình ở vòng chung kết Euro 2020 - một giải đấu được “đo ni đóng giày” để người Anh lên ngôi vô địch.